Αταλάντη Μαρτίνου: Ποιος είναι ο Α. Αργιανάς που εκθέτει στον Arch;

Το ARCH της Αταλάντης Μαρτίνου παρουσιάζει την έκθεση Hollowed Water του Αθανάσιου Αργιανά. Αποτελείται από εγκατάσταση γλυπτικών κατασκευών, μουσικής και φιλμ σε μια ιδιοφυή σύνθεση.

Το έργο του The Length Of A Strand of Your Hair, Of The Width Of Your Arms, Unfolded παρουσιάζεται αυτήν την περίοδο στη μόνιμη συλλογή του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.

Επίσης, το φθινόπωρο του 2021, το έργο του Song Machine 19 παρουσιαζεται στη μόνιμη συλλογή του βέλγου συλλέκτη Frédéric de Goldschmidt (Φρεντερίκ ντε Γκολντσμιθ), στις Βρυξέλλες.

Η Hollowed Water αποτελεί τη δεύτερη εκδοχή της ατομικής, μουσειακής έκθεσης του Αθανάσιου Αργιανά (γ. 1976, Αθήνα), που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στο Camden Art Center του Λονδίνου το 2020.

Όπως και στο παρελθόν, η έκθεση Hollowed Water δομείται σε ποικίλα επίπεδα. Στο πρώτο, ατάκτως εριμμένα στο έδαφος βρίσκονται υβριδικά σώματα κεραμικών στοιχείων (κμαγεία ισχίων και ποδιών, φυτών από το σπίτι του καλλιτέχνη) καθώς και έξι αφηρημένα στοιχεία με τίτλο Tilebodies (sleepers).

Αναφέρονται σε αρθρώσεις και άκρα (σαν οστρακόδερμα, εξωσκελετούς ή κοστούμια bauhaus). Έχουν συναρμολογηθεί σε γλυπτά assemblage τα οποία θυμίζουν ανθρώπινα ισχία σε θέσεις ανάπαυσης και ανάρρωσης ή διατάσεως.

Γύρω τους τοποθετούνται επιπλέον κομμάτια τα οποία προτείνουν αντικατάσταση, αλλαγή, ρευστότητα. Δύο μπρούτζινα κεφάλια ακουμπούν με το ένα αυτί στο έδαφος.

Παραπέμπουν σε binaural μικρόφωνα της δεκαετίας του 1970 τα οποία ήταν ειδικά σχεδιασμένα ώστε να προσεγγίζουν την ιδιαιτερότητα της ακρόασης μέσω του ανθρώπινου κεφαλιού.

Οι φόρμες τους παραπέμπουν αλληγορικά στον Μπρανκούζι (Brancusi), τον κονστρουκτιβισμό, καθώς και σε κυκλαδικά ή art deco ειδώλια.

Ψηλά, ένα μερικώς καμπυλωμένο μεταλλικό παραλληλόγραμμο καταλαμβάνει ένα ακόμη επίπεδο του χώρου: Τον ίδιο τον αέρα. Το πλαίσιο του Song Machine 20 αιωρείται διαγώνια στο ύψος του επισκέπτη, διασχίζοντας τις γειτονικές αίθουσες του ARCH.

Επάνω σε αυτό κρέμονται σαν κορδέλες λεπτές ορειχάλκινες λωρίδες -κομψές αλλά και στιβαρές, με υπόσταση. Χαραγμένες με κείμενο είκοσι μέτρων, προσκαλούν τον θεατή σε «χορογραφημένη» εμπειρία. Θα διαβάσει περιγραφές γύρω από ένα απροσδιόριστο αντικείμενο το οποίο φαντάζει αόριστο και σχεδόν απίθανο, μακρινό και συνάμα οικείο –προτείνοντας διαστάσεις που αλληγορικά ξεπερνούν το ίδιο το δωμάτιο.

Το τρίτο επίπεδο της έκθεσης Hollowed Water, ο ήχος «υλοποιείται» περιστασιακά: Η μουσική Pivoting Music (for strings and cat purr waveform in A, 2020) αποτελεί σύνθεση σε glissando το οποίο συνέθεσε ο Αργιανάς με βάση το γουργούρισμα της γάτας του, ονόματι Διαμαντής.

Κάθε νότα γλιστρά στην επόμενη, εκτελώντας περιστρεφόμενη κατηφορική κίνηση. Η μουσική ακούγεται μέσα από δύο γλυπτά ηχεία (Principal και Metalique) μόνον όταν ενεργοποιηθεί από τον επισκέπτη μέσω του πικάπ στη δυτική γωνία της γκαλερί.

Έντονες συγγένειες με το ιστορικό ondes martenot, ένα proto-synthesizer εφεύρεση του Μορίς Μαρτενό (Maurice Martenot) το 1928.

Το τέταρτο επίπεδο καταλαμβάνει το χώρο της βιβλιοθήκης του ARCH. Για τις ανάγκες της έκθεσης έχει μετατραπεί σε αίθουσα προβολής και φιλοξενεί το φερώνυμο έργο Hollowed Water (a gesture, 24 times). Πρόκειται για οπτικοακουστική εγκατάσταση που περιβάλλει ολοκληρωτικά τον θεατή. Και τον καθηλώνει.

Εικόνες της επιφάνειας ενός μικροσκοπικού κρυστάλλου, ενός χεριού και ενός παλιού αθηναϊκού ποταμού – επαναλαμβάνονται διαδοχικά εκ νέου κάθε οκτώ μπαρ για είκοσι τέσσερις φορές, με φόντο τη μουσική σύνθεση του Αργιανά για δύο τσέμπαλο, φωνή και τύμπανο.

Με ευκαιρία την έκθεση, θα δημοσιευθεί από τις εκδόσεις Lenz Press του Μιλάνο μονογραφία με τίτλο Species Counterpoint σε παραγωγή του ΑRCH.

Παράλληλα με την εκτεταμένη εικονογράφηση, τρία δοκίμια κορυφαίων κριτικών τονίζουν διαφορετικές οπτικές του συνολικού έργου του καλλιτέχνη:

Η δημοφιλής ποιήτρια και κριτικός από την Καλιφόρνια Quinn Latimer (Κουίν Λάτιμερ) δίνει έμφαση στη χρήση της γλώσσας και τις ηχητικές διατυπώσεις του έργου του.

Η διάσημη δοκιμιογράφος Jennifer Kabat (Τζένιφερ Κάμπατ) με αναφορές στο κολύμπι, επεξεργάζεται την άμεση εμπειρία, τη μνήμη και την επίδραση.

Ο συγγραφέας, μουσικός, σκηνοθέτης και συν-διευθυντής του frieze magazine Dan Fox (Νταν Φοξ) χρησιμοποιεί την μυθοπλασία και ζωντανεύει τα έργα μέσω  ιστορικού ταξιδιού στο χρόνο. Θυμίζει τον τρόπο με τον οποίο ο ίδιος ο καλλιτέχνης μας παραπέμπει σε διαφορετικές στυλιστικές εποχές. Εξάλλου, από δικό του δοκίμιο δανείζεται τον τίτλο της η συγκεκριμένη έκδοση.

Η μονογραφία ολοκληρώνεται με τη συνομιλία ανάμεσα στον καλλιτέχνη και τον περίφημο κριτικό τέχνης (Art review μεταξύ άλλων) Μάρτιν Χέρμπερτ (Martin Herbert).

Παρέχει πλούσιες πληροφορίες σχετικά με τη μεθοδολογία και τη διαισθητική διαδικασία της πρακτικής του Αργιανά.

Θίγουν επίσης τους πολιτικούς και ηθικούς της τόνους.

Ρευστά γλυπτά στο ΕΜΣΤ

Το έργο στο ΕΜΣΤ The Length Of A Strand Of Your Hair, Of The Width Of Your Arms, Unfolded συνιστά εγκατάσταση από δύο κινητικά γλυπτά (Unstable Objects) από χαλκό, ορείχαλκο και ασήμι. Έχουν τη μορφή κλαδιών και αιωρούνται εν μέσω ενός δωματίου.

Δύο προβολές διαπερνούν τα γλυπτά έτσι ώστε οι σκιές των γλυπτών να προβάλλονται πάνω σε οθόνες.
Ανά τακτά χρονικά διαστήματα ανακόπτονται από τη σκιά ενός άντρα που περνάει. Ο άντρας διαβάζει ρυθμικά σαν τραγούδι ένα κείμενο που έχει γράψει ο ίδιος ο καλλιτέχνης.

Τρία ακόμη αντικείμενα από επιχρυσωμένα κλαδιά και χαρτί αιωρούνται ανάμεσα στα γλυπτά. Κρατιούνται μεταξύ τους από μία λεπτή αλυσίδα που καταλήγει σε εκμαγείο. Το βάρος του εκμαγείου βαστάει όλη την εγκατάσταση δημιουργώντας σχήμα σε μορφή αστερισμού.

Το δενδροειδές στοιχείο αλλά και η κόλλα χαρτιού αναδεικνύονται σε όλα τα μέρη του έργου. Το κείμενο που διαβάζει ο άντρας στα δύο βίντεο προσφέρει το κλειδί για την ανάγνωσή του.

Για το συγκεκριμένο έργο ο Αργιανάς εμπνέεται από τα μαθηματικά, την κβαντομηχανική και το παράδοξο του Ζήνωνα. Πραγματεύεται συστήματα μέτρησης του φωτός, της θερμοκρασίας και της βαρύτητας.

Ο Αργιανάς θάλλει στα όρια των τεχνών. Το έργο του αποτελεί κράμα γλυπτικής, ζωγραφικής, κειμένου, περφόρμανς, που εμπλουτίζεται με μουσική και τον ήχο -την πιο αφηρημένη των τεχνών.

Αφήνει αιχμές μεταφοράς ή μεταγλώττισης ωτικών εμπειριών. Στις συνθέσεις του παλινδρομεί χρησιμοποιώντας άλλοτε πιο τυποποιημένα συστήματα μετατροπής ήχου σε ύλη και άλλοτε πιο διαισθητικούς τρόπους.

Κατά περίεργο τρόπο θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι το έργο του Αργιανά διατηρεί μακρινές εκλεκτές συγγένειες με εκείνο του Τάκη, που επίσης απολαμβάνει την τιμητική του αυτήν την περίοδο. Ίσως μοιραία…

Πληροφορίες:

Εγκαίνια: 3 Ιουνίου (12–8 ΜΜ)

Ημερομηνίες έκθεσης: 4 Ιουνίου – 31 Αυγούστου 2021 (Τρίτη–Σάββατο / 11 ΠΜ – 6ΜΜ)

ARCH
Γκούρα 5
10558 Αθήνα
[email protected]
www.archathens.org

Εκθέσεις του παρελθόντος

Οι πρόσφατες εκθέσεις του περιλαμβάνουν: Hollowed Water, Camden Arts Center, Λονδίνο (σόλο); Slow Painting, Hayward Touring, Μεγάλη Βρετανία; Line, Lisson Gallery, Λονδίνο;

The Promise Of Total Automation, Kunsthalle Wien, Βιέννη;

Antidoron, Documenta 14, Fridericianum, Kassel; Art Of Sound, Fondazione Prada, Ca Corner, Βενετία;
Art of Its Own Making, The Pulitzer Foundation for the Arts, St Louis, MO; Art Now, Tate Britain, London.

Το 2012, συμμετείχε στην 30η Μπιενάλε του Σάο Πάολο, The Imminence of Poetics, Pavilhão Ciccillo Matarazzo, Βραζιλία και στην PERFORMA 13 στη Νέα Υόρκη ένα χρόνο αργότερα.

Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις και performances στο We All Turn This Way, The Serpentine Pavilion, Serpentine Gallery, London; The Length Of A Strand Of Your Hair, Of The Width Of Your Arms, Unfolded, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης EMST, Αθήνα; and The Length Of Your Arms Unfolded, Barbican Art Gallery, Λονδίνο.