Το ωδείο της αρχαίας πόλης Λισού στα Χανιά ήρθε στο φως φέτος κατά την ανασκαφική έρευνα που πραγματοποιείται στην περιοχή, στο πλαίσιο της ανάδειξης και προστασίας του αρχαιολογικού χώρου ύστερα από 62 χρόνια από τις τελευταίες ανασκαφές.

Από το ωδείο ή ενδεχομένως βουλευτήριο αποκαλύφθηκε μέρος της σκηνής του, δύο πλευρικοί θάλαμοι με καμαροσκέπαστη οροφή και 14 σειρές εδωλίων από το κοίλο. Η κατασκευή του, με μια πρώτη εκτίμηση προσδιορίζεται στους πρώιμους ρωμαϊκούς χρόνους, δηλαδή στον 1ο μ.Χ. αιώνα.

1

Η Λισός ήταν αρχαία αυτόνομη πόλη, θρησκευτικό κέντρο και έδρα του Κοινού των Ορείων. Κατά τον 3ο αιώνα π.Χ. αναπτύχθηκε στην περίκλειστη από βουνοκορφές και κατάφυτη κοιλάδα του Αϊ-Κυρκού, που έχει έξοδο στο νοτιοδυτικό Κρητικό πέλαγος.

Από τις πρώτες ανασκαφές που είχαν γίνει το 1959 έχει έρθει στο φως το Ασκληπιείο της, αρχιτεκτονικά κατάλοιπα δημόσιων κτισμάτων, η εντυπωσιακή νεκρόπολη των ελληνορωμαϊκών χρόνων και οι δύο μονόχωροι βυζαντινοί ναοί, συνθέτοντας στο σύνολό τους ένα μοναδικό αρχαιολογικό τοπίο σε χώρο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.

Άποψη του αρχαίου ωδείου στην πόλη Λισό
Άποψη του αρχαίου ωδείου στην πόλη Λισό

Η καταστροφή

 Όπως αποδείχθηκε από την ανασκαφή το κοίλο του κτίσματος διαθέτει κτιστή υπόβαση και είναι πιθανότατα θεμελιωμένο στο φυσικό έδαφος. Τα περισσότερα ακέραια εδώλια διατηρούνται στα νότια και νοτιοδυτικά. Αντιθέτως, το βορειοδυτικό τμήμα του κοίλου είναι ιδιαίτερα διαταραγμένο.

Η αρχαία νεκρόπολη
Η αρχαία νεκρόπολη

Η καταστροφή του προκλήθηκε, όταν τεράστιοι βράχοι, φερτοί από τον παρακείμενο χείμαρρο, διαπέρασαν το κτίσμα διαγώνια με κατεύθυνση προς τα ανατολικά. Η υπερχείλιση του χειμάρρου ενδεχομένως οφείλεται στο σφοδρό σεισμικό γεγονός των όψιμων ρωμαϊκών χρόνων (4ος αι. μ.Χ.), που κατέστρεψε τις περισσότερες αρχαίες θέσεις της δυτικής Κρήτης.

Η ανασκαφή θα ολοκληρωθεί σε επόμενη ερευνητική φάση, προκειμένου να διευκρινιστεί αν το μνημείο πλαισιώνεται από εξωτερική τοιχοδομία, στοιχείο απαραίτητο για την εκπόνηση της μελέτης αποκατάστασης και ανάδειξής του. Σε κάθε περίπτωση, η αποκάλυψη ενός οικοδομήματος δημόσιας λειτουργίας σε κεντρικό σημείο της αρχαίας πόλης και σε εγγύτητα με το φημισμένο Ασκληπιείο προσθέτει νέα δεδομένα στον αρχαιολογικό και ιστορικό ορίζοντα της περιοχή

Άποψη του ωδείου από ψηλά - ωδείο
Άποψη του ωδείου από ψηλά

Η πρόσβαση

Σημειώνεται ότι η  πρόσβαση στον αρχαιολογικό χώρο  γίνεται είτε διά θαλάσσης είτε μέσω του ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4, με αποτέλεσμα η περιοχή να παραμένει αλώβητη από νεότερες επεμβάσεις. Συγχρόνως όμως η εκτέλεση των εργασιών αντιμετωπίζει πρακτικές δυσκολίες.

Βυζαντινός ναός της Παναγίας στην παραλία της Λισού - ωδείο
Βυζαντινός ναός της Παναγίας στην παραλία της Λισού

Στο πλαίσιο του έργου που εκτελείται ωστόσο, πραγματοποιήθηκαν διευθετήσεις και διαμορφώσεις στα μονοπάτια περιήγησης που διασχίζουν τον αρχαιολογικό χώρο και περιβάλλουν τους δύο βυζαντινούς ναούς. Επισκευάστηκε το φυλάκιο και το στέγαστρο, σύμφωνα με την εγκεκριμένη μελέτη των αρχιτεκτόνων μηχανικών, Ισίδωρου Πλακωτάρη και Νίκου Χατζηδάκη, δημιουργήθηκαν πινακίδες πληροφόρησης και κατεύθυνσης και εκδόθηκε έντυπο φυλλάδιο για τον αρχαιολογικό χώρο της Λισού.

Το έργο ανάδειξης υλοποιήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων με τον συντονισμό της Δρος Ελένης Παπαδοπούλου, προϊσταμένης της Εφορείας  και τη διεύθυνση της δρος Αικατερίνης Τζανακάκη, αναπληρώτριας προϊσταμένης. Ο προϋπολογισμός είναι  300.000€ και η χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων της Περιφέρειας Κρήτης.

Διαβάστε επίσης:

Δεν έχασε ο Πατρίκιος, η Ακαδημία έχασε – Αλλά κέρδισε… Παυλόπουλο

Μια Αφροδίτη του Τιτσιάνο, κρυμμένη εδώ και δύο αιώνες, σε δημοπρασία