Περιεχόμενα

Αρχαία σήραγγα μήκους 1.305 μέτρων, ακριβές αντίγραφο της περίφημης σήραγγας του Ευπαλίνου στη Σάμο, η οποία θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μηχανικά επιτεύγματα της αρχαιότητας ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι στην Αίγυπτο κάτω από έναν ναό στην αρχαία πόλη  Ταπόσιρις Μάγκνα, δυτικά της Αλεξάνδρειας.

Όπως και στην περίπτωση της ελληνικής σήραγγας έφερνε κι αυτή νερό σε χιλιάδες ανθρώπους στην εποχή της ακμής της, μόνον που η πρώτη είχε κατασκευαστεί τον 6ο π.Χ. αιώνα ενώ η αιγυπτιακή χρονολογείται στον 3ο π.Χ. Στην περίοδο των Πτολεμαίων δηλαδή, που διοικούσαν την Αίγυπτο μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και  τη διαμοίραση των κατακτήσεών του ανάμεσα στους στρατηγούς του.

Πρόκειται για μια σημαντική αποκάλυψη, η οποία όμως, όσο κι αν κάποιοι θέλησαν να πιστέψουν, ότι μπορεί να οδηγεί στον  τάφο της Κλεοπάτρας και του Μάρκου Αντώνιου (!) επιστημονικά δεν έχει καμία σχέση.

Η σήραγγα, που ήρθε στο φως από αιγυπτιο-δομινικανή αρχαιολογική αποστολή  έχει ύψος 2 μέτρων περίπου ενώ βρίσκεται 13 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Κι αν παρέμενε  ανεξερεύνητη για τόσο καιρό είναι, επειδή βρίσκεται εν μέρει βυθισμένη κάτω από το νερό. Γιατί μετά την κατασκευή της, μια σειρά από τουλάχιστον 23 σεισμούς έπληξαν την αιγυπτιακή ακτή μεταξύ 320 και 1303 μ.Χ., οδηγώντας στη μερική κατάρρευση του ναού, κάτω από τον οποίο βρίσκεται, και της σήραγγας βεβαίως. Τμήματα και των δύο έμειναν έτσι για χρόνια μέσα στο νερό.

Η σήραγγα στην Ταπόσιρις Μάγκνα
Η σήραγγα στην Ταπόσιρις Μάγκνα

Τα ευρήματα

Οι αρχαιολόγοι άρχισαν να ανασκάπτουν τις αποθέσεις λάσπης μέσα και γύρω από τον ναό και μέχρι στιγμής έχουν βρει δύο προτομές από αλάβαστρο, νομίσματα με τις απεικονίσεις και τα ονόματα της βασίλισσας Κλεοπάτρας και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αγάλματα της θεάς Ίσιδας αλλά και ακέφαλα αγάλματα, καθώς και διάφορα κεραμικά εμπορεύματα.

Τα ευρήματα μέσα στη σήραγγα περιελάμβαναν επίσης δύο μικρά κεφάλια από αλάβαστρο, το ένα από τα οποία πιθανότατα απεικονίζει έναν βασιλιά και το άλλο αντιπροσωπεύει ένα άλλο υψηλόβαθμο άτομο, όπως ανακοίνωσε η επικεφαλής της ομάδας Κάθλιν Μαρτίνεζ. Η ακριβής ταυτότητά τους όμως, είναι άγνωστη.

Ενα από τα ευρήματα στα χέρια αρχαιολόγου
Ενα από τα ευρήματα στα χέρια αρχαιολόγου

Ο ναός να σημειωθεί, ότι ήταν αφιερωμένος  στον αιγύπτιο θεό  Όσιρι και στην θεά  Ίσιδα, που ήταν η σύζυγός του. Προηγούμενες εργασίες στο ναό αποκάλυψαν έναν θησαυρό νομισμάτων που κόπηκαν με το πρόσωπο της Κλεοπάτρας.  Ενώ το 2021, η ομάδα της Μαρτίνεζ είχε ανακαλύψει 16 ταφικούς θαλάμους και δύο μούμιες με χρυσές γλώσσες, αλλά μέχρι στιγμής, τα λείψανα της Κλεοπάτρας και του Μαρκ Αντώνιου δεν υπάρχουν πουθενά!

Η πόλη

Η Ταπόσιρις Μάγκνα είχε ιδρυθεί από τον Πτολεμαίο Β’ τον Φιλάδελφο τον 3ο αιώνα π.Χ., και βρίσκεται στον πλωτό βραχίονα της αποξηραμένης πλέον κοίτης της αρχαίας λίμνης Μαρεώτη. Η πόλη πήρε το όνομά της από ένα μεγάλο συγκρότημα ναών, τον «Μεγάλο τάφο του Όσιρι», που ορισμένοι εικάζουν ότι ήταν ο τελευταίος τόπος ανάπαυσης της Κλεοπάτρας.

Η πόλη υπήρξε εμπορικός κόμβος για τα προϊόντα, που μεταφέρονταν από την άλλη πλευρά της λίμνης, καθώς και για την παραλαβή εμπορευμάτων από χερσαίους εμπορικούς δρόμους πριν από την αποστολή τους στην Αλεξάνδρεια.  Ήταν επίσης σημαντικό θρησκευτικό κέντρο για τη λατρεία του Όσιρι, θεού της γονιμότητας, της γεωργίας, της μετά θάνατον ζωής, των νεκρών, της ανάστασης, της ζωής και της βλάστησης.

Ο ναός του Όσιρι στην Ταπόσιρις Μάγκνα
Ο ναός του Όσιρι στην Ταπόσιρις Μάγκνα