Απώλειες χιλιάδων έργων στα βρετανικά μουσεία – Αλλά αποκρύπτονται επιμελώς

Νομίσματα, σερβίτσια, κοσμήματα, εργαλεία. Μερικές χιλιάδες εκθέματα έχουν κάνει φτερά τα τελευταία χρόνια από βρετανικά μουσεία αλλά οι υπεύθυνοι το έχουν αποκρύψει επιμελώς. Την αποκάλυψη ξεκίνησε η Daily Mail για να προστεθεί και το BBC, που στον απόηχο του σκανδάλου στο Βρετανικό Μουσείο παρουσίασαν στοιχεία για τρία από τα πιο σημαντικά μουσεία της Βρετανίας, τα οποία έχουν «χάσει» αντικείμενα από τις συλλογές τους. Πρόκειται για το Αυτοκρατορικό Πολεμικό Μουσείο, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και το Μουσείο της Ουαλίας, το οποίο αποτελείται από επτά ιδρύματα.

Σε όλες τις περιπτώσεις ωστόσο, οι αρμόδιοι επιχειρούν να μειώσουν το γεγονός, παρ΄ότι παραδέχονται, για τα δύο πρώτα μουσεία, ότι έχουν απολεσθεί περισσότερα από 1.000 αντικείμενα ιστορικής και επιστημονικής σημασίας ενώ όσον αφορά το Μουσείο της Ουαλίας φθάνουν σχεδόν τις 2.000.

Όπως είναι γνωστό εξάλλου, περισσότερα από 2000 έργα έχουν κλαπεί από το Βρετανικό Μουσείο, και μάλιστα εκ των έσω, σύμφωνα με τη συγκλονιστική αποκάλυψη, που έγινε αυτό το καλοκαίρι, φέρνοντας στο φως τις πλημμελείς συνθήκες φύλαξης και γενικότερα διαχείρισης του πολιτιστικού αποθέματος του μουσείου, στο οποίο βρίσκονται αντικείμενα από όλο τον κόσμο. Οι λεπτομέρειες –όσες τελικώς αποκαλύφθηκαν- ανέδειξαν σημαντικά ελαττώματα στον τρόπο με τον οποίο τα βρετανικά μουσεία διαχειρίζονται τις συλλογές τους και αυτό, όπως φαίνεται δεν έχει ξεπεραστεί τη Βρετανία. Με τρωτά σημεία την καταλογράφηση, καθώς και την έλλειψη διαφάνειας γύρω από τις συλλογές τους αλλά και την απουσία λογοδοσίας για αντικείμενα που είναι στην αρμοδιότητά τους, τα μουσεία στη Βρετανία είναι πλέον στο στόχαστρο, με την αναταραχή να μην έχει κοπάσει.

Μεγάλα κενά ασφάλειας

Μη αντιπροσωπευτικά θεωρούν πάντως τα δεδομένα, εκπρόσωποι του Αυτοκρατορικού Πολεμικού Μουσείου, το οποίο βρίσκεται σε πέντε διαφορετικές κτιριακές εγκαταστάσεις, εκ των οποίων οι τρεις στο Λονδίνο.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα της Daily Mail έχουν χαθεί 559 αντικείμενα στα τελευταία πέντε χρόνια αλλά το μουσείο ισχυρίζεται, ότι οι απώλειες χρονολογούνται από πολλά χρόνια πριν, «πολύ πριν τεθούν σε εφαρμογή τα σημερινά μας συστήματα διαχείρισης συλλογών», όπως είπε ο εκπρόσωπός του. Αφήνοντας όμως έτσι, πολλά ερωτηματικά γι’ αυτό το «πριν», όταν όπως φαίνεται, υπήρχαν μεγάλα κενά στα συστήματα ασφαλείας και τους ελέγχους.

Να σημειωθεί, ότι το μουσείο διαθέτει 33,5 εκατομμύρια αντικείμενα και οι απώλειες, όπως λέει, αφορούν σε τυπικά και χαμηλής αξίας αντικείμενα μαζικής παραγωγής. Διαβεβαιώνοντας μάλιστα –για να προληφθούν σχόλια όπως αυτά για το Βρετανικό Μουσείο- ότι «οι έρευνες δεν απέδειξαν ποτέ στοιχεία εσωτερικής κακόβουλης δραστηριότητας».

Όσον αφορά το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας έχει παραδεχθεί, ότι περισσότερα από 540 αντικείμενα έχουν καταστραφεί, κλαπεί ή ήταν παρατοποθετημένα. Ουδεμία απάντηση υπάρχει όμως, σχετικά με το είδος τους ή τους λόγους για τους οποίους υπήρξαν αυτές οι απώλειες.

«Αναπόφευκτες απώλειες»

«Ορισμένες απώλειες είναι αναπόφευκτες», δηλώνει εξάλλου από τη μεριά του το Εθνικό Μουσείο Ιστορίας της Ουαλίας, που συμπεριλαμβάνει το Εθνικό Μουσείο Ιστορίας του Αγίου Φάγκαν στο Κάρντιφ (στο Κάστρο του Σεντ Φάγκανς, διατηρητέου αρχοντικού της Ελισάβετ). Σύμφωνα με την έρευνα του BBC οι απώλειες αυτές μετρούν σε 1921 αντικείμενα από τα πέντε εκατομμύρια πάντως, που διαθέτει συνολικά το μουσείο.

Ανάμεσα στα απολεσθέντα βρίσκεται ένας αριθμός νομισμάτων, όπως ένα ρωμαϊκό νόμισμα του αυτοκράτορα Καρακάλλα και ένα ασημένιο του Ερρίκου VIII του 16ου αιώνα, ρωμαϊκά πλακίδια, μία καρφίτσα του 2ου αιώνα και ένα εργαλείο από πυριτόλιθο της Μεσολιθικής εποχής (από το 7.000 π.Χ.). Τα περισσότερα πάντως, κατά δήλωση του μουσείου είναι οικιακά ή αγροτικά αντικείμενα, αλλά και ορισμένα θραύσματα από ανασκαφές. Και στην περίπτωση αυτή δηλώνεται, ότι είναι χαμηλής οικονομικής αξίας.

Όλες αυτές οι αναφορές ωστόσο, για τα χιλιάδες αγνοούμενα αντικείμενα μουσείων έχουν εγείρει πολλά σχόλια και προβληματισμό στη Βρετανία, που έως πρότινος δεν δεχόταν καμία αμφισβήτηση για τον τρόπο προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Διαβάστε επίσης

Βρετανικό Μουσείο: Όποιος ξέρει για τα κλεμμένα, ας μιλήσει

Βρετανικό Μουσείο: Νέος προσωρινός διευθυντής ο Μαρκ Τζόουνς

Μενδώνη για Βρετανικό Μουσείο: «Μεγάλο ζήτημα ότι η κλοπή έγινε από μέσα»