Αγωγός ιστορίας – Τα ευρήματα από τις ανασκαφές TAP σε έκδοση

Ένα τεράστιο έργο υποδομής, που από τον περασμένο Ιανουάριο μεταφέρει φυσικό αέριο από την Κασπία στην Ευρώπη είναι ο Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου.

Αλλά λίγοι ίσως γνωρίζουν, ότι το πέρασμά του από τη χώρα μας έδωσε την ευκαιρία για τη διενέργεια μεγάλης έκτασης αρχαιολογικών ερευνών σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας, που διέσχισε. Και τα αποτελέσματα αυτών των ανασκαφών περιλαμβάνονται τώρα στον δίγλωσσο τόμο «Αγωγός Ιστορίας και μνήμης – A pipeline traversing Greek History», που προετοιμάστηκε από το υπουργείο Πολιτισμού σε συνεργασία με την εταιρεία Trans adriatic Pipeline AG, με στόχο την ανάδειξη και προβολή των αρχαιολογικών ευρημάτων που αποκαλύφθηκαν στο πλαίσιο κατασκευής του αγωγού ΤΑΡ στη Βόρεια Ελλάδα.

Να σημειωθεί άλλωστε, ότι στην περίπτωση του ΤΑΡ εντοπίστηκαν και ερευνήθηκαν στο διάστημα μεταξύ των ετών 2016 και 2019 συνολικά περισσότερες από 400 αρχαιολογικές θέσεις, συχνά σε περιοχές της υπαίθρου, που παρέμεναν ως σήμερα σχεδόν ανεξερεύνητες. Συγκεκριμένα ερευνήθηκαν 13 Περιφερειακές Ενότητες που διασχίζει o αγωγός στην πορεία του επί ελληνικού εδάφους και ειδικότερα του Έβρου, της Ροδόπης, της Ξάνθης, Καβάλας, Δράμας, Σερρών, Κιλκίς, Θεσσαλονίκης, Πέλλας, Ημαθίας, Φλώρινας, Κοζάνης και Καστοριάς.

Πλήθος ευρημάτων ήρθε έτσι στο φως, από όλες των όλες τις χρονολογικές περιόδους από τους προϊστορικούς μέχρι τους οθωμανικούς και νεώτερους χρόνους, εμπλουτίζοντας σημαντικά τις γνώσεις μας για την ιστορία της ευρύτερης περιοχής.

Όπως σημειώνει η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη στο προλογικό της σημείωμα, «Στην περίπτωση μεγάλης έκτασης ή ευρείας γεωγραφικής κατανομής δημοσίων έργων υποδομών, αλλά και αντίστοιχων ιδιωτικών επενδύσεων, η συνάντηση ανάμεσα στα δημιουργήματα του σήμερα και στα απτά τεκμήρια της ιστορίας καθίσταται σχεδόν αναπόδραστη. Συνταγματική υποχρέωση και θεσμικό καθήκον τόσο της επίσημης Πολιτείας, όσο και όλων των εκάστοτε εμπλεκομένων, δημόσιων λειτουργών και ιδιωτών, αποτελεί σε αυτές τις περιπτώσεις η διασφάλιση των προϋποθέσεων και η λήψη των κατάλληλων μέτρων, ώστε η εξυπηρέτηση των αναγκών διαβίωσης, ανάπτυξης και προόδου του σύγχρονου ανθρώπου να επιτρέπει τη συνύπαρξη και να επιφέρει τις ελάχιστες δυνατές επιπτώσεις στο εξίσου πολύτιμο για την εξέλιξη και ευημερία της κοινωνίας κεφάλαιο της πολιτιστικής κληρονομιάς».

Οι αρχαιολογικές έρευνες πραγματοποιήθηκαν από τις κατά τόπους αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων, στη βάση ενός Γενικού αλλά και περισσότερων επιμέρους Ειδικών Μνημονίων Συναντίληψης και Συνεργασίας. Τον κεντρικό συντονισμό είχε η Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων ενώ η χρηματοδότηση έγινε από την εταιρεία.

Παρά την πολυπλοκότητα των διαδικασιών – τεχνικών και οργανωτικών – που απαιτεί ένα τόσο μεγάλης κλίμακας έργο, οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟ κατόρθωσαν να ολοκληρώσουν τις αρχαιολογικές έρευνες μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, πάντοτε ακολουθώντας τις επιταγές της επιστημονικής δεοντολογίας και της αρχαιολογικής νομοθεσίας.

Ο τόμος «Αγωγός Ιστορίας και μνήμης – A pipeline traversing Greek History» απευθύνεται τόσο στο ειδικό επιστημονικό όσο και στο ευρύ κοινό. Μέσα από σύντομα, επιστημονικά κείμενα, που συνοδεύονται από πλούσιο εποπτικό υλικό παρουσιάζονται τα σημαντικότερα ευρήματα ανά Περιφερειακή Ενότητα και με γεωγραφική σειρά ενώ σε ξεχωριστό πίνακα που παρατίθεται στο τέλος του τόμου περιλαμβάνεται πλήρης καταγραφή όλων των αρχαιολογικών θέσεων που ερευνήθηκαν.

Ο δίγλωσσος, έντυπος και ηλεκτρονικός τόμος των 295 σελίδων αποτελεί έκδοση της Διεύθυνσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟΑ και της εταιρείας Trans adriatic Pipeline AG., η οποία προσέφερε και τη σχετική χρηματοδότηση. Επιπλέον, με βάση το υλικό του τόμου, πραγματοποιήθηκε παραγωγή ολιγόλεπτου βίντεο, στο οποίο παρουσιάζονται συνοπτικά τα σημαντικότερα από τα ευρήματα.

Τόσο η ηλεκτρονική έκδοση του τόμου, όσο και το βίντεο θα είναι διαθέσιμα μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα του ΥΠΠΟΑ, αλλά και της TransadriaticPipeline AG.

Δείτε το βίντεο