Λίγη ώρα πριν από το ραντεβού Τσίπρα – Ερντογάν στην Άγκυρα, η Τουρκία δυναμιτίζει την συνάντηση προχωρώντας στην επικήρυξη των οκτώ Τούρκων αξιωματικών. Σύμφωνα με ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εσωτερικών, η Άγκυρα δίνει 700.000 ευρώ για κάθε έναν από τους Τούρκους «πραξικοπηματίες», όπως τους αποκαλεί.

Υπενθυμίζεται ότι οι οκτώ Τούρκοι στρατιωτικοί έχουν λάβει πολιτικό άσυλο από την Ελλάδα.

Με την κίνηση αυτή η Τουρκία στέλνει ηχηρό μήνυμα στην ελληνική πλευρά, λίγο πριν ο Αλέξης Τσίπρας ανεβεί τα σκαλιά του Λευκού Παλατιού για την συνάντηση με τον «σουλτάνο» Ερντογάν. Η πρόθεση προφανής, να διαμορφώσει πολεμικό κλίμα πριν από τις κατ’ ιδίαν συζητήσεις.

Χθες σε δημοσίευμα της η τουρκική εφημερίδα Hurriyet διατύπωνε την εκτίμηση ότι ο Αλέξης Τσίπρας έκανε ό,τι μπορούσε, «προσπάθησε σκληρά», ώστε οι οκτώ Τούρκοι στρατιωτικοί που το καλοκαίρι του 2016 ζήτησαν άσυλο στην Ελλάδα μετά το πραξικόπημα κατά του Ερντογάν, να επιστραφούν στην Άγκυρα.

«Ο Ερντογάν και ο Τσίπρας θα συζητήσουν επίσης και για τους φυγάδες Τούρκους στρατιώτες, στους οποίους δόθηκε άσυλο, παρά το ότι επιχείρησαν να ανατρέψουν την κυβέρνηση με πραξικόπημα τον Ιούλιο του 2016. Η Τουρκία ήταν σχεδόν σίγουρη πως ο Τσίπρας προσπάθησε σκληρά να ανατρέψει την κατάσταση και να τους εκδώσει» έγραφε ο αρθρογράφος Σερκάν Ντερμιτάς.

«Ο Ερντογάν, που επισκέφθηκε την Δυτική Θράκη το 2017, σίγουρα θα θέσει τα προβλήματα της τουρκικής μειονότητας, ενώ ο Τσίπρας θα απαιτήσει σίγουρα την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης» συνεχίζει.

Η Άγκυρα ζητά εξ αρχής την έκδοση των «οκτώ», με την κατηγορία της εμπλοκής τους στο πραξικόπημα και της συμμετοχής τους στο δίκτυο του Φετουλάχ Γκιουλέν, του ιεροκήρυκα που έχει έδρα στις ΗΠΑ, ξεκίνησε ως σύμμαχος του Ερντογάν και τώρα η Άγκυρα τον θεωρεί πρωταίτιο της απόπειρας πραξικοπήματος.

Ήταν βέβαιο ότι η τουρκική πλευρά θα έθετε για ακόμη μια φορά στην Αθήνα το θέμα των «οκτώ», έμενε όμως να φανεί η διατύπωση και η ένταση με την οποία θα έμπαινε το θέμα στο τραπέζι. Ο Ερντογάν επιφύλαξε για ακόμη μια φορά μια δυσάρεστη έκπληξη στον Αλέξη Τσίπρα, όπως έκανε και στο τελευταίο ταξίδι του στην Αθήνα, όταν ξαφνικά και προκλητικά, στη διάρκεια της συνάντησής του με τον Προκόπη Παυλόπουλο έθεσε ευθέως θέμα αμφισβήτησης της Συνθήκης της Λωζάννης.

Σε συνδυασμό με το θέμα των ερευνών εντός της κυπριακής ΑΟΖ, το οξυμένο κλίμα εν όψει της συνάντησης φάνηκε από χθες, απο τις δηλώσεις του εκπροσώπου του Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν. Ο τελευταίος δήλωσε ότι η Άγκυρα δεν θα δεχθεί τετελεσμένα στην Μεσόγειο και στο Αιγαίο, από όπου κι αν προέρχονται. Έκανε μάλιστα και αναφορά σε «τουρκική μειονότητα» στην Δυτική Θράκη, σημαίνοντας συναγερμό στην ελληνική πλευρά για το ενδεχόμενο ενός τέτοιου «χτυπήματος» από τον Ερντογάν.

Οι δηλώσεις του Καλίν «συνοδεύτηκαν» από 31 τουρκικές παραβιάσεις στο Αιγαίο.

Αναμένοντας την ελληνική αντίδραση απέναντι στην τελευταία αυτή τουρκική κίνηση, ο πρωθυπουργός ετοιμάζεται να βάλει στο τραπέζι την επανενεργοποίηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, που μεταφράζεται σε ύφεση της τουρκικής προκλητικότητας, την περαιτέρω συγκράτηση των προσφυγικών ροών, στο πλαίσιο της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, αλλά και το Κυπριακό, με την πάγια θέση υπέρ μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης, στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και σύμφωνης με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Αναλυτικότερα, κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν πως με δεδομένες τις εξελίξεις στην Τουρκία τα τελευταία χρόνια η σημερινή συνάντηση είναι απαραίτητη για τους εξής λόγους:

  • Να παραμείνουν ανοιχτοί και αποτελεσματικοί οι δίαυλοι επικοινωνίας με τη γειτονική χώρα σε μία σειρά ζητήματα
  • Να καταστούν σαφείς οι θέσεις εκατέρωθεν και να αποφευχθούν παρανοήσεις
  • Να διατηρηθεί η διάλογος όπου υπάρχει αντιπαράθεση
  • Να προωθηθεί η συνεργασία στους τομείς που αυτή έχει αναπτυχθεί.

Σε ό,τι αφορά τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο οι ίδιες κυβερνητικές πηγές τονίζουν πως η Ελλάδα έχει καταστήσει σαφές σε αμυντικό και διπλωματικό επίπεδο ότι προασπίζεται και θα προασπίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, ενώ διευκρινίζει ότι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου είναι απαραίτητος για την προώθηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων σε υγιείς βάσεις. Το κριτήριο αυτό έχει τεθεί και για τις ευρωτουρκικές σχέσεις τόσο στο πλαίσιο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Μάρτιο του 2018 όσο και κατά την πρόσφατη Σύνοδο των Ευρωπαϊκών Χωρών του Νότου στη Λευκωσία.

Οι δύο ηγέτες θα συζητήσουν τις προοπτικές επανεκκίνησης των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και μείωσης της έντασης, στο πλαίσιο του διαύλου των Υπουργών ‘Αμυνας και των Γενικών Γραμματέων ΥΠΕΞ Ελλάδας και Τουρκίας.

Ως προς το Κυπριακό, η Ελλάδα θα δώσει το μήνυμα ότι η μόνη λύση για το Κυπριακό είναι η επανένωση της Κύπρου στη βάση των Αποφάσεων του ΟΗΕ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Θα υπογραμμίσει ότι δίκαιη και βιώσιμη λύση μπορεί να υπάρξει μόνο με κατάργηση των εγγυήσεων και αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, θα συζητηθεί η προώθηση προπαρασκευαστικών επαφών σε επίπεδο Υπουργείων Εξωτερικών, για την διερεύνηση των προϋποθέσεων επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό.

Στο επίπεδο της οικονομίας, τα δύο αρμόδια υπουργεία θα λάβουν οδηγίες για αναβάθμιση της σχετικής συνεργασίας με έμφαση, μεταξύ άλλων, στην ολοκλήρωση της ακτοπλοϊκής σύνδεσης Θεσσαλονίκης-Σμύρνης, την προώθηση της σιδηροδρομικής διασύνδεσης Κωνσταντινούπολης – Θεσσαλονίκης, την αναβάθμιση της τελωνειακής διάβασης Κήπων – Υψάλλων και την τόνωση των επενδύσεων.

Στον τομέα της ενέργειας θα τονισθεί η σημασία που έχει η ενεργειακή συνεργασία για την ευρύτερη περιοχή και η ανάγκη για σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα συζητηθεί, επίσης, η συνεργασία των δύο χωρών στο πλαίσιο του αγωγού TAP καθώς και οι προοπτικές συνεργασίας για επέκταση του αγωγού Turkish Stream.

Σχετικά με το μεταναστευτικό, τις περιφερειακές εξελίξεις και την ασφάλεια θα υπογραμμισθεί η σημασία που έχει η συνεχιζόμενη συνεργασία των δύο χωρών στο πλαίσιο της Δήλωσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, θα συζητηθούν οι δυνατότητες περαιτέρω μείωσης των ροών, της συνεργασίας για την εξάρθρωση δικτύων διακινητών, καθώς και ο σημαντικός ρόλος της Τουρκίας στην φιλοξενία 4 εκατομμυρίων προσφύγων, κυρίως από την Συρία και το Αφγανιστάν. Θα δοθούν, ακόμα, οδηγίες για ενίσχυση του διαύλου των Υπουργών Μετανάστευσης, που πρόκειται να συναντηθούν σύντομα, ενώ θα συζητηθούν οι εξελίξεις σε σχέση με τη Συρία και η συνεργασία στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.

Σε ό,τι αφορά στις ευρωτουρκικές σχέσεις αναμένεται να συζητηθούν οι προοπτικές της ενταξιακής πορείας της γειτονικής χώρας, της συνεργασίας της με την ΕΕ σε μια σειρά τομείς και της αναθεώρησης της τελωνειακής ένωσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας.

Στη διάρκεια της διήμερης επίσκεψής του στην Τουρκία, ο Αλέξης Τσίπρας θα πραγματοποιήσει και δύο υψηλού συμβολικού χαρακτήρα επισκέψεις, στην Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη και στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Ο κ. Τσίπρας είναι ο πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός που επισκέπτεται την Θεολογική Σχολή.

Μάλιστα, ο κ. Βαρθολομαίος, λίγα 24ωρα πριν από την συνάντηση Τσίπρα – Ερντογάν, είχε εκφράσει την ελπίδα να υπάρξουν θετικές ειδήσεις από τις κατ’ ιδίαν συζητήσεις σχετικά με την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής.

Το απόγευμα της Τετάρτης ο κ. Τσίπρας θα συναντηθεί με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας στην Κωνσταντινούπολη.

Το πρόγραμμα

Το πρόγραμμα της επίσκεψης του πρωθυπουργού, με βάση την ώρα Τουρκίας (+1 ώρα) έχει ως εξής:

Σήμερα: 16:00 Άφιξη στο Προεδρικό Μέγαρο και συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Fuat Oktay.

16:45 Συνάντηση του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα με τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Recep Tayyip Erdoğan και εν συνεχεία διευρυμένες συνομιλίες της ελληνικής αποστολής με αξιωματούχους της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας.

18:50 Δηλώσεις του Πρωθυπουργού και του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας προς τους εκπροσώπους του Τύπου.

19:30 Δείπνο από τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας προς τιμήν του Έλληνα Πρωθυπουργού.

Τετάρτη (Κωνσταντινούπολη):

09:15 Επίσκεψη και ξενάγηση του Πρωθυπουργού στην Αγία Σοφία.

11:30 Μετάβαση του Πρωθυπουργού στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου αφού ξεναγηθεί θα έχει συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, Βαρθολομαίο.

18:30 Συνάντηση του Πρωθυπουργού με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας της Κωνσταντινούπολης στο Σισμανόγλειο Μέγαρο όπου στεγάζεται το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: ΝΔ: Ανεπίτρεπτες οι τουρκικές δηλώσεις, αδιάνοητη η έλλειψη αντίδρασης από την ελληνική πλευρά

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Με μικρό καλάθι η Αθήνα στο υψηλού ρίσκου ραντεβού Τσίπρα – Ερντογάν