Ως εξαιρετικά σημαντική αξιολογείται η επίσκεψη του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών,  Σεργκέι Λαβρόφ, στην Αθήνα. Το ταξίδι από μόνο του σηματοδοτεί το λιώσιμο των πάγων στις ελληνορωσικές σχέσεις από το καλοκαίρι του 2018, ενώ παράλληλα ήταν μια καλή ευκαιρία να σταλούν μηνύματα προς την Τουρκία.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έβαλε στο τραπέζι της συζήτησης το θέμα της τουρκικής επιθετικότητας λέγοντας: «Η Τουρκία, δυστυχώς σε ρόλο ταραξία, καταπατά τη διεθνή νομιμότητα, ναρκοθετώντας την ειρήνη σε πολλά ευαίσθητα σημεία του χάρτη, ενώ περιβάλλει την επιθετική της δράση με έναν θρησκευτικό μανδύα, καθιστώντας έτσι ορατό τον κίνδυνο για την αρμονική συνύπαρξη λαών και θρησκειών.

» Πιστεύω ότι είναι προς το αμοιβαίο μας συμφέρον να ελέγξουμε τέτοιες προκλητικές συμπεριφορές και να θυμίσουμε σε όποιον τις ασκεί τα πραγματικά του όρια. Η Ελλάδα τάσσεται σταθερά, κύριε Υπουργέ, με το μέρος του Διεθνούς Δικαίου και των Συνθηκών, όπως και των κανόνων καλής γειτονίας. Το αποδείξαμε αυτό έμπρακτα υπογράφοντας συμφωνίες οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών και με την Ιταλία και με την Αίγυπτο. Και πρέπει να σας πω ότι άκουσα με μεγάλη ικανοποίηση, κύριε Υπουργέ, την πρόσφατη υπενθύμισή σας ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια αποτελεί αναφαίρετο κυριαρχικό δικαίωμα κάθε κράτους» είπε απευθυνόμενος στον κ. Λαβρόφ.

Από την πλευρά του, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, αποφεύγοντας οποιαδήποτε όξυνση, ειδικά μετά την κρίση στις γαλλοτουρκικές σχέσεις, και πιάνοντας το νήμα από την δήλωση του πρωθυπουργού περί εργαλειοποίησης του θρησκευτικού παράγοντα για γεωπολιτικά παιχνίδια, απάντησε:

«Εδώ και χρόνια στο πλαίσιο του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, προωθούμε την πρωτοβουλία να αναγνωριστούν όχι μόνο ο αντισημιτισμός αλλά και η χριστιανοφοβία και η ισλαμοφοβία ως καταδικαστέες πράξεις. Υποστηρίζει και η Ελλάδα αυτά τα ζητήματα, κοινές προσεγγίσεις έχουμε. Θα προωθήσουμε αυτό το θέμα και στο Συμβούλιο της Ευρώπης και είναι ιδιαίτερα ευχάριστο ότι τώρα στο πλαίσιο της προεδρίας της Ελλάδος στην Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης η Ελλάδα προωθεί κοινές ευρωπαϊκές αξίες».

Ρωσική διαμεσολάβηση;

Σε ό,τι αφορά την κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο ο Σ. Λαβρόφ σημείωσε τα εξής: «Πολύ περιεκτικά, συζητήσαμε την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο,  και την ευρύτερη περιοχή, που είναι πολύ σημαντική από γεωπολιτικής άποψης. Και συμφωνούμε ότι χρειάζεται το ταχύτερο δυνατό αποκλιμάκωση της έντασης που δημιουργήθηκε στην περιοχή, για να προχωρήσουν οι χώρες στη διευθέτηση όλων των προβλημάτων -που δεν είναι και λίγα- στην περιοχή, μέσω απευθείας διαλόγου.

Αυτό -όπως είπε ο κ. Λαβρόφ- αφορά και ζητήματα στο πλαίσιο της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, του 1982, «όταν προκύπτουν τα ζητήματα μεταξύ των όμορων χωρών τα συμφέροντα των οποίων διασταυρώνονται και χρειάζεται να υπάρχει διευθέτηση μέσω των διακρατικών συμφωνιών. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω απευθείας διαλόγου. Η Ρωσία βρίσκεται πολύ κοντά σε αυτή την περιοχή. Εμείς έχουμε καλές, σταθερές σχέσεις με τις χώρες της περιοχής και αν υπάρχει βούληση, ενδιαφέρον από τους εταίρους μας, είμαστε έτοιμοι να συμβάλλουμε στην ομαλοποίηση της κατάστασης».

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη δική του ομιλία είχε τονίσει ότι η Ελλάδα απέδειξε εμπράκτως τον σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και τους κανόνες καλής γειτονίας υπογράφοντας συμφωνίες οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών και με την Ιταλία και με την Αίγυπτο, ενώ εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόσφατη υπενθύμιση του κ.Λαβρόφ ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια αποτελεί αναφαίρετο κυριαρχικό δικαίωμα κάθε κράτους.

«Η Ελλάδα -το έχουμε ξανασυζητήσει- προφανώς είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Αυτό δεν μας εμποδίζει, όμως, κύριε Υπουργέ, να διευρύνουμε τις διμερείς μας σχέσεις με την Ρωσία. Καθώς, μάλιστα, πλησιάζει η εμβληματική επέτειος των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, στην οποία η χώρα σας βοήθησε καθοριστικά» είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι το 2021 είναι «Έτος Ιστορίας Ελλάδας και Ρωσίας» και η διπλή αυτή γιορτή θα προσφέρει μία ευκαιρία «να θυμηθούμε τις στιγμές που συμπορευτήκαμε στο παρελθόν, αλλά να οικοδομήσουμε και αυτές που θα μας συνοδεύουν στο μέλλον».

«Γνωρίζετε ότι έχω απευθύνει προσωπική πρόσκληση στον Πρόεδρο Πούτιν να βρεθεί στην Αθήνα την 25η Μαρτίου 2021, μαζί με τον Πρόεδρο της Γαλλίας και μαζί με τον Πρίγκιπα Κάρολο, ώστε να σηματοδοτήσουμε με αυτόν τον τρόπο τη συμμετοχή των τριών χωρών που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη του αγώνα των Ελλήνων για εθνική ανεξαρτησία» είπε ο κ. Μητσοτάκης και κατέληξε εκφράζοντας την ικανοποίησή του για το σχετικό βίντεο το οποίο κυκλοφόρησε με πρωτοβουλία των Ρώσων, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τη σημασία της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου.

Απαντώντας στο σχόλιο του κ. Μητσοτάκη ότι η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ, ο κ. Λαβρόφ είπε ότι οι συνομιλίες επιβεβαίωσαν για ακόμα μια φορά ότι η συμμετοχή της Ελλάδος σε ΕΕ και ΝΑΤΟ δεν εμποδίζει την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας.

Στο σημείο αυτό ο Ρώσος υπουργός Εξωτερκών σχολίασε: «Βεβαίως επιθυμητό θα ήταν και η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ να μην μας εμποδίσουν να αναπτύξουμε αυτές τις σχέσεις».

Νωρίτερα ο κ. Λαβρόφ με τον Νίκο Δένδια υπέγραψαν το κοινό Μνημόνιο για τη διεξαγωγή του «Έτους Ιστορίας», το 2021, το οποίο συμφωνήθηκε μεταξύ του κ. Μητσοτάκη και του Βλάντιμιρ Πούτιν.