ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Έρχομαι γιατί πιστεύω στη Δημοκρατία» δήλωσε ο Στέφανος Κασσελάκης στην παρουσίαση νέας πολιτικής μελέτης με συγγραφέα τον επιφανή συνταγματολόγο Ξενοφώντα Κοντιάδη. Έφτασε στην αίθουσα της Ένωσης Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ) ακριβώς στην ώρα του, χθες στις 19:01. Όπως πάντα, προσηνής, χαμογελαστός και ετοιμόλογος.
Στο πάνελ ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. πλαισιώθηκε από τον συγγραφέα, συνταγματολόγο και καθηγητή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Ξενοφώντα Κοντιάδη, καθώς και από τον ιστορικό, ομότιμο καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών, Αντώνη Λιάκο.
«Θα απαντήσω σε όλα»
Οι φήμες οργίαζαν πριν από την παρουσίαση του βιβλίου.
Ότι ο Στέφανος Κασσελάκης ανερυθρίαστα ζήτησε να εμφανιστεί στην παρουσίαση του βιβλίου με τίτλο Το “φαινόμενο Κασσελάκη” – Το μεσσιανικό προσωπείο της μεταδημοκρατίας (εκδ. Καστανιώτη, 2023) από τον συνταγματολόγο Ξενοφώντα Κοντιάδη.
Συνηθισμένο το «φαινόμενο Κασσελάκη» να περιτριγυρίζεται από φήμες, εκτιμήσεις, αντιρρήσεις, τυφλό ενθουσιασμό ή απόρριψη – ανάλογα. Αφού τον προσκάλεσε ο ίδιος ο συγγραφέας.
Πάντως ο Στέφανος Κασσελάκης έχει πολλάκις δηλώσει (τουλάχιστον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) ότι «θα απαντώ σε καθέναν σας ξεχωριστά». Με την ίδια λογική ίσως αποφάσισε να παραστεί και στην παρουσίαση βιβλίου του επιφανούς συνταγματολόγου: για να εκφράσει αντίλογο.
Ντόρος για την παρουσία Κασσελάκη
Το περιεχόμενο της μελέτης Κοντιάδη παρουσιάζεται παρακάτω, το βιβλίο όμως απέκτησε φήμη πριν ακόμη παρουσιαστεί στην ΕΣΗΕΑ. Με την αργκό ΣΥΡΙΖΑ, «ντόρος» είχε δημιουργηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τη στιγμή που δημοσιοποιήθηκε η συμμετοχή του Στέφανου Κασσελάκη στο πάνελ.
Τόσο, που ο συνταγματολόγος αναγκάστηκε να δημοσιεύσει απολογία στην προσωπική του σελίδα facebook υπεραμυνόμενος της ουδετερότητάς του.
Την εξής:
«Δεν οφείλω να εξηγήσω γιατί έγραψα το βιβλίο για το φαινόμενο Κασσελάκη, ούτε γιατί προσκάλεσα τον Κασσελάκη να συζητήσουμε δημόσια μαζί με τον Λιάκο για το βιβλίο την ερχόμενη Δευτέρα.
Ούτε οφείλω να εξηγήσω γιατί θα είναι τα συγκεκριμένα πρόσωπα στο πάνελ, ούτε πρόκειται να αποκαλύψω ποια δημόσια πρόσωπα αρνήθηκαν να είναι.
Μια απλή απάντηση θα ήταν “επειδή έτσι μου κάνει κέφι, βιβλίο μου είναι και θα μιλήσω γι αυτό με όποιον θέλω”.
Επειδή όμως έγινε χαμός (διασκεδαστικός μέχρι ένα σημείο) αυτές τις μέρες, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να εκτοξεύουν λάσπη, να κατασκευάζουν σενάρια συνωμοσίας, να σκίζουν τα ρούχα τους, ευτυχώς και με πολλούς να συγχαίρουν, με φίλους και “φίλους” να μου τηλεφωνάνε είτε για να μάθουν κουτσομπολιά είτε για να τους κρατήσω θέση στην εκδήλωση είτε για να μου πουν πόσο ανησυχούν είτε για να με ψέξουν που δίνω βήμα στον Κασσελάκη (εμένα περίμενε ο Κασσελάκης για να βρει βήμα!), θα δώσω κάποιες σύντομες απαντήσεις.
Μπορεί κανείς να επισκεφτεί την προσωπική του ιστοσελίδα και να διαβάσει την ιδιαιτέρως πειστική απολογία του σε έξι διαυγείς φράσεις.
Εν προκειμένω μπορεί κανείς να κρατήσει τα εξής: ότι ούτε μέλος ούτε οπαδός του κόμματος δηλώνει. Ότι του προκάλεσε επιστημονικό ενδιαφέρον πώς μέσα σε είκοσι μέρες κατέκτησε την ηγεμονία του κόμματος.
Πώς εξηγείται η φρενίτιδα;
Το βιβλίο φαίνεται ότι ξεκινάει από την παραδοχή ότι υφίσταται «φαινόμενο Κασσελάκη». Και ύστερα θέτει μια σειρά από καίρια ερωτήματα που επιχειρεί να απαντήσει. Πού οφείλεται η φρενίτιδα που επικράτησε στα ΜΜΕ, τα social media και σε κάθε γωνιά της χώρας για τον Στέφανο Κασσελάκη;
Πρόκειται για πολιτική πλεκτάνη ή απορρέει από απροσδιόριστα ακόμη χαρίσματα του νέου και άφθαρτου πολιτικού;
Πρόκειται για επικοινωνιακό Blitzkrieg; Ακραία επίπτωση της κρίσης των δυτικών δημοκρατιών και της μεταδημοκρατίας;
Πώς σχετίζεται με τις μεταλλάξεις των πολιτικών κομμάτων σε όλη την Ευρώπη και στις ΗΠΑ;
Ενσαρκώνει άραγε τη μεσσιανική όψη της «μεταπολιτικής»;
Το βιβλίο δεν εξαντλείται σε ερωτήματα πολιτικής θεωρίας, που ίσως ενδιαφέρουν μόνο τους αναλυτές. Παρουσιάζει επίσης τη διαδρομή του Στέφανου Κασσελάκη και ταυτόχρονα επιχειρεί να ανιχνεύσει τα υλικά με τα οποία κατασκευάστηκε η «περσόνα» του.
Το «φαινομένο Κασσελάκη» αναλύεται με ευρυγώνιο φακό ως εγγενές των μετασχηματισμών που υπέστη η σύγχρονη δημοκρατία: Τα νέα επικοινωνιακά εργαλεία, την επιτάχυνση του πολιτικού χρόνου. Εννοείται και μέσα από τις μοιραίες ενδογενείς μεταλλάξεις του κόμματός του. Αυτή τη στιγμή τόσο επίκαιρες.
Ο Στέφανος Κασσελάκης προσιδιάζει σε Μεσσία ή (θα συμπλήρωνε κανείς), σαν από μηχανής θεός υπόσχεται να θεραπεύσει την «αριστερή μελαγχολία» οδηγώντας τις εν υπνώσει δυνάμεις της στην εξουσία;
Εντυπωσιακές δηλώσεις στην ΕΣΗΕΑ
Πολύ ενδιαφέρουσα η τοποθέτηση του Ξενοφώντα Κοντιάδη που προλόγισε την εκδήλωση. Ότι οι παρατηρήσεις στο βιβλίο του δεν αφορούν το πρόσωπο αλλά το φαινόμενο Κασσελάκη. Ότι δεν βρισκόμαστε εδώ για να πάρουμε συνέντευξη από τον πολιτικό αλλά ζητάμε αναστοχασμό. Να κατανοήσουμε πώς σε ελάχιστο χρονικό διάστημα αναδεικνύεται σε ηγέτη μέσα από μια ανοιχτή διαδικασία.
Νέος, άφθαρτος, επικοινωνιακός: Έτσι τον χαρακτήρισε ο συγγραφέας. Και επισημαίνει: Αυτός κέρδισε τις εκλογές. Εξού και η αναφορά στο «μεσσιανικό προσωπείο. Αλλά θα οδηγήσει το κόμμα στη Γη της επαγγελίας;».
Ωστόσο, «το πολιτικό μέλλον του Κασσελάκη και του ΣΥΡΙΖΑ δεν μας νοιάζει», διευκρίνισε ο Ξενοφών Κοντιάδης.
«Ανθρωπότυπος»
Κάθε δημόσιο πρόσωπο που εκτίθεται στη δημόσια σφαίρα διαθέτει από ένα προσωπείο, εξήγησε ο συγγραφέας.
Ο Κασσελάκης: Απλός, ειλικρινής, άσπιλος, που επικοινωνεί αδιαμεσολάβητα, με άμεσο λόγο. Αυτός δεν είναι; Στοιχειώδες λάθος, τονίζει ο Ξενοφών Κοντιάδης.
Ο καθένας μπορεί να αναδείξει ό,τι θέλει στη δημόσια περσόνα του ενώ ιδιωτικά μπορεί να φέρεται αλλιώς.
Προς επίρρωσιν αυτής της θέσης, αναφέρεται στη ρήση του σπουδαίου αμερικανού λογοτέχνη Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ: Είμαστε αμαλγάματα από διαφορετικά συστατικά και φανερώνουμε κάθε φορά μια διαφορετική πτυχή μας.
Ο περίφημος ιστορικός Αντώνης Λιάκος πήρε τον λόγο και ανέπτυξε πολύ πρωτότυπες, θεωρητικές σκέψεις γύρω από τη μεταδημοκρατία και τη μεταπολιτική. Κατά τη γνώμη του η περσόνα Κασσελάκη αποτελεί «ανθρωπότυπο».
Στο ψητό: Οι δηλώσεις Κασσελάκη
Όταν ολοκλήρωσε την ομιλία του ο Αντώνης Λιάκος, πήρε το λόγο ο Στέφανος Κασσελάκης.
Ύστερα από ευσύνοπτη εισαγωγή, η παρουσίαση εξελίχθηκε υπό τη μορφή διαλόγου.
«Μεσσιανικό θα ήταν να μην εμφανιζόμουν εδώ», δήλωσε ο Στέφανος Κασσελάκης. «Έρχομαι γιατί πιστεύω στην δημοκρατία και αυτή είναι έμπρακτη απόδειξη».
Εξήγησε ότι νιώθει άβολα με το όνομά του στο εξώφυλλο ενός βιβλίου με τη φιγούρα του μαύρη «σκοτεινή» και με ένα ερωτηματικό από κάτω.
«Αλλά οι προθέσεις μου είναι ειλικρινείς, καλές. Δεν φοβάμαι το Ντιμπέιτ. Το βρήσιμο δεν πρέπει να το φοβόμαστε. Μου λένε “σε τιμάει ότι είσαι ανοιχτός”. Εγώ κάνω το αυτονόητο, όταν είμαι με τους πολίτες».
«Η συζήτηση πρέπει να είναι για την αποχή»
Και έτσι τόνισε ότι «η συζήτηση σήμερα πρέπει να είναι για την αποχή. Η αποχή είναι μεγάλο ρίσκο για την κοινωνία μας σήμερα. Έχει οδηγήσει σε αμφιταλαντεύσεις και σε εξτρέμ αριστερά και δεξία και στην αναρχία, ειδικά όταν υπάρχουν πιέσεις. Η έμπρακτη απόδειξη της αντιμετώπισης της αποχής είναι μονόδρομος. Για αυτό είμαι με τον ΣΥΡΙΖΑ».
Πρόσθεσε: «Δεν θεωρώ τον εαυτό μου φαινόμενο. Είμαι απλός άνθρωπος».
Ο Ξενοφών Κοντιάδης τον ρώτησε αν το περίμενε ότι μέσα σε λίγους μήνες θα έπαιρνε την ηγεσία. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ απάντησε παιγνιωδώς: «Τα τέσσερα άτομα που έχω στην ομάδα μου για τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης να ρωτήσεις».
Αρκούσαν (τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης);
«Όχι δεν αρκούν. Παρέχουν όμως μια διαφάνεια. Που μπορεί κάποιες φορές να αποδειχθεί και μπούμερανγκ», απαντάει ο Στέφανος Κασσελάκης.
«Μπορεί κάποιος να γδύσει τους βολεμένους»
«Απαντώ σε κάθε προσβολή. Στομάχι έχω. Ποιον έχω βλάψει; Πέρασαν τόσες κυβερνήσεις διαπλοκής. Μπόρεσα να έρθω, επειδή το σύστημα έχει ρωγμές και μπορεί κάποιος να γδύσει τους βολεμένους και αυτό είναι καλό για τη δημοκρατία. Εμείς είμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας Αντώνη».
Ο Τραμπ και ο Μητσοτάκης περιέθαλψαν τα ακροδεξιά ένστικτα, κατά τη γνώμη του. Ο ίδιος αποδέχτηκε την πρόσκληση Αλέξη Τσίπρα για το Επικρατείας. Μετά τη Ροδόπη, τις φωτιές στη Ρόδο, τις πλημμύρες, μεταξύ άλλων, αποφάσισε να διεκδικήσει την προεδρεία.
«Τρόπος της ουσίας»
«Όταν εννιά μήνες μετά αποφάσισα να κατέβω πίστευα ότι θα κερδίσω γιατί πίστευα ότι υπάρχει κενό στο περιεχόμενο.
Με τον τρόπο μου -απλός, στεγνός, αλλά τρόπος της ουσίας. Οι βουλευτές έχουν τόσα προνόμια. Λένε ότι δεν έχω συγκεκριμένες θέσεις; Αυτό είναι συγκεκριμένο.
Μίλησα για άρση απορρήτου για την ΕΥΠ. Η απάντηση ήταν “δεν εμπλέκομαι στη Δικαιοσύνη”. Μα μιλάμε για την άρση απορρήτου.
Καταλαβαίνετε την ποιότητα της δημοκρατίας σας.
Αυτά μπορώ να τα λέω γιατί δεν προέρχομαι από το σύστημα και αυτή είναι ευκαιρία για τη μεταδημοκρατία: Η αξιοκρατία».
«Οι πολιτικοί έχουν γίνει δέντρα»
Και ύστερα συμπλήρωσε: «Το iq των ελλήνων είναι παντού Πώς εμπνέεται δημοκρατικά; Ψηφιακά, συμπεριληπτικά τούς φέρνεις. Αυτός είναι αξιωματικά ο πετυχημένος τρόπος.
Οι πολιτικοί μιλάνε τόσο ξύλινα που έχουν γίνει δέντρα οι ίδιοι.
Αντιθέτως, οι άνθρωποι θέλουν αυθεντικότητα και αισθάνονται την αυθεντικότητα.
Για αυτό όταν νίκησα είπα τρεις φορές δεν θα σας προδώσω ποτέ, δεν θα σας προδώσω ποτέ, δεν θα σας προδώσω ποτέ. Είμαι εδώ για να προσφέρω στον τόπο μου».
«Δεν είναι κάτι στιγμιαίο»
Μήπως όμως αυτό το Sweet Sound (γλυκός ήχος ) έχει γίνει Sour Sound (πικρός λόγος) τώρα τελευταία; Τον ρώτησε ο Ξενοφών Κοντιάδης.
«Δεν ήταν πριν από μια βδομάδα στην Κεντρική Επιτροπή», παραδέχεται ο Στέφανος Κασσελάκης. «Φαίνεται σαν ένας αιώνας. Δεν θα αφήσω κανέναν να τελειώσει τον ΣΥΡΙΖΑ. Η εκλογή μου, που έχει φιλοδοξίες, έχει και αντιδράσεις. Κανείς δεν θα τελειώσει τον ΣΥΡΙΖΑ».
Ο Κοντιάδης όμως απαντάει: Κάτι δεν πάει καλά στο κόμμα και αποφασίζουν να εμπιστευτούν το κενό σε έναν άγνωστο. Και τώρα έχει επικρατήσει δημοσκοπική καθίζηση.
«Σχολιαστής δεν είμαι. Αλλά δεν υπάρχει αποκαθήλωση μιας στιγμής. Γιατί τα μέλη που στάθηκαν για δύο ώρες σε ουρές δεν εκφράζουν κάτι στιγμιαίο. Και αυτή η αλαζονεία είναι καιρός να αλλάξει». Έντονη επευφημία και χειροκροτήματα.
«Συστήθηκα με πλήρη διαφάνεια. Εδώ δεν κουνάω το δάχτυλό μου σε κανέναν.
Απάντησα ένα ένα τα ερωτήματα.
Ο λαός είναι σοφός. Ξέρει όταν βλέπει κάτι αυθεντικό. Και το παιδί από την Goldman Sachs κέρδισε τις λαϊκές συνοικίες γιατί ο κόσμος ξέρει.
Η πολιτική χωρίς αλήθεια είναι επικίνδυνη».
Δήλωσε επίσης ότι το κόμμα του δεν έχει κανένα δάνειο, ότι κανείς δεν θα προσβάλει «το χώρο μας».
Και «πάντα θα αντιδράω όταν κάποιος προσβάλει καλούς ανθρώπους».
«Να λογοδοτούν»
Στον Αντώνη Λιάκο απάντησε λιτά και ιστορικά:
Ότι σύμφωνα με τον Πρωταγόρα «η πολιτική πρέπει να είναι από όσους αγαπάνε την πόλη και όχι από τους ειδήμονες. Με το αδιαμεσολάβητο.
Ο σημερινός κόσμος χρειάζεται περισσότερη διαφάνεια.
Οι αίθουσες είναι πλέον ανοιχτές, άρα έχουμε κάτι δομικό που αλλάζει, και αυτό είναι ευκαιρία.
Τώρα υπάρχει πιο μεγάλος ανταγωνισμός για την αίθουσα, και αυτό είναι πιο αξιοκρατικό.
Εγώ δεν είπα να καταργηθούν οι δομές. Είπα να λογοδοτούν στη βάση τους.
Αν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε πάγκο από στελέχη με τη λάμψη των προβεβλημένων στελεχών του, θα μπορούσε κάποιος να έπαιρνε τη θέση μου. Δεν είναι ένδειξη κανονικής λειτουργίας ότι εκλέχθηκα.
Και το λέω με ταπεινοφροσύνη. Οι ήρωες είναι τα μεσαία στελέχη. Είναι αυτοί που δεν έχουν ακούσει ένα ευχαριστώ. Να έχουμε αξιοκρατία και λογοδοσία».
«Δύσκολη είναι η ζωή του κόσμου»
Έχει μπει μπροστά η βιογραφία και οι ιδέες υποχωρούν;
«Η Πολιτική είναι λειτούργημα όσοι την κάνουν δουλειά, δεν έχουν αποδώσει.
Πώς αντέχω τις επιθέσεις; Δεν είναι δύσκολο το λειτούργημα. Δύσκολη είναι η ζωή του κόσμου εκεί έξω.
Όταν έχω ανθρώπους τρίτης ηλικίας που με αγκαλιάζουν νομίζετε ότι σκέφτομαι τις επιθέσεις; Σκέφτομαι ότι πρέπει να ανασυνταχθούμε σαν κόμμα και ότι μια πανοπλία μιντιακή δεν αρκεί.
Έχουμε υποχρέωση όσοι είμαστε δημοκράτες στην Ελλάδα να προσφέρουμε σε όποιον πονάει. Αυτή είναι η πυξίδα. Ήταν να φύγω για την Αμερική».
Πυρκαγιές, πλημμύρες, τα λάθη με το ναυάγιο έξω από την Πήλο… Και παρέμεινε.
«Αυτή είναι η ποιότητα της δημοκρατίας μας. Και αυτό δεν είναι μεσσιανικό, είναι δημοκρατικό.
Η υποψηφιότητά μου άρχισε από προτάσεις.
Καλοί κανόνες, εργασιακά δικαιώματα, να μειωθεί η σπατάλη… Έρχεται πρόγραμμα με προτάσεις νόμων. Δεν είναι ανάγκη να με συμπαθείτε. Αλλά θέλουμε να κάνουμε τη ζωή σας καλύτερη με ταπεινότητα και διαφάνεια.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να καταρρεύσει γιατί η βάση αποκτά δύναμη. Και πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ».
Εκεί ουσιαστικά ολοκληρώθηκαν τα ουσιώδη της συζήτησης. Πέντε λεπτά αργότερα, ο Στέφανος Κασσελάκης είπε «πρέπει να φύγω». Και έγινε καπνός…
Ποιος είναι ο Ξενοφών Κοντιάδης;
Ο Ξενοφών Κοντιάδης είναι συνταγματολόγος, καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και δικηγόρος (www.contiades.gr).
Στις εκδόσεις Καστανιώτη έχουν κυκλοφορήσει τα βιβλία του Πανδημία, βιοπολιτική και δικαιώματα (2020) και Η περιπετειώδης ιστορία των επαναστατικών Συνταγμάτων του 1821 (2021).
Πιο πρόσφατα εκδόθηκαν τα βιβλία Η νύχτα που έφυγε ο Παύλος (εκδ. Τόπος, 2023) και Δώδεκα μαθήματα συνταγματικού δικαίου (εκδ. Παπαζήση, 2023).
Διαβάστε επίσης:
Στέφανος Κασσελάκης: Η αλήθεια για τις ναυτιλιακές business του
Αυτοί είναι οι 10 βουλευτές της νέας Κ.Ο. της Αχτσιόγλου – Ραγδαίες εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
