Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ ολοκληρώνεται σήμερα με την τελετή υπογραφής του Ταμείου Καινοτομίας του ΝΑΤΟ, ένα από τα εργαλεία του Νέου Δόγματος της Συμμαχίας, όμως, ο Ερντογάν, σύμφωνα με τον ίδιο και με αρκετούς αναλυτές κυρίως στην εξ ανατολών γείτονα, φέρεται ως ο πολιτικός και επικοινωνιακός νικητής των διήμερων εργασιών στη Μαδρίτη.

Κι αυτό γιατί, με την άρση του βέτο στην ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας, από αιτία ρήξης της Συμμαχίας, μετατράπηκε σε συνδετικό κρίκο… ενότητας και αλληλεγγύης. Ενώ, εξασφάλισε τον πρώτο στόχο του, που δεν ήταν άλλος από την επιδιωκόμενη εδώ και καιρό, συνάντηση με τον Πρόεδρο Μπάιντεν (όπως και με τον Εμανουέλ Μακρόν), συνοδευόμενη από την υπόσχεση για την αναβάθμιση των τουρκικών F-16.

1

Κατάφερε δε, λένε, χωρίς σηκώσει τους τόνους, να θέσει το θέμα της «ελληνικής προκλητικότητας» κατά τις διμερείς συναντήσεις, όπως πιστοποιεί και η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου όπου σημειώνεται πως οι Πρόεδροι των ΗΠΑ και της Τουρκίας συζήτησαν και την «ανάγκη διατήρησης της σταθερότητας στο Αιγαίο και τη Συρία».

Και, σε κάθε περίπτωση, οι υποστηρικτές αυτής της άποψης ισχυρίζονται πως ο Ερντογάν με το ενισχυμένο διεθνές κύρος του και τις δάφνες για το… πόπολο στην Τουρκία ενόψει εκλογών,  δεν χρειάζεται καν να απαντήσει σε όλους αυτούς που κάνουν λόγο για ξαφνικό ελιγμό ή, οι πιο κακεντρεχείς, για πολιτική κυβίστηση, αναρωτώμενοι που πήγαν τα πρωτοσέλιδα του τουρκικού φιλοκυβερνητικού Τύπου, τα οποία έκαναν λόγο για «απόβαση με ντοκουμέντα στη Σύνοδο για τα ελληνικά νησιά». Έχει δε, σημειώνουν με νόημα, την ευκαιρία, εφόσον το επιλέξει, να αναφερθεί στα ελληνοτουρκικά και κατά τη σημερινή συνέντευξη Τύπου.

Σύμφωνα με τους εν λόγω αναλυτές, η Ερντογάν, παράλληλα, εξασφάλισε την συμπερίληψη της οργάνωσης FETO (Οπαδοί του αυτοεξόριστου Γκιουλέν) στις τρομοκρατικές οργανώσεις, δίπλα στο PKK και τις κουρδικές οργανώσεις που πολέμησαν στο πλευρό των ΗΠΑ κατά του ISIS, Και μπορεί, ανά πάσα στιγμή, να ζητήσει την έκδοση στην Τουρκία υπόπτων για συμμετοχή στις εν λόγω τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως χαρακτηρίζονται.

Στο ταμείο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναθροίζεται βεβαίως, και η άρση του εμπάργκο όπλων από τις δύο σκανδιναβικές χώρες με τη παράλληλη στήριξη της συμμετοχής της Τουρκίας στις διαδικασίες και τις συζητήσεις ανάμεσα στους «27» για την κοινή τους άμυνα και συνεργασία.

Ερντογάν: Κερδισμένος… με υποσχετική

Στον αντίποδα αυτής της άποψης, τόσο στην ελληνική κυβέρνηση, στις Βρυξέλλες, τη Στοκχόλμη και το Ελσίνκι, όσο και κυρίως εκείθεν  του Ατλαντικού, η εικόνα δεν είναι και τόσο… ειδυλλιακή για τον κ. Ερντογάν.

Κατ αρχήν, ο Τζο Μπάιντεν, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, έμεινε στο κάλεσμα προς τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αδράξει την ευκαιρία που προσέφερε για τη Συμμαχία και τον ίδιο η Σύνοδος, χωρίς να προβεί σε οποιαδήποτε παραχώρηση ενόψει της συνάντησης τους ή κατά τη διάρκειά της.

Ενώ, σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, ο Αμερικανός Πρόεδρος, αυτό που συνέστησε κατά την συνάντηση με τον Ερντογάν, είναι να αποφύγει τις προκλήσεις, αναδεικνύοντας τη σημασία της σταθερότητας στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Από την Ουάσιγκτον τονίζεται ότι οι δηλώσεις  της βοηθού υπουργού Άμυνας Σελέστ Βαλάντερ σύμφωνα με τις οποίες «οι ΗΠΑ υποστηρίζουν πλήρως τα σχέδια εκσυγχρονισμού της Τουρκίας για τον στόλο F-16», δεν διαφέρουν σε τίποτε από  τις δημόσιες αμερικανικές τοποθετήσεις των τελευταίων μηνών.

Κι όσο κι αν τις προσεχείς ημέρες, αναμένεται τροπολογία στον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ ώστε να είναι, υπό προϋποθέσεις, εφικτή μια πιθανή αναβάθμιση ή και πώληση F-16 στην Τουρκία, όλα θα εξακολουθούν να περνούν από τα χέρια του Γερουσιαστή Μενέντεζ. Επίσης, μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι οι νέες ανακοινώσεις της Αθήνας για τα F-35 ήρθαν χθες.

Το μείζον, σε αυτή τη φάση, δεν είναι άλλο από τη θέση των ΗΠΑ απέναντι στον νέο-οθωμανισμό του Ερντογάν. Και δεν έχει στεγνώσει το μελάνι που χρησιμοποίησαν στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τη δημόσια καταδίκη της Άγκυρας με το  «η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των χωρών πρέπει να γίνονται σεβαστές και να προστατεύονται. Η κυριαρχία της Ελλάδας σε αυτά τα νησιά δεν αμφισβητείται».

Ο Πρόεδρος Μπάιντεν, όσο κι αν προσέφερε μια ευκαιρία στον Ερντογάν, αναγνωρίζοντας τη γεωστρατηγική σημασία της Τουρκίας και στο νέο τοπίο μετά την 24η Φεβρουαρίου, δεν ξεχνά βεβαίως, τους S-400, τους μύδρους του Λευκού Παλατιού εναντίον του ιδίου και των ΗΠΑ και την φιλία με τον Πούτιν, ο οποίος από χθες, είναι και επισήμως απειλή και εχθρός του ΝΑΤΟ. Άρα, ουδείς μπορεί πλέον, να είναι «και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ»

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ο οποίος αφού συναντήθηκε με τον Ερντογάν, δεν μάσησε τα λόγια του: Εξέφρασα την βαθιά μου ανησυχία για τις πρόσφατες εξελίξεις στην Αν. Μεσόγειο. Οι διαφορές μπορούν να επιλυθούν μόνο με ειρηνικά μέσα και αποκλιμάκωση. Η διατήρηση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας είναι ζωτικής σημασίας, έγραψε στο twitter, «αδειάζοντας» τον Τούρκο ηγέτη, αφενός για τον έμπρακτο αναθεωρητισμό του, αφετέρου για το «Μητσοτάκης γιοκ».

Τα μηνύματα και… το ταμείο Μητσοτάκη

Σημαντικό κρίνεται και το γεγονός ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, χωρίς να ετεροπροσδιορίζεται, δεν έχασε την ευκαιρία να αναφερθεί, εμμέσως πλην σαφέστατα, στην τουρκική προκλητικότητα. Είτε όταν σημείωσε πως στην εισαγωγή του Κοινού Ανακοινωθέντος συμπεριλαμβάνεται η προστασία της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας, του Διεθνούς Δικαίου, αλλά και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ως αξιακό πλαίσιο πάνω στο οποίο στηρίζεται η Συμμαχία.

Είτε όταν δήλωσε πως «τελικά πρυτάνευσε η κοινή λογική και το καλό της συμμαχίας και ξεπεράστηκαν οι όποιες καιροσκοπικές και ωφελιμιστικές συμπεριφορές», σε μια ευκρινέστατη φωτογραφία του συνομιλητή του στην προεδρική κατοικία Βαχντετίν με θέα το Βόσπορο.

Σύμφωνα με πληροφορίες ο Έλληνας Πρωθυπουργός, στην ίδια λογική, δεν δίστασε να θέσει το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας και κατά τη διάρκεια των διμερών συναντήσεών του με ξένους ηγέτες, στο περιθώριο της Συνόδου.

Αναφορικά με την αποτίμηση του Μνημονίου Κατανόησης Τουρκίας, Σουηδίας, Φινλανδίας, στην Κυβέρνηση αναδεικνύουν το γεγονός ότι σε αυτό γίνεται ρητή αναφορά στην ιδρυτική Συνθήκη του ΝΑΤΟ, η οποία αναφέρεται σαφώς στην ειρηνική επίλυση των διαφορών.

Όσον αφορά δε, τις εξαγωγές οπλικών συστημάτων, σημειώνεται ότι στο κείμενο δεν γίνεται καμία αναφορά στις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει, τόσο η Σουηδία όσο και η Φινλανδία, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεσμεύσεις οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν.

Σημειώνουν επίσης, ότι η αξία των πωλήσεων στρατιωτικών εξοπλισμών της Σουηδίας στην Τουρκία για ολόκληρη την πενταετία 2015-19 μετά βίας υπερβαίνει τα 50 εκατ. ευρώ. Ενώ, ακόμα μικρότεροι είναι οι αριθμοί για την Φινλανδία.

Το μείζον, μακροπρόθεσμα, είναι η επιδίωξη της Άγκυρας να εισχωρήσει δια της Στοκχόλμης και του Ελσίνκι, στην Κοινή Ευρωπαϊκή Άμυνα και Ασφάλεια (ΚΠΑΑ), καθώς και στο σχήμα της Μόνιμης Διαρθρωμένης [Αμυντικής] Συνεργασίας (PESCO) της ΕΕ. Όμως, για την συμμετοχή οιουδήποτε τρίτου κράτους στις εν λόγω διαδικασίες, απαιτείται ομόφωνη απόφαση των «27», σημειώνουν με νόημα κυβερνητικές πηγές.

Σε κάθε περίπτωση, υπενθυμίζουν, οι δύο σκανδιναβικές χώρες συνυπέγραψαν τα Συμπεράσματα του πρόσφατου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου καταγράφεται ξεκάθαρα η τουρκική προκλητικότητα και η ευρωπαϊκή στήριξη στην ελληνική κυριαρχία και στα κυριαρχικά δικαιώματα έναντι των νεο- οθωμανικών  αιτιάσεων της Άγκυρας.

Η στάση του Ερντογάν τις επόμενες μέρες και μήνες θα αποδείξει και την αποτελεσματικότητα του Αμερικανού Πρόεδρου και ως ουσιαστικού ηγέτη της Συμμαχίας, αλλά και το πως θα λειτουργήσει στην πράξη, και εντός του ΝΑΤΟ. το πολυδιαφημισμένο «Νέο Δόγμα».

Διαβάστε επίσης:

Τι σηματοδοτεί η Συμφωνία Τουρκίας-Σουηδίας-Φινλανδίας – Το παρασκήνιο και οι προεκτάσεις

Νέα «κωλοτούμπα» Ερντογάν στο ΝΑΤΟ – Δεν έκανε καμία αναφορά στα ελληνικά νησιά