Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης
Κορυφώνεται σήμερα η διπλωματική προσπάθεια της Ελλάδας για καταδίκη της τουρκικής παραβατικότητας στην Ανατολική Μεσόγειο μετά την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας Άγκυρας – Τρίπολης. Την ώρα που ο ΟΗΕ νίπτει τας χείρας του, η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της ΕΕ αναμένεται να καταδικάσει την Τουρκία ομόφωνα και απερίφραστα, σύμφωνα με το προσχέδιο του κειμένου συμπερασμάτων που ήρθε εις γνώσιν του Reuters.
Οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να τονίσουν αύριο ότι το σύμφωνο που υπέγραψαν Λιβύη και Τουρκία για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών στην Μεσόγειο αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
«Το τουρκολιβυκό μνημόνιο συνεννόησης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών δικαιοδοσίας στην Μεσόγειο παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών (και) δεν είναι σε συμφωνία με το Δίκαιο της Θάλασσας (του ΟΗΕ)» τονίζεται στο ανακοινωθέν που προετοιμάζεται για τη διήμερη σύνοδο κορυφής που ξεκινά αύριο.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει κατά τρόπο αναμφισβήτητο την αλληλεγγύη του στην Ελλάδα και την Κύπρο αναφορικά με αυτές τις ενέργειες της Τουρκίας» υπογραμμίζεται στο προσχέδιο.
Λίγο πριν αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργός έστειλε μήνυμα στην Άγκυρα να παρερμηνεύει την ψύχραιμη στάση της Ελλάδας. Υπογράμμισε πως η παρανομία δεν γεννά δίκαιο και πρόσθεσε: «Διαθέτουμε τα μέσα και τη βούληση να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας. Το σύνολο της διεθνούς κοινότητας τάσσεται υπέρ της Ελλάδας και απορρίπτει το σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης. Έχουμε ισχυρούς συμμάχους που το έχουν καταδικάσει».
Ο πρωθυπουργός θα θέσει το ζήτημα τόσο κατά τη διάρκεια του δείπνου των Ευρωπαίων ηγετών, όσο και την Παρασκευή στη Σύνοδο Κορυφής. Ο στόχος της Αθήνας είναι διπλός: να χαρακτηρισθεί το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης παράνομο και να τονισθεί ότι δεν μπορεί να παράξει αποτελέσματα, καθώς και να υπάρξει στήριξη της Ελλάδας στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο από πλευράς της Ένωσης.
ΟΗΕ: Νίπτει τας χείρας του
Την ίδια ώρα, ο ΟΗΕ αποφεύγει για άλλη μια φορά να πάρει θέση και καλεί Ελλάδα και Τουρκία να συνεχίσουν τον διάλογο.
«Η Γραμματεία του ΟΗΕ δεν παίρνει θέση, ούτε σχολιάζει θέματα που αφορούν την κυριαρχία, τα δικαιώματα και τις δικαιοδοσίες (χωρών) στις θαλάσσιες ζώνες τους» δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ Φαρχάν Χαγκ στην καθιερωμένη ενημέρωση των δημοσιογράφων.
«Ωστόσο, σε ορισμένες περιοχές, όπως σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα συμφέροντα τρίτων μερών» πρόσθεσε, ερωτηθείς για την απάντηση του ΟΗΕ στο αίτημα της Αθήνας για καταδίκη χθες με επιστολές που εστάλησαν προς τον Γενικό Γραμματέα και το Συμβούλιο Ασφαλείας.
«Είμαστε βέβαιοι ότι όλα τα εμπλεκόμενα μέρη αναγνωρίζουν την ανάγκη για έναν συνεχή διάλογο για αυτά τα ευαίσθητα θέματα».
«Τούτου λεχθέντος, σύμφωνα με τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, όλες οι διαφορές πρέπει να επιλύονται ειρηνικά» συμπλήρωσε ο Χαγκ.
Σύμφωνα με πολλούς διπλωμάτες στη Νέα Υόρκη, δεν έχει προγραμματιστεί στο παρόν στάδιο καμία συνάντηση στο Συμβούλιο Ασφαλείας για να συζητηθεί το σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης.
Πιέσεις από Μόσχα
Η Μόσχα, από την πλευρά της, κάλεσε την Άγκυρα να αποκαλύψει το περιεχόμενο του μνημονίου συνεννόησης που υπέγραψε με την λιβυκή κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (GNA), όπως δήλωσε την Τετάρτη ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Μίκαελ Μπογκντάνοφ στο ρωσικό πρακτορείο Sputnik.
«Δεν είμαστε συμμετέχοντες της εν λόγω συμφωνίας. Από την άλλη πλευρά, οι ίδιοι οι Λίβυοι και άλλες εμπλεκόμενες πλευρές… η Ελλάδα, η Κύπρος ανησυχούν για αυτή τη συμφωνία, καθώς παραμένει κρυφή. Θα ήταν καλό εκ μέρους τους να μιλήσουν (για αυτήν), καθώς υπάρχουν ερωτήματα (όπως) τι είδους εξουσία είχε ο (πρωθυπουργός της GNA Φάγιεζ) αλ Σαράζ να υπογράψει αυτή τη συμφωνία. Πόσο νόμιμες είναι οι υπογραφές αυτών των διακυβερνητικών συμφωνιών», τόνισε ο Μπογκντάνοφ.
Ο Ρώσος πρεσβευτής στην Ελλάδα, Αντρέι Μασλόφ έστειλε το διττό μήνυμα πως η Ελλάδα είναι παραδοσιακός και αξιόπιστος εταίρος της Ρωσίας στην Ευρώπη και πως το κυριότερο είναι να τηρούνται οι αρχές του διεθνούς δικαίου και της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Εξάλλου, σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα των Νέων, Αθήνα και Παρίσι επεξεργάζονται σχέδιο, βάσει του οποίου η Γαλλία θα στείλει ερευνητικό σκάφος στην περιοχή συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης, συνοδευόμενο από φρεγάτες, στην περίπτωση που ο Ερντογάν κάνει πράξη την προκλητική ρητορική του και στείλει τουρκικό ερευνητικό πλοίο νότια της Κρήτης.