Την ώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένα βήμα πριν την επιβολή κυρώσεων προς την Τουρκία με αφορμή την αγορά των συστημάτων S-400 από την Ρωσία, η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει για ακόμα μία φορά ανοχή στην προκλητική συμπεριφορά του «Σουλτάνου» Ερντογάν και της κυβέρνησής του.

Το κείμενο συμπερασμάτων το οποίο συμφωνήθηκε μετά την χθεσινή ολονύχτια διαπραγμάτευση της Συνόδου Κορυφής, σίγουρα απέχει από την σθεναρή απάντηση που θα επιθυμούσε η Ελλάδα και η Κύπρος. Είναι ένα κείμενο προειδοποιητικού χαρακτήρα προς την Τουρκία, χωρίς να διαφέρει πολύ με εκείνο που συντάχθηκε τον Οκτώβριο.

Το αποτέλεσμα της Συνόδου ήταν λίγο-πολύ αναμενόμενο. Γιατί όταν τα οικονομικά και εμπορικά συμφέροντα μιλάνε, η συνεννόηση και η αλληλοϋποστήριξη, ακόμα και στα πλαίσια της Ε.Ε, συχνά δεν έχουν θέση στο διπλωματικό παιχνίδι.

Οι θέσεις της Ελλάδας και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν ξεκάθαρες. Κυρώσεις και εμπάργκο όπλων στην Τουρκία. Ιδιαίτερα αφού οι προειδοποιήσεις της Ε.Ε από τον Οκτώβριο αγνοήθηκαν επιδεικτικά από την τουρκική κυβέρνηση. Μπορεί ο Έλληνας πρωθυπουργός να είχε σημαντικούς συμμάχους στο πλευρό του, όπως τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ωστόσο είχε να αντιμετωπίσει τις αντιστάσεις ισχυρών κρατών της ΕΕ.

Γερμανία, Ιταλία και Ισπανία ήταν, είναι και θα είναι -αν δεν συμβεί κάτι συνταρακτικό-, δυστακτικοί ως προς την επιβολή κυρώσεων στην γειτονική χώρα.

Και γιατί άλλωστε να επιθυμούν να βλάψουν έναν σημαντικό εμπορικό εταίρο όπως η Τουρκία;

Γερμανία και Τουρκία συνδέονται με οικονομικές-εμπορικές συμφωνίες οι οποίες επιφέρουν πολλά δισεκατομμύρια στα ταμεία τους κάθε χρόνο, και το Βερολίνο δεν δείχνει διατεθειμένο να ρισκάρει την κατάρρευσή τους.

Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων του ΟΗΕ UN Comtrade, για το έτος 2019, πρώτη στη λίστα με τις χώρες-προορισμούς των τουρκικών εξαγωγών είναι η Γερμανία με εξαγωγές ύψους 16.6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δεύτερο είναι το Ηνωμένο Βασίλειο με 11.2 δισ. δολάρια και τρίτο το Ιράκ με 10,2 δισ. δολάρια. Η Γερμανία, με εξαγωγές ύψους 19.2 δισ. δολαρίων, βρίσκεται δεύτερη πίσω μόνο από την Ρωσία, με τους κορυφαίους εξαγωγείς προς την Τουρκία.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, κατά την διάρκεια των συνομιλιών του με την Γερμανίδα Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, επέμεινε στην πολιτικά ορθή και καίρια θέση της Ελλάδας για εμπάργκο όπλων στην Τουρκία. Αλλά πως είναι δυνατόν η κ. Μέρκελ να συμφωνήσει δίχως αντιστάσεις στο αίτημα του Κυριάκου Μητσοτάκη, όταν σύμφωνα με τα στοιχεία, μόνο τους πρώτους επτά μήνες του 2020 εγκρίθηκαν εξαγωγές όπλων ύψους 22,8 εκατ. ευρώ προς την Τουρκία ενώ για όλο το 2019 είχαν εγκριθεί 31,6 εκατ. ευρώ και για ολόκληρο το έτος 2018 μόλις 12,9 εκατ. ευρώ.

Επιπλέον, η Άγκυρα αγόρασε το 2018 εξοπλισμούς έναντι 243 εκατ. ευρώ, ενώ το συνολικό ποσό των γερμανικών εξαγωγών όπλων ανήλθε στα 771 εκατ. ευρώ. Μάλιστα το 2019 η Γερμανία εξήγαγε όπλα αξίας 832 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 345 εκατ. ευρώ αφορούσαν εξαγωγές στην Τουρκία.

Σημαντικό μεγεθος αποτελούν και οι γερμανικές Άμεσες Ξένες Επενδύσεις. Οι ΑΞΕ στην Τουρκία ανήλθαν το διάστημα 2002-2018 σε 9,5 δισ. δολάρια, ενώ περίπου 7.500 γερμανικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην τουρκική επικράτεια. Συν τοις άλλοις στην Γερμανία ζουν και εργάζονται περίπου 4 εκατ. Τούρκοι, λειτουργούν περίπου 80.000 γερμανοτουρκικές επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο περί τα 52 δισ. ευρώ, απασχολώντας σχεδόν 500.000 άτομα.

Με τους πολίτες τουρκικής καταγωγής στην Γερμανία να αποτελούν ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού, καθώς οι περισσότεροι εξ αυτών έχουν διακαίωμα ψήφου, οι καλές σχέσεις Μέρκελ-Ερντογάν αποκτούν αυτομάτως και χαρακτήρα πολιτικής επιβίωσης της Γερμανίδας Καγκελάριου.

Η Γερμανία δεν εποτελεί τον μόνο στρατηγικό συνεργάτη της Τουρκίας. Ιταλία και Ισπανία, χώρες οι οποίες διαφωνούν στην επιβολή κυρώσεων προς την Άγκυρα, έχουν πολλά οικονομικά συμφέροντα από τις μεταξύ τους εμπορικές σχέσεις. Η Ιταλία είχε το 2019 εξαγωγές 9,3 δισ. δολαρίων προς την Τουρκία, ενω το 2018 η Τουρκία κάλυψε μόνη της το 7,5% των συνολικών ιταλικών εξαγωγών όπλων. Συγκεκριμένα το 2018 η Τουρκία αγόρασε ιταλικά όπλα συνολικής αξίας 632,3 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση σε σχέση με το 2017, που αγόρασε όπλα αξίας 266,1 εκατ. ευρώ.

Πρόσφατα μάλιστα ο Τούρκος υπουργός Εμπορίου δήλωσε ότι Ιταλία και Τουρκία ετοιμάζονται να υπογράψουν εμπορική συμφωνία ύψους 30 δισ. δολαρίων, ενώ τόνισε ότι βλέπει την Ιταλία ως στρατηγικό εταίρο σε αμοιβαίες επενδύσεις.

Στον ίδιο δρόμο βρίσκεται και η Ισπανία, η οποία έχει πουλήσει φρεγάτες στην Τουρκία και Ισπανοί αξιωματικοί βρίσκονται στην βάση Ιντσιρλίκ για την διαχείριση των συστοιχιών Patriot, ενώ στο group χωρών που δεν ήθελαν κυρώσεις εις βάρος της Τουρκίας μπήκε και η Βουλγαρία, ο πρωθυπουργός της οποίας διατηρεί φιλικές αλλά και οικονομικές σχέσεις με τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.

Ηλίου φαεινότερον λοιπόν γιατί κάποια κράτη της Ε.Ε μπλοκάρουν την επιβολή κυρώσεων προς την Άγκυρα. Ακόμα και οι σύμμαχοι της Ελλάδας στην χθεσινή Σύνοδο Κορυφής, έκαναν πίσω και δεν άσκησαν μεγαλύτερες πιέσεις, με αποτέλεσμα το ελαφρύ- συγκριτικά με τις απαιτήσεις της ελληνικής διπλωματίας- κείμενο συμπερασμάτων να είναι μονόδορμος.

Η Ελλάδα ουσιαστικά έφυγε από την Σύνοδο Κορυφής έχοντας στη βαλίτσα της ακόμα μία υπόσχεση ότι οι ηγέτες των κρατών-μελών θα εξετάσουν την πορεία των γεγονότων που θα ακολουθήσουν, και…θα δούμε τι θα γίνει.

Μέχρι τον Μάρτιο που θα συζητηθούν ξανά οι ευρωτουρκικές σχέσεις, υπάρχει τουλάχιστον χρόνος για τα κράτη-μέλη να χαράξουν κοινή στρατηγική, χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο το κύρος και τις αξίες της Ε.Ε.

Τουλάχιστον στην χθεσινή Σύνοδο Κορυφής, έγινε ένα βημα μπροστά. Συμφώνησαν για το Ταμείο Ανάκαμψης και τον προϋπολογισμό.

Διαβάστε επίσης: 

Μητσοτάκης: Η Τουρκία γεννά περισσότερα προβλήματα από όσα λύνει – Οι κυρώσεις δεν είναι αυτοσκοπός, θέλουμε να αλλάξει την προκλητική συμπεριφορά της

Xρόνο στην Τουρκία μέχρι τον Μάρτιο δίνει η ΕΕ – Τι προβλέπει η τελική συμφωνία μετά τις μαραθώνιες διαβουλεύσεις

ΗΠΑ: Ψηφίστηκε από το Κογκρέσο ο αμυντικός προϋπολογισμός – Ανοίγει ο δρόμος για κυρώσεις στην Τουρκία