Σε πλήρη εξέλιξη το διπλωματικό παρασκήνιο για τον ελληνοτουρκικό διάλογο

Σε ένα κανάλι διαλόγου, αλλά με έντονο το στοιχείο της καχυποψίας, φαίνεται ότι έχουν μπει τις τελευταίες ημέρες Ελλάδα και Τουρκία, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται έντονο διπλωματικό παρασκήνιο.

Η ταχύτητα με την οποία κινούνται τα πράγματα δείχνει ότι μια πρώτη επαφή μπορεί να υπάρξει ακόμη και πριν από την Σύνοδο Κορυφής της 24ης-25ης Σεπτεμβρίου.

Πάντως, για την ελληνική πλευρά οι κυρώσεις είναι πάντα στο τραπέζι και στόχος είναι να βρεθεί εκείνη η φόρμουλα που δεν θα επιτρέπει στην Τουρκία να κάνει ελιγμούς, ώστε να αποφεύγει τις επιπτώσεις.

Χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι ο κατάλογος κυρώσεων θα τεθεί υπόψη του ευρωπαϊκού συμβουλίου και θα εγκριθεί. Το εάν και πότε θα εφαρμοστεί θα εξαρτηθεί από την πλευρά της Τουρκίας. Αυτό σημαίνει ότι ο κατάλογος των κυρώσεων θα έχει την έγκριση των κρατών-μελών και θα μπορεί να ενεργοποιηθεί ανά πάσα στιγμή, αναλόγως της συμπεριφοράς της Τουρκίας.

Επικοινωνία Ερντογάν – Μισέλ

Εν τω μεταξύ, χθες είχαν τηλεφωνική επικοινωνία ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, κατά την οποία συζήτησαν το θέμα της Ανατολικής Μεσογείου, σύμφωνα με επίσημες τουρκικές πηγές.

Ο Ερντογάν είπε στον Μισέλ ότι αναμένει πως οι θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι χώρες μέλη θα υιοθετήσουν μια αντικειμενική και συνεπή στάση σε όλα τα περιφερειακά ζητήματα, ιδίως σε ό,τι αφορά την Ανατολική Μεσόγειο, χωρίς να ξεγελαστούν από προκλήσεις, αναφέρεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε η Διεύθυνση Πληροφοριών της Τουρκίας. Επανέλαβε επίσης ότι η Τουρκία είναι ανοιχτή σε μια λύση που θα προστατεύει τα δικαιώματα όλων των πλευρών μέσω ενός φιλικού διαλόγου και δίκαιων διαπραγματεύσεων.

Ο Τούρκος πρόεδρος υπογράμμισε ότι η χώρα του θα συνεχίσει να προστατεύει αποφασιστικά όλα τα δικαιώματα και τα συμφέροντά της, παντού και πάντα, απέναντι σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία αγνοεί αυτά τα δικαιώματα με μονομερείς ενέργειες.

Οι δύο ηγέτες συζήτησαν επίσης τις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ και άλλα περιφερειακά ζητήματα.

Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, ανάμεσα στα βασικά θέματα που τέθηκαν ήταν η διοργάνωση διεθνούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο, η σχέση της ΕΕ με την Τουρκία και οι παράμετροι της σχέσης αυτής.

Ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου

Την οργή της Τουρκίας προκάλεσε ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με το οποίο καλεί την Άγκυρα «να τερματίσει αμέσως κάθε περαιτέρω παράνομη έρευνα και γεώτρηση στην Ανατολική Μεσόγειο, να απέχει από παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και των ελληνικών και κυπριακών χωρικών υδάτων και να σταματήσει την εθνικιστική πολεμοκάπηλη ρητορική».

Στο ψήφισμα που υπερψηφίστηκε με 601 ψήφους υπέρ, 57 κατά και 36 αποχές, οι ευρωβουλευτές εκφράζουν επίσης «την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα και την Κύπρο, ενόψει της έκτακτης συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 24-25 Σεπτεμβρίου για την επικίνδυνη κλιμάκωση και το ρόλο της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο».

Βιώσιμη επίλυση μπορεί να υπάρξει μόνο μέσω διαλόγου, διπλωματίας και διαπραγματεύσεων, δηλώνουν οι ευρωβουλευτές, καλώντας όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, και ειδικά την Τουρκία, να δεσμευτούν για την αποκλιμάκωση της κατάστασης μέσω της απόσυρσης των δυνάμεών τους από την περιοχή. Χαιρετίζουν την απόφαση της Τουρκίας να αποσύρει το σεισμογραφικό σκάφος της από την περιοχή στις 12 Σεπτεμβρίου, κάνοντας έτσι το πρώτο βήμα για την άμβλυνση των εντάσεων, καταδικάζοντας ωστόσο την απόφαση για την παράταση της αποστολής άλλου ερευνητικού πλοίου.

Το κοινοβούλιο εκφράζει επίσης σοβαρές ανησυχίες για την τρέχουσα κατάσταση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, οι οποίες επηρεάζονται, όπως αναφέρεται στο ψήφισμα από τη δεινή κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία και τη διάβρωση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.

Η Τουρκία αλλά και τα κράτη-μέλη καλούνται επίσης, σύμφωνα με το ψήφισμα, να στηρίξουν το διάλογο στη Λιβύη και να τηρήσουν το εμπάργκο όπλων που έχει επιβάλει το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, εκφράζοντας τη λύπη των ευρωβουλευτών για τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει η τρέχουσα εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και άλλες δράσεις στη Μεσόγειο στη σταθερότητα της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Συρίας.

Εμμένοντας στην άποψη ότι περαιτέρω κυρώσεις μπορούν να αποφευχθούν μόνο μέσω του διαλόγου, οι ευρωβουλευτές καλούν το Συμβούλιο να είναι έτοιμο να καταρτίσει κατάλογο περαιτέρω περιοριστικών μέτρων, τα οποία θα πρέπει να είναι να είναι τομεακά και στοχευμένα και να μην έχουν αρνητικό αντίκτυπο στον τουρκικό λαό ή στους πρόσφυγες που διαμένουν στην Τουρκία.

Η τουρκική αντίδραση

«Ανεδαφικό» χαρακτηρίζει η Τουρκία το ψήφισμα που εξέδωσε σήμερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εναντίον της σχετικά με τη συνεχιζόμενη διαμάχη στην Ανατολική Μεσόγειο.

Στην ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας αναφέρει ότι το «απαράδεκτο» ψήφισμα υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μόνο για λόγους αλληλεγγύης μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ και εξυπηρετεί τα «εγωιστικά» συμφέροντα ορισμένων χωρών μελών.

Η προκατειλημμένη και άδικη στάση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και η άκυρη και μονόπλευρη ερμηνεία του θαλασσίου δικαίου, για την οποία δεν έχει την αρμοδιότητα, πλήττουν τη φήμη του, προστίθεται στο κείμενο αυτό.

Το τουρκικό ΥΠΕΞ υπογραμμίζει ότι ούτε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ούτε η ΕΕ, ούτε οι χώρες μέλη έχουν τη δικαιοδοσία να καθορίζουν τα σύνορα τρίτων χωρών. Η υιοθέτηση μιας τέτοιας «προκατειλημμένης απόφασης», παρά τις προσπάθειες της Τουρκίας σε όλα τα επίπεδα, σε όλους τους θεσμούς της ΕΕ, είναι ασύμβατη με την καλή θέληση και την κοινή λογική, καταλήγει η ανακοίνωση.