Πώς αποτιμά η Αθήνα τη δήλωση Ζάεφ για «πάγωμα» της Συμφωνίας των Πρεσπών

Να μην δώσει μεγαλύτερη έκταση στην δήλωση του Ζόραν Ζάεφ επιλέγει η Αθήνα, που είδε χθες τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας να θέτει υπό αμφισβήτηση την Συμφωνία των Πρεσπών, λέγοντας ότι μέρος της θα «παγώσει» λόγω του βέτο που άσκησε το Παρίσι στην λήψη ημερομηνίας από τα Σκόπια για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Η ελληνική διπλωματία έδειξε την ενόχλησή της για την δήλωση Ζάεφ με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, να δηλώνει χθες πως «θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά την πλήρη ανταπόκριση των γειτόνων μας στις υποχρεώσεις τους».

Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε από το πολιτικό γραφείο του, ο κ. Δένδιας αναφέρει: «Ο κ. Ζάεφ εκμεταλλεύεται για άλλη μια φορά τα προβλήματα που περιέχει η συμφωνία των Πρεσπών, τα οποία γνωρίζαμε και είχαμε προειδοποιήσει γι’ αυτά. Η συμφωνία έχει ήδη παράξει αποτελέσματα και η Βόρεια Μακεδονία αποκομίζει οφέλη, καθώς έχει ανοίξει ο δρόμος προς το ΝΑΤΟ. Στόχος μας είναι μέσα από τον ευρωπαϊκό δρόμο να λύσουμε προβλήματα και να αμβλύνουμε αρνητικές συνέπειες της συμφωνίας. Και προς τούτο, θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά την πλήρη ανταπόκριση των γειτόνων μας στις υποχρεώσεις τους.

» Παράλληλα, καλούμε την αξιωματική αντιπολίτευση να αναλογιστεί επιτέλους τις ευθύνες της για ένα ελλειμματικό erga omnes, το οποίο συνεχίζει να προτάσσει μάλιστα ως επίτευγμα.

» Η Ελλάδα επανέρχεται στον ηγετικό ρόλο που της αναλογεί στα Βαλκάνια και την ευρύτερη περιοχή τη Ανατολικής Μεσογείου με υπευθυνότητα και αυτοπεποίθηση. Η κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει τη διολίσθηση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας στην αρένα των μικροπολιτικών».

Η χθεσινή δήλωση του πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ, μπορεί να ερμηνευθεί υπό δύο πρίσματα: αφενός ως μοχλός πίεσης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, που παρέπεμψε στις καλένδες το άνοιγμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τα Σκόπια, αφετέρου ως διαμόρφωση προεκλογικών επιχειρημάτων στον δρόμο για τις πρόωρες εκλογές στις 12 Απριλίου.

Μιλώντας στο Euronews, ο Ζόραν Ζάεφ δήλωσε: «Υπάρχει σύνδεση μεταξύ της εφαρμογής της Συμφωνίας και του ανοίγματος και κλεισίματος των κεφαλαίων ένταξης. Ειδικά για την εσωτερική χρήση σε κάποιες περιπτώσεις. Υπάρχει σύνδεση, διότι οι Έλληνες φίλοι μας το δέχθηκαν πως μπορούμε να τα καταφέρουμε λόγω του μέλλοντος που έχει η Βόρεια Μακεδονία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και στο πλαίσιο αυτό, δεν υπάρχει δυνατότητα υλοποίησης της Συμφωνίας των Πρεσπών. Μέρος της θα παγώσει, διότι δεν είναι δυνατή η εφαρμογή της. Θα προσπαθήσουμε να υλοποιήσουμε κάποιες διατάξεις, όμως τα δύο συνδέονται μεταξύ τους, διότι η διαδικασία εναλλαγής των κεφαλαίων σημαίνει ότι θα παραδώσουμε την εθνική μας κυριαρχία στην Ευρωπαϊκή Ένωση».

Το erga omnes

Τα προβλήματα που απορρέουν από το γαλλικό βέτο είχε εντοπίσει ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος είχε κάνει την εξής παρατήρηση αναφορικά με την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών: «Ενώ προχώρησε η διαδικασία ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, με την άρνηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις επηρεάζεται νομίζω αρνητικά για την Ελλάδα η ισορροπία της Συνθήκης των Πρεσπών.

» Στο άρθρο 1 παρ. 10 της Συνθήκης προβλέπεται ότι η ‘πολιτική’ μεταβατική περίοδος για τη χρήση της συνθέτης ονομασίας στα έγγραφα που εκδίδει στο  εσωτερικό του  το αντισυμβαλλόμενο  μέρος  εξαρτάται από το άνοιγμα των κεφαλαίων των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Συνεπώς η μη έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων συνεπάγεται καθυστέρηση ως προς την πραγματική  εσωτερική χρήση του σύνθετου ονόματος. Δηλαδή καθυστέρηση ως προς την erga omnes χρήση του ονόματος».

Πέραν των θεμάτων που έχουν να κάνουν με την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, τα οποία η Αθήνα παρακολουθεί στενά, προς το συμφέρον όλων των πλευρών είναι να επικρατήσουν φωνές ήπιες, χωρίς εθνικιστικές εξάρσεις, να μην εγερθούν ξανά ζητήματα εσωτερικής συνοχής στην Βόρεια Μακεδονία, κάτι που μοιάζει δύσκολο αν στις εκλογές του Απριλίου επικρατήσει το VMRO-DPMNE.