Απόστολος Δοξιάδης- Μαθηματικός, συγγραφέας και σκηνοθέτης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
O Βακάκης, η Opera, το αεροπλάνο της JUMBO και το Besame Mucho, ο άφρων Stefanos και η Attica, o «13-0», ο δικηγόρος και ο Αποστολάκης, ο λόρδος με την Bentley και ο Συριζαίος Μανουσάκης και ποιος επιχειρηματίας έγινε τραγουδιστής
Ντορίνα Παπαλιού: «Θα βυθιστώ σε ένα κόσμο που δεν γνωρίζω»
Χρυσοχοΐδης: Bρέθηκα πάμπολλες φορές αντιμέτωπος με κακόβουλα σχόλια ή εντελώς αστήρικτα δημοσιεύματα
To θέμα με τη “διαμαρτυρία” των “53+” περί Καστελλόριζου, ΧΑ, κλπ., κάτι μου θύμιζε από την αρχή, και το βρήκα: είναι το κεφάλαιο “Κέτμαν”, σε ένα μεγαλειώδες βιβλίο, την ΑΙΧΜΑΛΩΤΗ ΣΚΕΨΗ, του Τσέσλαβ Μίλος. Την έννοια του Κέτμαν ο Μίλος τη δανείστηκε από μια ιστορία των ανατολικών θρησκειών, ως το καλύτερο σύμβολο για τη σχιζοειδή κατάσταση που έβρισκε μεταξύ των διανοουμένων, αλλά και αρκετών κατά τεκμήριον κάπως ευαίσθητων και ευφυών πολιτών, στις κομμουνιστικές δικτατορίες.
Το “Κέτμαν” είναι, χονδρικά, το να λες και να κάνεις το Α, και να πιστεύεις το Β, αλλά και–αυτό είναι το πιο καίριο–αυτό να το θεωρείς εντελώς φυσιολογικό και αποδεκτό ηθικά. Με το Κέτμαν, οι άνθρωποι μαθαίνουν να ζουν με μια απόλυτα διχασμένη συνείδηση, χωρίς κανένα πρόβλημα. Μπορούν και ζουν αποδεχόμενοι πλήρως το απαράδεκτο, διατηρώντας μέσα τους το ηθικό πλεονέκτημα, ότι “εγώ κατά βάθος ξέρω ότι δεν είναι σωστό”.
Ο Μίλος βέβαια γράφει για κομμουνιστικές δικτατορίες, όπου η έκφραση της αντίθετης γνώμης θέλει μεγάλο θάρρος–που βέβαια δεν έχουν οι πιστοί του “Κέτμαν”. Στην περίπτωση της δικής μας διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, όπου η έκφραση της γνώμης είναι τζάμπα, το “Κέτμαν” παραλλάσσεται λίγο: η υποκρισία είναι όχι στο να πιστεύεις μέσα σου κάτι διαφορετικό, αλλά να το λες κιόλας.
Κι αυτό τζάμπα. Κι ακόμη καλύτερα, και μια χαρά βολικό είναι: και είσαι ωραιότατα με το καθεστώς, όπου βολεύει (στην εξουσία και το συμφέρον) και του κάνεις “ηθική” (και καλά) κριτική, και έτσι νιώθεις ότι είσαι απόλυτα βολεμένος με τη συνείδησή σου. Αλλά βέβαια είσαι βολεμένος κοροϊδεύοντας: τους άλλους, αλλά κυρίως τον εαυτό σου.
Στα ελληνικά διέτρεξα πρόχειρα το διαδίκτυο και δε βρήκα μια καλή περιγραφή του “Κέτμαν”. Υπάρχει βέβαια το ίδιο το βιβλίο του Μίλος, σε μετάφραση, αλλά δεν ξέρω αν κυκλοφορεί ακόμη. Αλλά βρήκα στα αγγλικά μια θαυμάσια συζήτηση του βιβλίου, από τον επίσης σπουδαίο, τον αείμνηστο ιστορικό Τόνι Τζαντ, που έχει και μια αρκετά συνοπτική ανάλυση και του “Κέτμαν”.
Ο Απόστολος Δοξιάδης είναι συγγραφέας και μαθηματικός
