«Καλά, στο ΠΑΣΟΚ έκαναν εκλογές για να βγει ξανά ο Ανδρουλάκης;» Το ερώτημα αυτό λένε περιπαικτικά πολλοί, εντός κι εκτός του κόμματος, μετά τον χθεσινό θρίαμβο του νέου προέδρου ο οποίος είναι ο… παλιός.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης πέτυχε περηφανή νίκη σε βάρος του Χάρη Δούκα, επιβεβαιώνοντας όλα τα προγνωστικά που τον έδιναν πρώτο μετά τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των εκλογών του ΠΑΣΟΚ.
Κι αν το παραπάνω ερώτημα μοιάζει αστείο ή στην καλύτερη περίπτωση άστοχο, η αλήθεια είναι ότι η νίκη Ανδρουλάκη δίνει πολλά μηνύματα που θα πρέπει να λάβουν υπόψιν τόσο στο ΠΑΣΟΚ όσο και γενικότερα στο πολιτικό σύστημα.
Το αποτέλεσμα της δεύτερης κάλπης είναι αναμφισβήτητα δικαίωση για τη στρατηγική του Νίκου Ανδρουλάκη να μη βάλει φωτιά στις εκλογές, να μην πολώσει το κλίμα, να μη φέρει απέναντί του και τους άλλους συνυποψήφιους, πλην της Νάντιας Γιαννακοπούλου, η οποία όμως είναι αμελητέα ποσότητα.
Αν δηλαδή η προεκλογική περίοδος γινόταν «Κούγκι», αν λάμβανε χαρακτήρα δημοψηφισματικό για το αν πρέπει να φύγει ή να μείνει ο Νίκος Ανδρουλάκης, ίσως το αποτέλεσμα να ήταν διαφορετικό. Σίγουρα, πάντως, δεν θα ήταν τόσο μεγάλη η διαφορά μεταξύ Ανδρουλάκη και Δούκα.
Από την άλλη το 60%-40% δείχνει και τη στρατηγική ήττα της τακτικής του Χάρη Δούκα, ο οποίος μπορεί τώρα να εμφανίζεται ως νούμερο 2 στο ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν είναι έτσι τα πράγματα. Τώρα ο κ. Δούκας θα κριθεί για το δήμο της Αθήνας και θα κριθεί ακόμη πιο αυστηρά αφού πλέον έχει μπει για τα καλά στα σπίτια όλων, τον ξέρουν όλοι και θα τον αντιμετωπίζουν πλέον διαφορετικά.
Γενικά, το αποτέλεσμα της κάλπης της δεύτερης Κυριακής σε όσους γνωρίζουν από το ΠΑΣΟΚ δεν αποτέλεσε έκπληξη. Διότι σε καμιά στιγμή ο Χάρης Δούκας δεν απέδειξε ότι μπορεί να φέρει την αλλαγή, την ανανέωση, τη δυναμική που χρειάζεται το κόμμα, καίτι ο ίδιος νέο πρόσωπο στην πολιτική σκηνή.
Αντίθετα ο Νίκος Ανδρουλάκης ήταν «πολύ σκληρός για να πεθάνει» κι έχει ακόμη μια ευκαιρία να αποδείξει ότι είναι πρωθυπουργήσιμος.
Ως μια πρώτη ανάλυση του εκλογικού αποτελέσματος και πριν καταγράψουμε τα μηνύματα που έστειλε τελικά η «πράσινη» κάλπη, θα έλεγε κανείς ότι ο Ανδρουλάκης θριάμβευσε για τρεις βασικούς λόγους:
1. Ο πρώτος είναι ότι ξέρει πολύ καλά το κόμμα, τους μηχανισμούς του, τις οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ. Ξέρει να παίρνει εκλογές και θριάμβευσε γιατί από την πρώτη στιγμή η στάση του ήταν εξαιρετικά προσεκτική. Αμέσως μόλις αμφισβητήθηκε, δεν έχασε χρόνο, προκήρυξε εκλογές και έκανε μια υποδειγματική προεκλογική περίοδο όπου κυρίαρχο στοιχείο ήταν η στρατηγική της ενότητας. Ο Ανδρουλάκης έδειξε τους τελευταίους μήνες διαφορετικός. Δεν ήταν ο γνωστός «θυμωμένος Νίκος», ανάδειξε τον εαυτό του ως τον «στρατηγό», τον αδιαμφισβήτητο ηγέτη που μπορεί να ενώσει και να ανεβάσει τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ. Σε γενικές γραμμές ο νέος – παλιός αρχηγός κέρδισε τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ γιατί απλά αυτοί δεν έβλεπαν ότι με άλλον υποψήφιο θα μπορούσε να πάει καλύτερα το κόμμα.
2. Ο Ανδρουλάκης νίκησε και γιατί… έχασε ο δήμαρχος της Αθήνας. Μια εντελώς αποτυχημένη προεκλογική στρατηγική του Χάρη Δούκα, μια ακατανόητη εμμονή του στο να λέει ότι θα είναι και δήμαρχος και αρχηγός. Ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ τιμώρησε αυτή την αμετροέπεια, τιμώρησε αυτή τη σπουδή να γίνει αρχηγός του κόμματος ενώ ακόμη δεν είχε επιδείξει θετικά δείγματα γραφής στο δήμο της Αθήνας. Ο Χάρης Δούκας έχασε και την αρχηγία του κόμματος αλλά εμμέσως και τη δύναμή του στο δήμο της Αθήνας, όπως φάνηκε από το αποτέλεσμα της πρώτης και της δεύτερης Κυριακής στην συγκεκριμένη περιφέρεια.
3. Ο Ανδρουλάκης κέρδισε διότι βεβαίως όλοι οι υπόλοιποι υποψήφιοι και οι ψηφοφόροι τους, ακόμη κι αν δεν δόθηκε «γραμμή», τον στήριξαν. Φάνηκε ξεκάθαρα ότι Γερουλάνος, Διαμαντοπούλου, Κατρίνης έκλιναν προς τον Νίκο Ανδρουλάκη και ξεκάθαρα όχι προς τον δήμαρχο – υποψήφιο, ο οποίος την προεκλογική περίοδο έδειξε σοβαρές αδυναμίες επικοινωνίας αλλά και ουσίας. Βεβαίως, εδώ πρέπει να πούμε ότι αν στο β΄ γύρο των εκλογών αντίπαλος του Ανδρουλάκη δεν ήταν ο Δούκας αλλά ο Γερουλάνος, ενδεχομένως το αποτέλεσμα να ήταν διαφορετικό. Και σίγουρα θα ήταν ντέρμπι, όχι ο «περίπατος» του νυν προέδρου απέναντι στον Χάρη Δούκα.
Τα 6 μηνύματα της κάλπης για όλους
Τώρα, ως προς τα μηνύματα των δύο Κυριακών και του θριάμβου του Νίκου Ανδρουλάκη, τα μηνύματα που πρέπει να αναλυθούν από την επόμενη ημέρα είναι πολλά και κρίσιμα.
1. Κατά την άποψη πολλών, ο Νίκος Ανδρουλάκης είναι μεν παντοδύναμος, δεν μπορεί πλέον από σήμερα να τον αμφισβητεί κανείς στις αποφάσεις που παίρνει, αλλά δεν πήρε «λευκή επιταγή». Το αντίθετο μάλιστα. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και η ομάδα του πήραν μια μεγάλη ανάσα μέχρι τον πιο κρίσιμο σταθμό που είναι οι εθνικές εκλογές. Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ έχει μπροστά του 2,5 χρόνια να αποδείξει ότι μπορεί να κερδίσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ή αν δεν το κάνει αυτό στις εκλογές του 2027, να δείξει με το ποσοστό που θα πάρει ότι είναι εν δυνάμει κυβέρνηση. Αν ο Νίκος Ανδρουλάκης φέρει το κόμμα μετά από 2,5 χρόνια στα ίδια ή περίπου στα ίδια επίπεδα, αν δεν φέρει το ΠΑΣΟΚ σε ρόλο πρωταγωνιστή τότε είναι σίγουρο ότι δεν θα έχει καμιά άλλη ευκαιρία. Και η αμφισβήτησή του μετά τις εθνικές εκλογές θα είναι πολύ διαφορετική από την αμφισβήτηση μετά τις ευρωεκλογές.
2. Ο Νίκος Ανδρουλάκης πρέπει να αποδείξει ότι πήρε το μήνυμα της όλης διαδικασίας. Όχι ένα μήνυμα που να τον κάνει να θριαμβολογεί αλλά ένα μήνυμα που θα τον κάνει να αλλάξει τα πάντα. Και τον ίδιο του τον εαυτό, ως πολιτικό και ως persona, αλλά και το κόμμα συνολικά. Οι κατηγορίες ότι διοίκησε το κόμμα με μια κλειστή ομάδα και δεν το «άνοιξε» όπως έπρεπε μπορεί να έχουν βάση. Και αυτό ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρέπει να το λάβει υπόψη. Βεβαίως η πολιτική αυτονομία, η ενότητα και η ανανέωση του κόμματος είναι το βασικό σύνθημα του κ. Ανδρουλάκη, όμως πρέπει και να το αποδείξει. Κυρίως να «πατήσει» κάθε φωνή και κίνηση ρεβανσισμού ώστε να πετύχει την ενότητα. Αλλά και να προχωρήσει στην ανανέωση του κόμματος ακόμη περισσότερο. Και να το κάνει με όρους σύνθεσης. Βάζοντας την εμπειρία των παλαιών μαζί με τον ενθουσιασμό των νέων σε μια ενιαία στρατηγική. Χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς θυμούς, χωρίς να υπάρξουν οι «αντίπαλοι» του Ανδρουλάκη που θα βρεθούν στο περιθώριο και οι «φίλοι» του στην πρώτη γραμμή.
3. Τα δύσκολα αρχίζουν από σήμερα για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ο οποίος ως παλιός δεν έχει ούτε μία ημέρα να πάει χαμένη, δεν υπάρχει περίοδος χάριτος. Και τα δύσκολα είναι να αποδείξει ότι το κόμμα στο οποίο είναι αρχηγός έχει συγκεκριμένο σχέδιο διακυβέρνησης της χώρας. Όχι απλά ένα σχέδιο που να δείχνει το ΠΑΣΟΚ απλά ένα κόμμα το οποίο δεν θα έχει δυναμική. Πρέπει να καταθέσει και να επικοινωνήσει σε όλη την κοινωνία μια συγκεκριμένη στρατηγική που θα δείχνει ότι το ΠΑΣΟΚ μπορεί να κερδίσει τη Νέα Δημοκρατία, όχι να είναι απλά το κόμμα που θα περιμένει τη διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ για να καρπωθεί τα ποσοστά της Κεντροαριστεράς. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να ξαναγίνει κίνημα στην ευρύτερη λαϊκή βάση κι όχι ένα κόμμα των μηχανισμών και των οργανώσεων. Οι μηχανισμοί δίνουν νίκες σε εσωκομματικές εκλογές, όχι νίκη σε εθνικές κάλπες.
4. Ο Νίκος Ανδρουλάκης οφείλει να κάνει πραγματικότητα τη σύνθεση των αντίρροπων δυνάμεων και των διαφορετικών τάσεων στο ΠΑΣΟΚ, ξεκινώντας από τους συνυποψήφιούς του. Από τον Δούκα, τον Γερουλάνο, τον Κατρίνη, την Γιαννακοπούλου μέχρι και όσους πήγαν απέναντι του, όπως ο Γιώργος και ο Νίκος Παπανδρέου, ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, ο Μανώλης Χριστοδουλάκης, όλοι οι βουλευτές που δεν τον στήριξαν αλλά πήγαν με άλλο υποψήφιο. Ολοι μαζί πρέπει να φτιάξουν τη στρατηγική της επόμενης ημέρας και ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει αυτό ακριβώς το μεγάλο στοίχημα (και την καυτή πατάτα) στα χέρια του. Να παρουσιάσει δηλαδή άμεσα ένα σχέδιο και να το στηρίξουν όλοι μαζί, στρατηγοί, λοχαγοί και στρατιώτες του ΠΑΣΟΚ.
5. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρέπει να αποδείξει ότι το κόμμα δεν έχει όρια. Ότι δεν έχει «ταβάνι», αλλά ότι μπορεί να είναι η δύναμη αλλαγής που έχει ανάγκη η κοινωνία, αλλά και η απαίτηση της πλειοψηφίας για μια εναλλακτική πρόταση εξουσίας. Κι εναλλακτική πρόταση εξουσίας είναι προτάσεις ρεαλιστικές σε όλα τα μέτωπα. Όχι μονομέρεια αντιπολιτευτικής τακτικής. Λένε οι περισσότεροι ότι ναι, οι υποκλοπές είναι ζήτημα δημοκρατίας και ορθώς αναδείχθηκε, αλλά οι πολίτες έβλεπαν ένα ΠΑΣΟΚ κι έναν Ανδρουλάκη να μιλά μόνο γι’ αυτό. Δεν πέρασαν δηλαδή στην κοινωνία οι προτάσεις του ΠΑΣΟΚ για την υγεία, την Παιδεία, τους θεσμούς, την οικονομική πολιτική υπέρ των πολλών. Αυτό πρέπει να το αλλάξει ο «νέος», παλιός Νίκος Παπανδρέου. Αν δεν το κάνει απλά θα δείξει ότι δεν πήρε το μήνυμα της κάλπης, που δεν ήταν μόνο «θέλουμε τον Ανδρουλάκη για αρχηγό» αλλά το «Νίκο άλλαξέ τα όλα για να γίνουμε κυβέρνηση». Από εδώ και στο εξής δηλαδή το ΠΑΣΟΚ πρέπει να αποδείξει ότι δεν είναι πια μικρό κόμμα, αλλά ότι είναι μεγάλο. Και αυτό θα το πετύχει μόνο αν δεν κάνει αποκλεισμούς εντός της κοινωνίας. Αμφίπλευρη στρατηγική πρέπει να έχει κερδίζοντας τους ψηφοφόρους του Κέντρου που πήγαν στον «κεντρώο» Μητσοτάκη και τους αριστερούς που πλέον δεν έχουν πολιτικό «σπίτι» και αναζητούν ελπίδα, όραμα.
6. Και κάτι για τη Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η λογική «βγήκε ο Ανδρουλάκης, ευτυχώς γιατί αυτόν τον έχουμε», δείχνει την αλαζονεία για την οποία κατηγορείται σήμερα η κυβέρνηση και η ΝΔ. Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός πρέπει να κοιτάξουν τη δουλειά τους, πώς να κάνουν καλύτερη τη χώρα και θα κριθούν στις εκλογές γι’ αυτό. Αν υποτιμήσουν το ΠΑΣΟΚ, με τη νέα εικόνα που θα πρέπει να φτιάξει ο Νίκος Ανδρουλάκης, τότε θα βρεθούν προ εκπλήξεως στη Νέα Δημοκρατία. Υπάρχει μια μεγάλη δεξαμενή ψηφοφόρων που ψήφισε δύο φορές ΝΔ κι απογοητεύτηκε, αλλά και η τεράστια δεξαμενή των αναποφάσιστων που απείχε, και που αναζητά πολιτική αλλαγή. Αν δεν γίνει αντιληπτό από τα δύο βασικά κόμματα εξουσίας, της ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, ότι πρέπει να αλλάξουν για να μη βουλιάξουν, τότε η Ακροδεξιά που καραδοκεί θα έρθει με ταχύτητα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι έξυπνος πολιτικός, ομοίως και ο Νίκος Ανδρουλάκης που φαίνεται ότι θα είναι οι βασικοί αντίπαλοι στις επόμενες εκλογές. Αν δεν καταλάβουν τις ραγδαίες αλλαγές που συντελούνται στην κοινωνία, και κυρίως στη νεολαία, τότε θα βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων. Και οι ίδιοι και η Δημοκρατία.
Διαβάστε επίσης:
Κασσελάκης σε Ανδρουλάκη: Συγχαρητήρια για τη μεγάλη νίκη και τις άψογες δημοκρατικές διαδικασίες
Χάρης Δούκας: Θα είμαι στην πρώτη γραμμή – Κάναμε έναν έντιμο αγώνα απέναντι σε ακραίες επιθέσεις
Γερουλάνος: Προχωράμε ενωμένοι, συντεταγμένοι, αποφασισμένοι υπό την ηγεσία Ανδρουλάκη