Ο προτεινόμενος «νόμος για το κλίμα» της Κομισιόν δεν άρεσε στην Γκρέτα Τούνμπεργκ

Την επίθεση της Γκρέτα Τούνμπεργκ δέχθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση, με την νεαρή ακτιβίστρια κατά της κλιματικής αλλαγής να κατηγορεί την Ευρώπη πως «προσποιείται ότι είναι ηγέτης στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής», αλλά ότι «συνεχίζει μια πολιτική που ευνοεί την ενέργεια από ορυκτά καύσιμα».

Αιτία του νέου ξεσπάσματος της νεαρής ακτιβίστριας, η οποία πρόσφατα ίδρυσε τη δική της ομώνυμη ΜΚΟ  με σκοπό να ενισχύσει μέσω δωρεών τον αγώνα που έχει ξεκινήσει για το περιβάλλον, αποτέλεσε η δημοσιοποίηση του σχεδίου της Κομισόν για έναν ευρωπαϊκό «νόμο για το κλίμα». Ο νόμος που σκοπεύει να γίνει η «πυξίδα» της ΕΕ «για τα επόμενα 30 χρόνια», όπως ανέφερε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μεταγράφει σε νόμο τη φιλοδοξία για ένα επίπεδο καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ίσο με το μηδέν έως τα μέσα του αιώνα — δηλαδή μια ισορροπία ανάμεσα στις (όσο το δυνατό πιο μειωμένες) εκπομπές και την απορρόφηση άνθρακα (μέσω τεχνικών κατακράτησης). Σύμφωνα με την Κομισιόν, το κείμενο του νόμου θεωρείται σημείο αναφοράς για όλους τους μελλοντικούς νόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και καθοδηγεί σε κάθε στάδιο στον δρόμο ενός νέου μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης.

Ωστόσο για την Τούνμπεργκ, το σχέδιο της Κομισιόν αποτελεί απλά μια «παράδοση», η οποία στέλνει σήμα «ότι μια πραγματική και επαρκής δράση βρίσκεται σε εξέλιξη, ενώ στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται γι΄αυτό».

Η νεαρή ακτιβίστρια από τη Σουηδία συμμετείχε στη σύνοδο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με την Κομισιόν να θεωρεί την παρουσία της ως ένα «ασυνήθιστο σημάδι εκτίμησης εκ μέρους της». Ωστόσο, μερικές ώρες αργότερα, ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η Τούνμπεργκ δεν δίστασε να καταγγείλει την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

«Βρίσκεστε εδώ για να προσπαθήσετε να καταρτίσετε νόμους και πολιτικές (…) προσποιούμενοι ότι μπορείτε να είστε ένας ηγέτης στον τομέα του κλίματος, την ίδια ώρα που συνεχίζετε να κατασκευάζετε και να επιδοτείτε νέες υποδομές για ορυκτά καύσιμα», δήλωσε όρθια ενώπιον των ευρωβουλευτών. «Πρέπει να τεθεί τέρμα σε αυτή την κατάσταση», είπε.

«Εξακολουθούμε να είμαστε σε μια κρίση που δεν έχει τύχει χειρισμού ως κρίση». είπε. Όμως, «έχετε την υποχρέωση» να δράσετε, είπε.

Πάντως, η Κομισόν έχει διαφορετική γνώμη από την 17χρονη. Για τον πρόεδρο της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον Γάλλο Πασκάλ Κανφίν (Renew Europe), η εγγραφή σε ένα νομικό κείμενο θα επιτρέψει κυρίως «την έξοδο από την υπάρχουσα κατάσταση όπου οι στόχοι για το κλίμα λαμβάνονται με ομοφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο» που συνενώνει τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων.

«Ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα είναι επίσης ένα μήνυμα που απευθύνεται στους διεθνείς εταίρους μας ότι η φετινή χρονιά είναι η ευκαιρία να αυξήσομε μαζί τις παγκόσμιες φιλοδοξίες, στην επιδίωξη των κοινών στόχων μας της συμφωνίας του Παρισιού», δήλωσε ο Φρανς Τίμερμανς, αντιπρόεδρος της Κομισιόν.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ακόμη να έχει το δικαίωμα, μετά το 2030, κάθε πέντε χρόνια και έως το 2050, να επανεξετάζει τους στόχους προκειμένου να προσαρμόσει τη διαδρομή προς την ουδετερότητα, στη βάση επιστημονικών κριτηρίων — μια πρωτοβουλία που μπορεί να εξοργίσει τα κράτη μέλη.

Ο «νόμος για το κλίμα» θα αποτελέσει τώρα το αντικείμενο διαλόγου ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη.

Για πολλούς παρατηρητές, το παρόν όριο της μείωσης των εκπομπών ρύπων κατά 40% σε σχέση με το επίπεδο του 1990 είναι παρωχημένο. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεσμεύθηκε να το αυξήσει στο -50% αν όχι στο -55%. Το τελευταίο έχει την εύνοια του Ευρωκοινοβουλίου.

Δώδεκα κράτη μέλη –μεταξύ των οποίων η Γαλλία, οι σκανδιναβικές χώρες, ή ακόμη η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο– έχουν ζητήσει ένα πιο ‘σφιχτό’ χρονοδιάγραμμα, με μια πρόταση που θα αναφέρει συγκεκριμένο ποσοστό «πριν από τον Ιούνιο του 2020». Η ΕΕ θα μπορούσε τότε να αποφασίσει τις εβδομάδες που θα ακολουθήσουν και να παρουσιάσει στη σύνοδο COP26 για το κλίμα στη Γλασκόβη τον Νοέμβριο έναν στόχο αναθεωρημένο προς τα πάνω.

Για τους Πράσινους του Ευρωκοινοβουλίου, «η έλλειψη φιλοδοξίας μπορεί να εκτροχιάσει τη συμφωνία του Παρισιού».