«Υπάρχουν πολλοί πολιτικοί και αναλυτές διεθνώς που πιστεύουν ότι το κέντρο πολιτικής είναι στον Ειρηνικό. Όλοι όμως συμφωνούν, ότι η Ανατολική Μεσόγειος είναι ένας σημαντικός δρόμος», επισήμανε στην εναρκτήρια τοποθέτηση του ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, κατά τη συζήτηση για την ειρήνη και τη συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο, στο πλαίσιο των εργασιών του 6ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
Για τα ελληνοτουρκικά, ο κ. Δένδιας σημείωσε ότι η Ελλάδα προσπαθεί να πείσει όλους τους γείτονες ότι πρέπει να τηρούνται οι κανόνες. «Υπάρχουν οι κανόνες ήδη. Ωστόσο υπάρχουν εξαιρέσεις σημαντικές. Η Τουρκία είναι ένα παράδειγμα αυτής της εξαίρεσης», είπε μεταξύ άλλων, ενώ πρόσθεσε ότι η Ανατολική Μεσόγειος «είναι στο μάτι του κυκλώνα».
Ο υπουργός έκανε μια αποτίμηση της συνάντησης στη Γενεύη, την οποία δεν χαρακτήρισε καλή, παρόλη την προσπάθεια που, όπως είπε, έγινε. «Θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε να πείσουμε την Τουρκία, βάσει πάντα των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου» τόνισε.
Ερωτηθείς για το αν προγραμματίζεται κάποια συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογο του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, υπογράμμισε: «Φυσικά και θα συναντήσω τον Τσαβούσογλου. Τον έχω καλέσει στην Ελλάδα και έχει κατ΄αρχήν δεχτεί την πρόσκληση. Πάντα είναι ανοιχτές οι πόρτες γι’ αυτόν. Είναι φίλος μου», ενώ πρόσθεσε σχετικά:
«Αν δεν βρούμε λύση με την Τουρκία, τουλάχιστον να βρούμε έναν τρόπο να διαχειριζόμαστε τις διαφορές μας. Η ανοιχτή συζήτηση που έγινε στην Άγκυρα ήταν πολύ χρήσιμη για να ακουστούν οι απόψεις».
«Συμφωνούμε όλοι πώς υπάρχει τρόπος για την ανατολική Μεσόγειο. Να σεβόμαστε όλοι το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας», είπε ανακεφαλαιώνοντας ο κ. Δένδιας, ο οποίος ακόμη έκανε αναφορά, με αφορμή την επικαιρότητα των ημερών, στο “dejavu” που όπως είπε υπάρχει μεταξύ Παλαιστίνης και Ισραήλ.
Από την πλευρά της, η υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας Arancha González Laya σημείωσε ότι η Μεσόγειος θα έπρεπε να είναι χώρος κοινής ευημερίας. «Ότι συμβαίνει σε μια χώρα αυτής της περιοχής θα πρέπει να απασχολεί και τις άλλες. Κανόνες θεσμούς και πλαίσια είναι όσα χρειαζόμαστε για την ειρήνη στην περιοχή. Χρειαζόμαστε θεσμούς και όργανα για τη Μεσόγειο» είπε ανάμεσα στα άλλα.
«Μας έχει “δέσει” η Οικονομία, είμαστε αλληλοεξαρτώμενοι. Θα πρέπει να συνεργαστούμε με χώρες και εκτός Μεσογείου για να επιλύσουμε τα προβλήματα.
Χρειαζόμαστε συμπράξεις και συνεργασίες για ειρήνη και σταθερότητα. Όλα τα θέματα απαιτούν διαπραγμάτευση. Η μονομέρεια είναι “κόκκινη γραμμή”, όχι μόνο για τους γείτονες», σημείωσε η Ισπανίδα αξιωματούχος.
Στην τοποθέτηση του, ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης επισήμανε ότι δεν υπάρχει στατικότητα για την ανατολική Μεσόγειο. «Αλλάζει διαρκώς η ιστορία τα τελευταία χρόνια και μάλιστα με ριζοσπαστικό τρόπο. Διακυβεύεται διαρκώς η σταθερότητα στην περιοχή μας. Υπάρχει πάντα ένα φαινόμενο διάχυσης» είπε, ενώ πρόσθεσε:
«Στο αφήγημα της διαρκούς αναταραχής υπάρχει και κάτι που μπορεί να το ανατρέψει. Υπάρχουν και ομοούσιες χώρες στην περιοχή. Δεν αποκλείουμε κανέναν. Προάγουμε την ασφάλεια και τη συνεργασία στην περιοχή και πρέπει να εκμεταλλευτούμε όλες τις ευκαιρίες».
Ο ίδιος συμπλήρωσε ότι στη φάση αυτή η πανδημία οδήγησε σε περιορισμό, ωστόσο όπως παρατήρησε υπήρξαν συνέργειες. «Να δείξουμε όλοι όραμα και πολιτική βούληση. Δεν μπορούμε να επιλέξουμε ως λύση τη μονομέρεια. Ζητήσαμε από την Τουρκία να αρχίζει διμερείς συζητήσεις για την ΑΟΖ βάσει του Δικαίου της Θάλασσας, αλλιώς ζητήσαμε να πάμε μαζί στο Διεθνές Δικαστήριο», είπε μεταξύ άλλων.
Ο βουλευτής και πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Γιώργος Κατρούγκαλος, συμφώνησε καταρχάς με τα λεγόμενα του κ. Δένδια σημειώνοντας ότι ο ίδιος χαρακτηρίζεται από μια πολιτική συνέχεια, ενώ ανέφερε ότι γίνεται προσπάθεια για την διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή.
«Η μόνη προϋπόθεση για κάθε χώρα για να συμμετάσχει στην προσπάθεια είναι η αμοιβαία τήρηση των Κανόνων Δικαίου και ο σεβασμός στο Δίκαιο της Θάλασσας», επισημαίνοντας: «μπορούμε να λειτουργήσουμε ως “γέφυρα” σαν περιοχή».
Ο ίδιος αναρωτήθηκε αν υπάρχει μια σταθερή στρατηγική για να κατακτηθούν οι στόχοι, λέγοντας: «Το ερώτημα αφορά την Ευρώπη, όχι μόνο την Ελλάδα. Αποκρίνεται η Ευρώπη; Δεν ακούγεται με μια φωνή».
Ο κ. Κατρούγκαλος υπενθύμισε ότι τον Ιούνιο αναμένεται η αξιολόγηση της τουρκικής αντίδρασης. «Αν η Τουρκία ανταποκριθεί με τρόπο αρνητικό, πρέπει να υποστεί τις κυρώσεις. Θα πρέπει να πάει στο Διεθνές Δικαστήριο ώστε να επιλυθούν τα ζητήματα με την Ελλάδα σε ότι αφορά τις ΑΟΖ», σημείωσε.