«Απαραίτητη, κατά νόμο, προϋπόθεση για την έγκυρη ολοκλήρωση του κτηματολογίου, είναι η προηγούμενη ουσιαστική ολοκλήρωση του δασολογίου στην ίδια περιοχή, αφού μόνη αυτή μπορεί να εξασφαλίσει για το Δημόσιο αλλά, αντιστοίχως, και για τους ιδιώτες, νόμιμο τίτλο δήλωσης ιδιοκτησίας». Είναι το δια ταύτα της νέας απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας που αναβάλει και πάλι την έκδοση οριστικής απόφασης για το Κτηματολόγιο και στέλνει για δεύτερη φορά στα συναρμόδια υπουργεία σειρά ερωτημάτων που οφείλουν να απαντηθούν, επιρρίπτοντάς τους ουσιαστικά ευθύνη για την καθυστέρηση.
Όπως το 2016, έτσι και τώρα, το Ε΄ Τμήμα του ΣτΕ κατάληξε στην κρίση ότι σε υπό κτηματογράφηση περιοχές στερούμενες δασικού χάρτη, ελλείπει ο νόμιμος τίτλος για τη δήλωση των δασικών περιοχών, επί των οποίων υφίσταται το τεκμήριο ιδιοκτησίας του Δημοσίου.
Για αυτό το λόγο κρίνεται απαραίτητη η προηγούμενη κατάρτιση των δασικών χαρτών και του δασολογίου, η οποία –κατά το ΣτΕ- «συνιστά και αυτοτελώς συνταγματική επιταγή, η συμμόρφωση προς την οποία έχει, μάλιστα, αδικαιολογήτως βραδύνει, οφείλει, πάντως, να προηγηθεί του κτηματολογίου, προκειμένου το τελευταίο να εξοπλιστεί με τη δυνατότητα να εγγυηθεί αποτελεσματικά την προστασία των στοιχείων της δημόσιας κτήσης που έχουν δασικό χαρακτήρα, επιτελώντας και αυτό τη συνταγματική αποστολή του».
Το σκεπτικό του ΣτΕ
Οι σύμβουλοι Επικρατείας κάνουν λόγο στο σκεπτικό της αναβλητικής απόφασής τους για «παράλειψη της διοίκησης».
Συγκεκριμένα αναφέρουν:
- «Η διαδικασία κατάρτισης των δασικών χαρτών, η οποία, μάλιστα, έχει κινηθεί, κατά βάση, για περιοχές του αστικού, κυρίως, χώρου ήδη από το έτος 2008, δεν έχει προοδεύσει σε σημαντικό βαθμό, αφού ελάχιστες περιοχές μικρής έκτασης (προ-καποδιστριακοί Δήμοι) διαθέτουν κυρωμένους δασικούς χάρτες, η δε κύρωσή τους παραμένει στις περισσότερες περιπτώσεις μερική, διότι εκκρεμεί μεγάλος αριθμός αντιρρήσεων, οι οποίες παρέμειναν ανεξέταστες επί μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την άσκησή τους.»
- «Αντιθέτως, η διαδικασία κτηματογράφησης έχει προοδεύσει σε σημαντικό βαθμό, όπως προκύπτει τόσο από την έκδοση πράξεων διαπιστωτικών της ενάρξεως λειτουργίας του κτηματολογίου όσο και από την καταχώρηση των εγγραπτέων δικαιωμάτων σε σημαντικό αριθμό των ως άνω τέως Δήμων.»
- «Έτσι, όμως, η πορεία ολοκλήρωσης των δύο διαδικασιών εμφανίζεται να ακολουθεί πρωθύστερη σειρά, με το κτηματολόγιο να ευρίσκεται εγγύτερα προς την ολοκλήρωση, το γεγονός δε αυτό, αφενός μεν αφήνει χωρίς πλήρη προστασία το δασικό πλούτο της χώρας, ο οποίος αποτελεί, κατά τα προαναφερόμενα, πολύτιμο περιβαλλοντικό αγαθό, αφετέρου δε, και ιδίως, αποκόπτει από τη δημόσια κτήση δασικού χαρακτήρα εκτάσεις και, μάλιστα, ευρισκόμενες πλησίον αστικών περιοχών, όπως οι επίμαχες, αφού τα εγγραφέντα φερόμενα ως δικαιώματα οποιουδήποτε τρίτου επ’ αυτών βαίνουν προς οριστικοποίηση, η δε αμφισβήτησή τους από το Δημόσιο, ακόμη και αν ευδοκιμήσει, θα έχει μόνον ενοχικές συνέπειες.»
- «Υπό τα δεδομένα αυτά, και ενόψει όσων έγιναν ανωτέρω δεκτά, η παράλειψη της διοίκησης να καταρτίσει και οριστικοποιήσει τους δασικούς χάρτες, αφού εξετάσει τις επί μακρόν εκκρεμούσες αντιρρήσεις κατά όσων από αυτούς έχουν αναρτηθεί, μπορεί να επιδράσει επί του κύρους των διαπιστωτικών πράξεων λειτουργίας του κτηματολογίου και της νομιμότητάς του εν γένει, με σοβαρότατες συνέπειες για την ασφάλεια των συναλλαγών, την ορθολογική οργάνωση και ανάπτυξη της χώρας και τη δημόσια πίστη».
Τα ερωτήματα προς τα υπουργεία
Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποστέλλει στα συναρμόδια υπουργεία έξι ερωτήματα για τα οποία ζητά απαντήσεις:
- Ποιος είναι ο εκτιμώμενος χρόνος ολοκλήρωσης και κύρωσης των δασικών χαρτών και, περαιτέρω, της κατάρτισης δασολογίου, ιδίως στις περιοχές που κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση, αλλά και ευρύτερα, στο σύνολο του εθνικού χώρου,
- Ποιος είναι, κατά τις τεκμηριωμένες βάσει διεξοδικού χρονοδιαγράμματος προβλέψεις της, ο εκτιμώμενος χρόνος ολοκλήρωσης των δασικών χαρτών στις περιοχές, όπου το κτηματολόγιο έχει ήδη λειτουργήσει σε μη οριστική μορφή και έχουν γίνει οι πρώτες εγγραφές,
- Ποια μέτρα έχει ήδη λάβει και ποιά προτίθεται να λάβει η διοίκηση, προκειμένου οι δασικού χαρακτήρα εκτάσεις, επί των οποίων έχουν εγγραφεί δικαιώματα βάσει δηλώσεων τρίτων, να μην αποσυνδεθούν από τη δημόσια κτήση στις περιοχές που ήδη λειτουργεί σε μη οριστική μορφή κτηματολόγιο,
- Ποια μέτρα έχει ήδη λάβει και ποια προτίθεται να λάβει, προκειμένου οι δασικές εκτάσεις που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις υπαγωγής στη δασική νομοθεσία βάσει των κριθεισών ως αντισυνταγματικών και καταργηθείσων (άρθρο 9 παρ. 1 ν. 3818/2010) διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 3208/2003, να συμπεριληφθούν στους δασικούς χάρτες, τούτο δε, πέραν των γενικού χαρακτήρα εκτιμήσεων που περιέχονται στο προαναφερόμενο 1308/27.10.2016 έγγραφο,
- Σε πόσες από τις υπό κτηματογράφηση περιοχές προβλέπει ότι είναι δυνατή η ολοκλήρωση των δασικών χαρτών πριν από τη λειτουργία του κτηματολογίου, και
- σε πόσες από τις υπό κτηματογράφηση περιοχές επίκειται η λειτουργία κτηματολογίου χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί και κυρωθεί δασικοί χάρτες.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Κινέζος στο Συμβούλιο Εφετών: «Οι ΗΠΑ μου έστησαν παγίδα. Μην με εκδώσετε»
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Παρέμβαση της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου για τη «μπλε φάλαινα»
ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Ραγδαίες εξελίξεις για τον Γιάννο Παπαντωνίου: Η Δικαιοσύνη δέσμευσε λογαριασμούς και ακίνητά του