«Πιστεύουμε ότι αποφύγαμε την πρώτη σφαίρα, ξεκάθαρα. Κάθε θάνατος είναι τραγικό γεγονός, όμως ο αριθμός των θανάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού είναι ένας από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη» τόνισε ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στο CNN και στον απεσταλμένο του στην Αθήνα, Νικ Ρόμπερτσον, η οποία προβλήθηκε σήμερα από το δίκτυο.

Αναφερόμενος στον τρόπο που αντέδρασε η Ελλάδα στην υγειονομική κρίση, υπογράμμισε ότι λάβαμε πολύ νωρίς μέτρα και η κυβέρνηση επικοινώνησε το μήνυμά της πολύ καθαρά, δίνοντας το λόγο στους ειδικούς και δημιουργώντας μια αίσθηση κοινωνικού καθήκοντος. «Οι πολίτες δεν έπρεπε να τηρήσουν τα μέτρα επειδή ήταν υποχρεωμένοι δια νόμου, αλλά επειδή ήταν για το κοινό καλό» είπε.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «θα ανοίξουμε μόνον εάν είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι μπορούμε να το κάνουμε με τον σωστό τρόπο και ότι αναλαμβάνουμε ένα ρίσκο που είναι απόλυτα διαχειρίσιμο».

«Γνωρίζουμε, από την πανδημία του 1918, ότι οι πόλεις που έλαβαν νωρίς μέτρα lockdown ήταν αυτές που ανέκαμψαν ταχύτερα, στις Ηνωμένες Πολιτείες τουλάχιστον. Άρα, μολονότι είναι αδύνατο να κάνεις οποιαδήποτε πρόβλεψη όσον αφορά το μέγεθος της ύφεσης, γνωρίζουμε πως θα είναι πολύ μεγάλη, ευελπιστούμε πως θα υπάρχει σωρευτικά θετικό κλίμα για τη χώρα, που θα μας βοηθήσει καθώς οδεύουμε προς το επόμενο στάδιο» υπογράμμισε.

Ακολουθεί η συνομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Νικ Ρόμπερτσον

Nic Robertson: Η Ελλάδα έκανε το απροσδόκητο. Πώς το καταφέρατε;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Λαμβάνοντας μέτρα πολύ νωρίς, επικοινωνώντας το μήνυμά μας πολύ καθαρά, δίνοντας τον λόγο στους ειδικούς, δημιουργώντας ουσιαστικά μία αίσθηση κοινωνικού καθήκοντος. Οι πολίτες δεν έπρεπε να τηρήσουν τα μέτρα επειδή ήταν υποχρεωμένοι δια νόμου, αλλά επειδή ήταν για το κοινό καλό.

Nic Robertson: Έχετε ιδιαίτερες περιστάσεις εδώ: Έναν ηλικιωμένο πληθυσμό κι ένα σύστημα υγείας που δεν είναι όσο ισχυρό θα μπορούσε να είναι. Πόσο επέδρασαν αυτά στη λήψη των αποφάσεών σας;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Γνωρίζαμε πολύ καλά ότι διαθέταμε μικρό αριθμό κλινών Εντατικής Θεραπείας ανά 100.000 κατοίκους, πολλούς ηλικιωμένους που ζουν σε μία πυκνοκατοικημένη πόλη όπως η Αθήνα. Παρακολουθούσαμε τι συνέβαινε στην Ιταλία και γνωρίζαμε ότι δεν είχαμε το περιθώριο να επιτρέψουμε σε αυτήν την πανδημία να υπερβεί τις αντοχές του συστήματος υγείας. Πιστεύουμε ότι έχουμε φτάσει στο σημείο όπου έχουμε σχεδόν τελείως περιορίσει την επιδημία, τουλάχιστον το πρώτο στάδιό της και σταδιακά θα αρχίσουμε να χαλαρώνουμε.

Nic Robertson: Πιστεύετε ότι αποφύγατε μία σφαίρα;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύουμε ότι αποφύγαμε την πρώτη σφαίρα, ξεκάθαρα. Κάθε θάνατος είναι τραγικό γεγονός, όμως ο αριθμός των θανάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού είναι ένας από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη. Όπως είπατε, αυτό δεν ήταν αναμενόμενο πριν από δύο μήνες. Αποφύγαμε την πρώτη σφαίρα, το ερώτημα τώρα είναι εάν μπορούμε να είμαστε εξίσου έξυπνοι στη στρατηγική ανοίγματός μας και αν μπορούμε να πείσουμε τους πολίτες να είναι ακόμα πιο υπεύθυνοι.

Nic Robertson: Η οικονομία της Ελλάδας στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό, 20% ή και περισσότερο εξαρτάται από τον τουρισμό. Επομένως το άνοιγμα σημαίνει ότι επιτρέπεις την έλευση τουριστών.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι στο πρώτο στάδιο. Δεν εξαρτόμαστε περισσότερο (από τον τουρισμό) από χώρες όπως, για παράδειγμα, η Πορτογαλία ή ακόμη σε κάποιο βαθμό η Ισπανία. Όλες οι νότιες χώρες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό. Τώρα το πραγματικό ερώτημα είναι αν θα μπορέσουμε να έχουμε τουρίστες, αργότερα, στη διάρκεια του καλοκαιριού.

Nic Robertson: Θα μπορέσετε;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Μόνο αν συμφωνήσουμε σε πολύ συγκεκριμένα πρωτόκολλα, ας ελπίσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ας υποθέσουμε ότι οι άνθρωποι θα κάνουν ένα τεστ πριν πετάξουν (είτε τεστ αντισωμάτων είτε μοριακό τεστ με τη μέθοδο PCR) και στη συνέχεια θα υπάρχει στενή παρακολούθηση. Και τότε, φυσικά, η τουριστική εμπειρία φέτος το καλοκαίρι μπορεί να είναι ελαφρώς διαφορετική από αυτή που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια. Με τήρηση των αποστάσεων. Ίσως να μην υπάρχουν ανοιχτά μπαρ, να μην υπάρχει συνωστισμός, αλλά και πάλι θα μπορείτε να έχετε μια εξαιρετική εμπειρία στην Ελλάδα, υπό την προϋπόθεση ότι η παγκόσμια επιδημία θα βρίσκεται σε καθοδική τροχιά. Αλλά στο καλύτερο σενάριο η Ελλάδα θα ανοίξει για την τουριστική δραστηριότητα από την 1η Ιουλίου και εργαζόμαστε προς αυτήν την κατεύθυνση. Επομένως, προετοιμαζόμαστε γι’ αυτό. Αλλά σχετίζεται ασφαλώς και με τις αεροπορικές εταιρείες, καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι έρχονται αεροπορικώς στην Ελλάδα. Και σχετίζεται επίσης με πολύ αυστηρά και εφαρμόσιμα πρωτόκολλα.

Nic Robertson: Η εμπειρία χειμερινών τουριστικών περιοχών στην Ευρώπη ήταν ότι μετατράπηκαν σε εστίες ταχείας διασποράς του ιού. Με αθρόες αφίξεις δεν μπορείς να τους επιβλέπεις όλους νυχθημερόν. Δεν υπάρχει ρίσκο;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Υπάρχει, και γι’ αυτό -ήμουν ξεκάθαρος- θα ανοίξουμε μόνον εάν είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι μπορούμε να το κάνουμε με τον σωστό τρόπο και ότι αναλαμβάνουμε ένα ρίσκο που είναι απόλυτα διαχειρίσιμο. Γνωρίζουμε, από την πανδημία του 1918, ότι οι πόλεις που έλαβαν νωρίς μέτρα lockdown ήταν αυτές που ανέκαμψαν ταχύτερα, στις Ηνωμένες Πολιτείες τουλάχιστον. Άρα, μολονότι είναι αδύνατο να κάνεις οποιαδήποτε πρόβλεψη όσον αφορά το μέγεθος της ύφεσης, γνωρίζουμε πως θα είναι πολύ μεγάλη, ευελπιστούμε πως θα υπάρχει σωρευτικά θετικό κλίμα για τη χώρα, που θα μας βοηθήσει καθώς οδεύουμε προς το επόμενο στάδιο.

Nic Robertson: Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα για το πόσο μεγάλη πιστεύετε ότι μπορεί να είναι η οικονομική απώλεια, ίσως και ως ποσοστό;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχω αποφύγει να κάνω προβλέψεις γιατί (ανάλογα με τις εξελίξεις) τα πράγματα μπορεί να είναι πολύ διαφορετικά. Δεν θα ήθελα να κάνω μια εκτίμηση με μεγάλο εύρος, αλλά ασφαλώς τα πράγματα αλλά θα είναι πολύ χειρότερα αν δεν ανοίξουμε καθόλου (για τους ξένους τουρίστες) το καλοκαίρι.

Nic Robertson: Άρα πρέπει…

Κυριάκος Μητσοτάκης: Αν καταφέρουμε να υποδεχτούμε κάποιους τουρίστες, τα πράγματα θα είναι καλύτερα. Αλλά όπως γνωρίζετε, φαίνεται να υπάρχει συναίνεση μεταξύ των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών, ως προς το τι θα μπορούσε να συμβεί, για ένα ποσοστό περίπου 10%, κάτι που αποτελεί πολύ μεγάλη συρρίκνωση της δραστηριότητας.

Nic Robertson: Θέλω να επανέλθω σε κάτι που είπατε νωρίτερα, την ιδέα ότι ταξιδιώτες θα εξετάζονται πριν έρθουν. Όταν φτάσαμε εμείς υποβληθήκαμε αμέσως σε τεστ, τα αποτελέσματα βγήκαν σε 24 ώρες. Τι θέλετε να δείτε να γίνεται και πόσο σίγουρος αισθάνεστε ότι θα γίνει;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Και πάλι, το ζήτημα είναι τι είδους πρωτόκολλα θα συμφωνήσουμε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά υποθέτω ότι οι εξετάσεις θα γίνονται πριν την επιβίβαση των ταξιδιωτών στο αεροπλάνο, όχι αφότου φτάσουν εδώ.

Nic Robertson: Θα είναι ένα πολύ διαφορετικό καλοκαίρι, έτσι δεν είναι;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα είναι όντως ένα πολύ διαφορετικό καλοκαίρι. Αλλά ελπίζουμε ότι τα χειρότερα είναι πίσω μας. Και πάλι, αυτό που κρατάω ως κληρονομιά αυτής της κρίσης είναι το αίσθημα συλλογικής επιτυχίας. Και τολμώ να χρησιμοποιήσω τη λέξη υπερηφάνεια. Οι Έλληνες δεν έχουν νιώσει υπερήφανοι εδώ και πολύ καιρό. Γιατί, ξέρετε, επί δέκα χρόνια, ήμασταν ο σάκος του μποξ για την Ευρώπη.

Nic Robertson: Αυτό αλλάζει τα πράγματα;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει όσον αφορά την αυτοπεποίθησή μας αλλά και αναφορικά με την εμπιστοσύνη προς το κράτος. Δεν λέω κατ’ ανάγκην την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση. Αλλά οι πολίτες εμπιστεύονται το κράτος. Εμπιστεύονται τους ειδικούς. Είμασταν η πρώτη χώρα που πειραματίστηκε με τον λαϊκισμό. Εκλέξαμε τους λαϊκιστές στην εξουσία και τι μας είπαν; «Μην ακούτε τους ειδικούς, τα έκαναν όλα λάθος, είναι η ελίτ κλπ.». Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να δώσω το λόγο στον κορυφαίο επιδημιολόγο μας. Και αυτός κάνει τις καθημερινές ενημερώσεις. Δεν τις κάνω εγώ.

Nic Robertson: Αυτό φαίνεται, τολμώ να πω, να είναι ένα πολύ ισχυρό μήνυμα για τις Ηνωμένες Πολιτείες, για το Ηνωμένο Βασίλειο, που έχουν σχετικά λαϊκιστές ηγέτες, που μιλούν μαζί με τους ιατρικούς εμπειρογνώμονες, των οποίων οι επιδόσεις απέναντι σε αυτή την πανδημία συγκαταλέγονται επί του παρόντος στις χειρότερες σε ό,τι αφορά τα ποσοστά θανάτων και λοιμώξεων.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο καθένας το κάνει με τον δικό του τρόπο. Αυτός είναι ο τρόπος…

Nic Robertson: Το ξέρω, αλλά μήπως υπάρχει ένας σωστός τρόπος, και μήπως η Ελλάδα έχει τον σωστό τρόπο;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν νομίζω ότι υπάρχει ένας και μοναδικός σωστός τρόπος. Αλλά πιστεύω ότι ξεκάθαρα τα καταφέραμε, τουλάχιστον όσον αφορά την πρώτη φάση, μέχρι τώρα, πιστεύω ότι το κάναμε με τον σωστό τρόπο. Φυσικά, δεν τα κάναμε όλα απολύτως σωστά αλλά αν κοιτάξουμε τους αριθμούς δεν επιδέχονται αμφισβήτησης όσα έχουμε πετύχει. Δεν είναι ένα μοναδικό στοιχείο (που οδήγησε στην επιτυχία) αλλά αν κοιτάξουμε τη στρατηγική που εκπονήσαμε, νομίζω ότι ήταν η σωστή.

Nic Robertson: Μήπως αυτό κάνει το στοίχημά σας να ανοίξετε ακόμα πιο δύσκολο, καθώς κάνατε σωστές επιλογές στην αρχή…

Κυριάκος Μητσοτάκης: Επαναλαμβάνω, θα κινηθούμε προς το άνοιγμα της χώρας μόνον εάν είμαστε βέβαιοι ότι κάνουμε το σωστό.