Για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο Καγκελάριος της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, στη Σύνοδο Κορυφής της Διαδικασίας Συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Στη Θεσσαλονίκη όπου διεξάγεται η Σύνοδος Κορυφής της Διαδικασίας Συνεργασίας για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη με τη συμμετοχή πρωθυπουργών και αρχηγών κρατών 13 χωρών της Βαλκανικής, καθώς και των Σαρλ Μισέλ και Όλαφ Σολτς, είναι στραμμένα τα βλέμματα.

1

Με την Ελληνική Κυβέρνηση, έχοντας πετύχει τον πρώτο της στόχο, αυτόν της ανταπόκρισης της Ευρωπαϊκής και Βαλκανικής πολιτικής ηγεσίας στην σχετική πρόσκληση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ενίσχυση της διεθνούς εικόνας της χώρας και την επιχείρηση διεθνοποίησης του τουρκικού αναθεωρητισμού, να επιδιώκει τώρα δημόσιες τοποθετήσεις υπέρ των ελληνικών θέσεων απέναντι στην πρωτόγνωρη επιθετικότητα Ερντογάν, από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, πρωτίστως όμως από τον Καγκελάριο της Γερμανίας.

Την ώρα που ο Ερντογάν δεν διστάζει να εξαπολύει ευθείες και ακραίες πολεμικές ιαχές εναντίον της ελληνικής κυριαρχίας επί των «στρατιωτικοποιημένων» νησιών, στοχεύοντας, ταυτόχρονα, εκ νέου το Καστελόριζο και εγείροντας θέμα «τουρκικής» μειονότητας και σε νησιά του Αιγαίου, στο Μέγαρο Μαξίμου, τονίζουν μεν ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα το κρεσέντο προκλητικότητας, ούσα έτοιμη να υπερασπιστεί ανά πάσα στιγμή την εθνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα, διαμηνύουν όμως ότι «η σιωπή δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως αδυναμία» και πως «αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί».

Το δίπτυχο αυτό, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα αποτελέσει και τον πυρήνα της επιχειρηματολογίας του Κυριάκου Μητσοτάκη κατά τις διμερείς επαφές αλλά και τις διαβουλεύσεις στο περιθώριο του δείπνου που θα παραθέσει στους υψηλούς προσκεκλημένους της χώρας στη Θεσσαλονίκη.

Αν και ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος αρνήθηκε χθες να τοποθετηθεί ανοιχτά στις ερωτήσεις για το αν ο Πρωθυπουργός θα θέσει το ζήτημα της τουρκικής στάσης και για το αν θα ζητήσει από το Βερολίνο να αλλάξει την πολιτική των εξοπλισμών προς την Τουρκία, με έμφαση στο θέμα της πώλησης υποβρυχίων ανάλογης τεχνολογίας με τα υπερσύγχρονα ελληνικά, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Κ. Μητσοτάκης δεν θα διστάσει να αναφερθεί και στα δύο αυτά φλέγοντα προβλήματα στη συνομιλία του με τον κ. Σόλτς. Με το μεγάλο ζητούμενο να αποτελεί η θέση που θα πάρει(;) ο Καγκελάριος.

Αν θα κινηθεί, δηλαδή, στην τροχιά της «στροφής» που διαπιστώθηκε εσχάτως ή θα «πισωγυρίσει» στις παραδοσιακές ίσες αποστάσεις. Πάντως, μια επαναδιατύπωση από τον ίδιο της θέσης «Δεν γίνεται ανεκτή η αμφισβήτηση της ακεραιότητας της Ελλάδας» που εξέπεμψε προσφάτως ο εκπρόσωπός του, αδιαμφισβήτητα, θα αποτελούσε μια καταλυτική εξέλιξη σε αυτή τη συγκυρία, όπου έγκυροι αναλυτές εκτιμούν πως μόνο ένα «stop» από το Βερολίνο ή την Ουάσιγκτον θα μπορούσε να αναστείλει την αναθεωρητική βουλιμία και τα «σπασμένα φρένα» Ερντογάν.

Βαλκάνια και ενέργεια στο επίκεντρο

Αυτό επ’ ουδενί σημαίνει ότι η ελληνική πλευρά επιθυμεί να πέσει στην «παγίδα» της «τουρκοποίησης» της Συνόδου, πολλώ μάλλον όταν τα θέματα της ατζέντας αποτελούν μια «χρυσή» ευκαιρία για τον Πρωθυπουργό να μεταφράσει σε πράξεις τη δεδηλωμένη θέση, σύμφωνα με την οποία, η Ελλάδα μπορεί εκ νέου να πρωταγωνιστήσει στις πολιτικές, τις οικονομικές και τις ενεργειακές εξελίξεις στην περιοχή. Στην κατεύθυνση αυτή μόνο τυχαία δεν είναι η επιλογή της Θεσσαλονίκης, ως «μητρόπολης» της ευρύτερης περιοχής, έναντι της Αθήνας, για τη διεξαγωγή της Διάσκεψης.

Στη φαρέτρα Μητσοτάκη υπάρχει ένα επιπλέον όπλο. Το γεγονός ότι οι προτεραιότητες της Αθήνας για επίσπευση της ενταξιακής προοπτικής των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων ταυτίζονται με αυτές της νέας γερμανικής κυβέρνησης. Ενισχύονται δε, από τις εξελίξεις στην Ουκρανία και τη «αντιρωσική συσπείρωση» που διαφαίνεται να δημιουργείται και στη χερσόνησο του Αίμου, όπως αποτυπώνεται και στο πρόσφατο αεροπορικό «μπλόκο» στον Λαβρόφ, στο δρόμο προς το Βελιγράδι. Κυρίως όμως, από την εδραία πεποίθηση και στους ηγετικούς κύκλους των Βρυξελλών, για την ανάγκη τα Βαλκάνια να μην καταστούν και πάλι «πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης», παρασυρόμενα από αναθεωρητισμούς «τύπου Πούτιν και Ερντογάν».

Η ευρεία συναίνεση για την ανάσχεση των ερεισμάτων Μόσχας (και Άγκυρας) στα Βαλκάνια, με δεδομένη τη σημασία που αποκτά εκ νέου η περιοχή, αναφορικά και με τον άμεσο στόχο της ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία, ενισχύει το ακροατήριο της Ελλάδας, κυρίως όμως την υλοποίηση των πολυεπίπεδων επενδύσεων και με ελληνική συμμετοχή, περί την ενέργεια. Το γεγονός ότι στην ημερήσια διάταξη της Συνόδου, σύμφωνα με πληροφορίες, θα βρεθούν εκτός από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η περιφερειακή συνεργασία στην Νοτιοανατολική Ευρώπη, η Ενεργειακή κρίση- Διασυνδετιμότητα- Ενεργειακή ασφάλεια, η Διεύρυνση και η Ενταξιακή προοπτική των Βαλκανίων, και η Ατζέντα 2030, από μόνο του λέει πολλά.

Η Ελλάδα προσδίδει μεγάλη έμφαση στα θέματα της εξασφάλισης εναλλακτικών πηγών και οδών ενεργειακών πόρων, θεωρώντας ότι πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα της ίδιας της ΕΕ και των χωρών της περιοχής. Και σε αυτή την κατεύθυνση, στην οποία επίσης συμφωνούν Γερμανία και Βρυξέλλες, θα τονιστεί η αναγκαιότητα επίσπευσης της υλοποίησης των υπαρχόντων projects διασυνδεσιμότητας και της επίτευξης συμφωνιών για νέα. Τονίζοντας ταυτόχρονα, τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η χώρα μας, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, ανάμεσα σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική.

Έτσι, με πρωτοβουλία της Αθήνας, στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων αναμένεται πως θα βρεθούν οι εξελίξεις και οι προοπτικές αναφορικά με τον Τερματικό Σταθμό στη Ρεβυθούσα, την Πλωτή Μονάδα Αποθήκευσης και Αεριοποίησης (FSRU) της Αλεξανδρούπολης, το Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου (Southern Gas Corridor), τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας- Βουλγαρίας και τον αντίστοιχο ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βόρεια Μακεδονία. Χωρίς να λείπουν οι … κρούσεις για τον EastMed και τον EuroAsia και EuroAfrica Interconnectors. H Ελλάδα, σύμφωνα με πληροφορίες, θα θέσει και το θέμα της ενεργειακής μετάβασης και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, θεωρώντας ότι, μεσομακροπρόθεσμα, μπορεί να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην Νοτιοανατολική Ευρώπη και σε αυτόν το τομέα.

Βεβαίως, ουδείς αναμένει άμεσες αποφάσεις, ούτε προδικάζει ότι ξαφνικά οι συσχετισμοί, τα ιστορικά βάρη και η πολιτική αβουλία που χαρακτήρισαν επί μακρόν, την πορεία της περιοχής, αλλά και της Ευρώπης, θα εξαλειφθούν στα νερά του Θερμαϊκού. Ουδείς όμως, ταυτόχρονα, μπορεί να παραγνωρίσει τη σπουδαιότητα τέτοιων Συνόδων. Το αποδεικνύουν, ήδη, η παρουσία Σόλτς και Μισέλ (ποτέ δεν έχει συμμετάσχει προκάτοχός τους σε τέτοια Σύνοδο) , και μεταξύ άλλων, η παρουσία σύσσωμου του τριμελούς προεδρείου της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, με προεδρεύοντα τώρα τον κ. Τζαφέροβιτς, αλλά και αυτή της Μολδαβής πρόεδρου Μάγια Σάντου, που υπέγραψε την αίτηση της χώρας της για ένταξη στην Ε.Ε.