Το θέμα της ψήφου των Ελλήνων πολιτών που ζουν στο εξωτερικό έχει μπει για τα καλά στην πολιτική επικαιρότητα, μετά από την παρέμβαση της Νέας Δημοκρατίας και τον συσχετισμό του με το άλλο μεγάλο εκλογικό ζήτημα, την κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών.
Και μπορεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να αρνείται να συζητήσει για την ώρα αυτό το θέμα, επικαλούμενη τις χρονοβόρες “τεχνικές” δυσκολίες και την επικείμενη έναρξη των θερινών τμημάτων της Βουλής, στα οποία δεν επιτρέπεται να κατατεθούν νομοσχέδια εκλογικού περιεχομένου, ωστόσο οι σχετικές διεργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει για να λυθεί ο “γρίφος” της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού και να δοθεί τέλος σε μία φανερή αδικία.
Αυτό που αναφέρουν πηγές του υπουργείου Εσωτερικών είναι ότι το συγκεκριμένο ζήτημα δεν μπορεί να λυθεί… πατώντας ένα κουμπί και δεν είναι κάτι τόσο απλό όσο το παρουσιάζουν στελέχη της αντιπολίτευσης. Συγκεκριμένα, υπάρχουν τρία προβλήματα στα οποία αναζητείται η λύση, μελετώντας και το πώς αντιμετωπίζονται αυτά τα προβλήματα σε άλλες χώρες στις οποίες οι πολίτες που ζουν στο εξωτερικό μπορούν να ψηφίζουν.
Το πρώτο (και μάλλον το σημαντικότερο) είναι το ποιοι από τους Έλληνες του εξωτερικού θα έχουν δικαίωμα ψήφου. Γιατί όσο λογικό είναι να έχει δικαίωμα ψήφου ένας Έλληνας της κρίσης που έφυγε τα τελευταία χρόνια από τη χώρα για ένα καλύτερο μέλλον, άλλο τόσο παράλογο θα ήταν να έχει δικαίωμα ψήφου ένας Έλληνας που ζει στο εξωτερικό εδώ και πολλά χρόνια, και επομένως θα ήταν προβληματικό να μπορεί να αποφασίζει για τις πολιτικές εξελίξεις που ουσιαστικά δεν τον αφορούν, αφού δεν υφίσταται τις συνέπειες των πολιτικών της κάθε κυβέρνησης.
Ως προς το ζήτημα αυτό, οι περισσότερες χώρες θέτουν ένα χρονικό όριο απουσίας πάνω από το οποίο ο “ξενιτεμένος” πολίτης δεν μπορεί πια να ψηφίσει. Το όριο αυτό ποικίλλει από 5 χρόνια έως και σε 20 ή και περισσότερα, με εξαίρεση το Βέλγιο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου δεν υπάρχει κανένα τέτοιο όριο. Στην ελληνική περίπτωση αναμένεται ότι το υπουργείο Εσωτερικών θα προκρίνει κάποιο όριο, χωρίς για την ώρα να είναι σαφές ποιο θα είναι αυτό.
Το δεύτερο πρόβλημα είναι το πώς θα ψηφίζουν οι Έλληνες του εξωτερικού. Ως προς αυτό το θέμα, στην κυβέρνηση προκρίνουν την επιστολική ψήφο, η οποία άλλωστε προβλέπεται από το Σύνταγμα, ενώ θεωρείται και πιο σύγχρονη από την ψήφο στα προξενεία της Ελλάδας στο εξωτερικό, αλλά και πιο βολική για τους ίδιους τους ξενιτεμένους Έλληνες.
Το τρίτο πρόβλημα είναι το πώς θα προσμετρώνται οι ψήφοι των Ελλήνων του εξωτερικού. Θα ψηφίζουν για τις εκλογικές περιφέρειες στις οποίες είναι εγγεγραμμένοι; Ή θα δημιουργηθούν ειδικές περιφέρειες εξωτερικού, οι οποίες θα βγάζουν τις δικές τους έδρες στη Βουλή; Επικρατέστερο σενάριο θεωρείται το δεύτερο, και εκτιμάται ότι οι έδρες που θα βγάζουν οι περιφέρειες του εξωτερικού θα είναι το πολύ τέσσερις, χωρίς να είναι σαφές αν τις έδρες αυτές θα τις “χάσουν” άλλες περιφέρειες ή θα αφαιρεθούν από το ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Σημειωτέον ότι σε αυτό το σενάριο, οι Έλληνες του εξωτερικού λογικά θα “ομαδοποιηθούν” ανάλογα με τον τόπο διαμονής τους (π.χ. άλλη έδρα θα βγάζουν οι Έλληνες των ΗΠΑ, άλλη οι Έλληνες της Ευρώπης και άλλη οι Έλληνες της Αυστραλίας).
Πάντως, οι διεργασίες βρίσκονται ακόμα στο αρχικό τους στάδιο και λογικά η σχετική συζήτηση θα “ανάψει” μετά το καλοκαίρι, όταν οι προτάσεις του υπουργείου Εσωτερικών θα έχουν οριστικοποιηθεί.