Από τη μια στιγμή στην άλλη, οι δασμοί έκαναν «παύση 90 ημερών». Τι λένε Ευρωπαίοι, Ασιάτες και οι αγορές – και γιατί η επόμενη μέρα τρομάζει περισσότερο από την προηγούμενη.

Απότομη στροφή 180 μοιρών

Δεν πέρασαν παρά λίγες ώρες από τη στιγμή που οι περίφημοι «ανταποδοτικοί δασμοί» του Ντόναλντ Τραμπ τέθηκαν σε ισχύ — προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις από τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ και νευρικότητα στις διεθνείς αγορές — και ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε μια αιφνιδιαστική αναδίπλωση.

1

Ουσιαστικά, οι υψηλοί δασμοί που είχαν ανακοινωθεί με τυμπανοκρουσίες μειώνονται προσωρινά στο 10% για τις χώρες που δεν έχουν απαντήσει με αντίμετρα. Αντίθετα, αυξάνονται στο 125% για την Κίνα, η οποία είχε απαντήσει με δικούς της δασμούς στις εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων.

«Μερικοί άρχισαν να ξεφεύγουν, αντέδρασαν υπερβολικά», είπε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους, υπερασπιζόμενος την αναδίπλωσή του. «Αλλά τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμη», πρόσθεσε με το γνώριμο ύφος του.

Ευρώπη: «Μας υπολόγισε» λέει το Βερολίνο

Στη Γερμανία, ο διάδοχος της καγκελαρίας Φρίντριχ Μερτς δήλωσε πως η κίνηση του Τραμπ είναι ξεκάθαρη αντίδραση στην αποφασιστικότητα της Ευρώπης. Λίγες μόλις ώρες πριν από την αναδίπλωση, η ΕΕ είχε εγκρίνει δασμούς ύψους 23 δισ. δολαρίων για αμερικανικά προϊόντα, απαντώντας στον αρχικό γύρο δασμών, του 25%, που επέβαλε ο Τραμπ στον χάλυβα και το αλουμίνιο από την Ευρώπη.

«Είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας», δήλωσε ο Μερτς, επαναλαμβάνοντας τη ρητορική της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Όπως υπογράμμισε, η εμπορική σύγκρουση δεν συμφέρει κανέναν: «Η πολιτική των δασμών του Τραμπ δημιουργεί εσωτερικά προβλήματα στις ΗΠΑ: ο πληθωρισμός ανεβαίνει, οι εισαγωγές καταρρέουν και οι εξαγωγές αντιμετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες».

Και κατέληξε με μια πρόταση που ακούγεται όλο και περισσότερο στην Ευρώπη: «Το καλύτερο για όλους θα ήταν να πετύχουμε μηδενικούς δασμούς στο διατλαντικό εμπόριο. Έτσι θα λυθεί το πρόβλημα».

Ασία: Η Μαλαισία κρατά ανοιχτούς διαύλους αλλά προειδοποιεί

Από την άλλη πλευρά του Ειρηνικού, η Μαλαισία και η ευρύτερη περιοχή Ασίας-Ειρηνικού (ASEAN) αντιμετώπισαν σοβαρές πιέσεις. Στη χώρα επιβλήθηκαν δασμοί ύψους 24%. Και δεν ήταν η μόνη: Βιετνάμ, Ταϊλάνδη και άλλες οικονομίες της νοτιοανατολικής Ασίας πλήττονται άμεσα.

Ο Υπουργός Επενδύσεων, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Μαλαισίας δήλωσε μέσω LinkedIn:

«Το μόνο βέβαιο είναι η αβεβαιότητα, όταν πρόκειται για τους δασμούς του Τραμπ!»

Η δήλωση αυτή έγινε λίγες ώρες πριν από την ειδική σύνοδο των υπουργών της ASEAN, που είχε ήδη προγραμματιστεί προκειμένου να υπάρξει συντονισμένη απάντηση στην πολιτική των ΗΠΑ.

«Η Μαλαισία αξιολογεί ενεργά τις συνέπειες των αλλαγών και παραμένει αφοσιωμένη στη συνεργασία με τους εταίρους της ASEAN για τη διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και την προώθηση ενός ισορροπημένου εμπορικού πλαισίου», πρόσθεσε ο υπουργός. Επεσήμανε επίσης πως η χώρα θα συνεχίσει να διαφοροποιεί τις αγορές της ως στρατηγικό «αντίβαρο» στην αβεβαιότητα των ΗΠΑ.

Οι αγορές ανακουφίστηκαν, αλλά για πόσο;

Η απότομη αλλαγή κατεύθυνσης προκάλεσε κύμα ανακούφισης στα χρηματιστήρια. Ο Μπιλ Άκμαν, γνωστός επενδυτής και υποστηρικτής του Τραμπ, χαρακτήρισε την κίνηση «μαθηματικά αριστουργηματική, σαν από το Art of the Deal».

Ωστόσο, αρκετοί οικονομολόγοι διαφωνούν: η ασυνέπεια, λένε, δεν βοηθά ούτε τις επιχειρήσεις ούτε τις επενδύσεις. Αντιθέτως, καλλιεργεί ένα κλίμα αβεβαιότητας που, μεσοπρόθεσμα, αποτρέπει σχεδιασμό και υπονομεύει την εμπιστοσύνη.

Και τώρα;

Το δίλημμα είναι υπαρκτό και οξύ: μήπως ο Τραμπ χειρίζεται την παγκόσμια οικονομία σαν μια διαπραγμάτευση σε καζίνο; Ή μήπως υπάρχει πίσω από τις ανατροπές μια στρατηγική που επιδιώκει να πιέσει τους εμπορικούς εταίρους σε ευνοϊκότερους όρους;

Το μόνο σίγουρο είναι ότι η παγκόσμια κοινότητα κρατά πλέον μικρό καλάθι — και ετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα. Η επόμενη πράξη στο εμπορικό θρίλερ του Τραμπ αναμένεται να είναι το ίδιο απρόβλεπτη όσο και η προηγούμενη.

Διαβάστε επίσης:

Εμπορικός πόλεμος: Σε ισχύ από σήμερα οι δασμοί αντιποίνων 84% της Κίνας σε προϊόντα των ΗΠΑ

Πάρτι στη Wall Street μετά το μερικό πάγωμα των δασμών από τον Τραμπ – Στο +9,5% εκτοξεύθηκε ο S&P 500

Εμπορικός πόλεμος: Η Ιαπωνία χαιρετίζει τη μεταβολή του προέδρου των ΗΠΑ Τραμπ, «ζητεί σθεναρά» την άρση και των υπόλοιπων δασμών