Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου έχει αφήσει πίσω της δεκάδες χιλιάδες νεκρούς, εκατομμύρια εκτοπισμένους ενώ έχει σπείρει οικονομική αναταραχή σε ολόκληρο τον κόσμο.

Από τις 24 Φεβρουαρίου, συνολικά 5.587 άμαχοι έχει καταγραφεί ότι έχουν σκοτωθεί και 7.890 ότι έχουν τραυματιστεί, αν και οι πραγματικές απώλειες είναι πολύ μεγαλύτερες, ανακοίνωσε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) στις 22 Αυγούστου.

Θύματα εκρηκτικών όπλων

Οι περισσότεροι από αυτούς που σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν ήταν θύματα εκρηκτικών όπλων, όπως τα βλήματα πυροβολικού, οι πύραυλοι και οι βόμβες αεροπορικών επιδρομών, σύμφωνα με την OHCHR.

Ο αρχηγός των γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας, ο στρατηγός Βαλέρι Ζαλούζνι, ανακοίνωσε χθες, Δευτέρα, ότι σχεδόν 9.000 μέλη των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων έχουν σκοτωθεί στον πόλεμο, στον πρώτο απολογισμό που δίδεται στη δημοσιότητα από τα ανώτατα κλιμάκια των ουκρανικών δυνάμεων μετά την ρωσική εισβολή. Αυτός δεν διευκρίνισε περαιτέρω.

Πόσοι Ρώσοι στρατιώτες έχουν πεθάνει

Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών υπολογίζουν ότι περίπου 15.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί μέχρι τώρα στην Ουκρανία και ότι ο τριπλάσιος αριθμός έχει τραυματιστεί. Τόσοι είχαν σκοτωθεί στις τάξεις του σοβιετικού στρατού κατά τη διάρκεια της κατοχής του Αφγανιστάν από τη Μόσχα το 1979-1989.

Η σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία ξέσπασε το 2014 μετά την ανατροπή του φιλορώσου προέδρου της χώρας με την εξέγερση της πλατείας Μαϊντάν του Κιέβου και την προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας από τη Ρωσία, με υποστηριζόμενες από τη Μόσχα δυνάμεις να πολεμούν τις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας. Σε περίπου 14.000 ανέρχονται αυτοί που σκοτώθηκαν εκεί από το 2014 ως το τέλος του 2021, σύμφωνα με την OHCHR. Από αυτούς οι 3.106 ήταν άμαχοι.

Από τις 24 Φεβρουαρίου, ένα τρίτο των πολιτών της Ουκρανίας, ο πληθυσμός της οποίας ανέρχεται σε περισσότερα από 41 εκατομμύρια, έχει αναγκαστεί να εγκαταλείψει την εστία του, στην μεγαλύτερη κρίση εκτοπισμού ανθρώπων παγκοσμίως την τρέχουσα περίοδο, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Σήμερα έχουν καταγραφεί στην Ευρώπη περισσότεροι από 6,6 εκατομμύρια πρόσφυγες από την Ουκρανία. Οι περισσότεροι στην Πολωνία, τη Ρωσία και την Γερμανία, σύμφωνα με τα στοιχεία της UNHCR.

Δαπανηρός ο πόλεμος για Μόσχα και Κίεβο

Πέραν των ανθρώπινων απωλειών, η Ουκρανία έχει χάσει τον έλεγχο περίπου του 22% του εδάφους της από τη Ρωσία μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters. Έχει χάσει τμήμα της ακτογραμμής της, η οικονομία της έχει σακατευτεί και μερικές πόλεις έχουν ερημώσει εξαιτίας των ρωσικών βομβαρδισμών. Η οικονομία της Ουκρανίας θα συρρικνωθεί κατά 45% το 2022, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).

Το πραγματικό κόστος για την Ουκρανία σε δολάρια παραμένει ασαφές. Ο Ουκρανός πρωθυπουργός Ντενίς Σμιχάλ δήλωσε τον Ιούλιο ότι το συνολικό κόστος της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο θα ανέρχεται σε περίπου 750 δισεκατομμύρια δολάρια. Μπορεί να είναι και πολύ υψηλότερο. Αδιευκρίνιστο είναι επίσης πόσο πολλά έχει δαπανήσει η Ουκρανία στον πόλεμο.

Ο πόλεμος είναι δαπανηρός και για τη Ρωσία, αν και δεν αποκαλύπτει το κόστος, το οποίο είναι κρατικό απόρρητο. Πέραν των στρατιωτικών δαπανών, η Δύση προσπαθεί να τιμωρήσει τη Μόσχα, επιβάλλοντας αυστηρές κυρώσεις, κάτι το οποίο είναι το μεγαλύτερο σοκ για την ρωσική οικονομία από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991. Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας προβλέπει τώρα ότι η ύψους 1,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων οικονομία της θα συρρικνωθεί κατά 4%-6% το 2022, λιγότερο από το 8%-10% που προέβλεπε τον Απρίλιο.

Ωστόσο ο αντίκτυπος στην οικονομία της Ρωσίας παραμένει μεγάλος – και ακόμη όχι πλήρως σαφής. Αυτή έχει αποκλειστεί από τις δυτικές χρηματοπιστωτικές αγορές, οι περισσότεροι από τους ολιγάρχες της έχουν υποστεί κυρώσεις και αντιμετωπίζει προβλήματα εφοδιασμού κάποιων προϊόντων, όπως είναι τα μικροτσίπ. Τον περασμένο μήνα η Ρωσία αθέτησε την πληρωμή ξένων ομολόγων για πρώτη φορά μετά τους καταστροφικούς μήνες που ακολούθησαν της Οκτωβριανής Επανάστασης το 1917.

Οι αυξήσεις στις τιμές

Η εισβολή και οι δυτικές κυρώσεις στη Ρωσία οδήγησαν σε απότομες αυξήσεις στις τιμές των λιπασμάτων, του σιταριού, των μετάλλων και της ενέργειας, τροφοδοτώντας τόσο μια επερχόμενη επισιτιστική κρίση όσο και ένα πληθωριστικό κύμα στην παγκόσμια οικονομία. Η Ρωσία είναι η δεύτερη παγκοσμίως χώρα εξαγωγής πετρελαίου μετά την Σαουδική Αραβία και η πρώτη χώρα εξαγωγής φυσικού αερίου, σιταριού, αζωτούχων λιπασμάτων και παλλαδίου. Λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι διεθνείς τιμές πετρελαίου αυξήθηκαν στα υψηλότερα επίπεδά τους μετά τα ρεκόρ του 2008.

Οι προσπάθειες μείωσης της εξάρτησης από το ρωσικό πετρέλαιο, το αέριο και τα πετρελαϊκά προϊόντα – ή ακόμη για την επιβολή ανώτατου ορίου στις τιμές τους – επιδείνωσαν την ήδη πιο σοβαρή ενεργειακή κρίση μετά το αραβικό εμπάργκο πετρελαίου τα χρόνια του 1970. Αφού η Ρωσία περιέκοψε τις ροές φυσικού αερίου μέσω του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 1 στη Γερμανία, οι τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου εκτινάχθηκαν στην Ευρώπη. Μια πλήρης διακοπή θα βύθιζε την ευρωζώνη σε ύφεση, με απότομη συρρίκνωση τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ιταλία, σύμφωνα με την Goldman Sachs.

Χαμηλότερη η πρόβλεψη για ανάπτυξη

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει τώρα ανάπτυξη 3,2% της παγκόσμιας οικονομίας φέτος, χαμηλότερη από το 6,1% πέρυσι και σημαντικά πιο κάτω από την πρόβλεψή της τον Απρίλιο για 3,6%, την πρόβλεψή της τον Ιανουάριο για 4,4% και τον Οκτώβριο για 4,9%. Βάσει ενός «αληθοφανούς» εναλλακτικού σεναρίου, που περιλαμβάνει πλήρη διακοπή των ρωσικών προμηθειών αερίου στην Ευρώπη ως το τέλος του έτους και περαιτέρω μείωση 30% των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου, το ΔΝΤ σημειώνει ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί σε 2,6% το 2022 και 2% το 2023, με σχεδόν μηδενική ανάπτυξη στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ το ερχόμενο έτος.

Οι ΗΠΑ έχουν παράσχει περίπου 9,1 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια ασφαλείας στην Ουκρανία από τις 24 Φεβρουαρίου, στην οποία περιλαμβάνονται αντιαεροπορικά συστήματα Stinger, αντιαρματικά συστήματα Javelin, Howitzers 155 χιλιοστών και προστατευτικός εξοπλισμός για βιολογικά, ραδιολογικά και πυρηνικά όπλα. Ο επόμενος μεγαλύτερος δωρητής στην Ουκρανία είναι η Βρετανία, η οποία έχει παράσχει 2,3 δισεκατομμύρια στερλίνες σε στρατιωτική υποστήριξη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε στην χορήγηση 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία.

Διαβάστε επίσης

Τσαβούσογλου: Δίκαιη κατανομή των εσόδων στην Ανατολική Μεσόγειο

Τσαβούσογλου: Διάλογος άνευ όρων με την Δαμασκό

Μπορέλ για πυρηνική συμφωνία: Οι περισσότερες χώρες συμφωνούν με την πρόταση της ΕΕ