Πόσο γρήγορα θα γίνει πυρηνική δύναμη η Τουρκία; Όλο το παρασκήνιο

Στην έναρξη των εργασιών για την κατασκευή και τέταρτου αντιδραστήρα στο πυρηνικό εργοστάσιο του Ακούγιου προχώρησε την Πέμπτη η Τουρκία, επιταχύνοντας τους ρυθμούς για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ακόμα και εντός του 2023, με τον κρυφό πόθο του Ερντογάν να είναι η πλήρης λειτουργία του σταθμού να συμπέσει με την επέτειο των εκατό χρόνων από την ίδρυση της τουρκικής Δημοκρατίας.

Στην κατεύθυνση αυτή, σύμφωνα με πληροφορίες, στον πυρηνικό σταθμό εργάζονται ήδη 246 από τα 317 στελέχη που είχαν μετεκπαιδευτεί στη Ρωσία, ενώ οι υπόλοιποι εξακολουθούν να παρακολουθούν σεμινάρια δίπλα σε Ρώσους ειδικούς.

Υπενθυμίζεται ότι για την κατασκευή και λειτουργία του πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου, που βρίσκεται στη περιοχή της Μερσίνας, στην δυτική ακτή της Τουρκίας, μόλις 85 χιλιόμετρα από τις βόρειες ακτές της Κύπρου και 350 χιλιόμετρα από το ανατολικότερο χερσαίο έδαφος της Ελλάδας, η Τουρκία συμφώνησε με την Ρωσία το 2010, προκειμένου να εγκατασταθούν τέσσερεις αντιδραστήρες σύγχρονης τεχνολογίας της ρωσικής εταιρείας Rosatom, με προγραμματισμένη έναρξη εργασιών το 2015.

Ενημέρωση ζητά η Αθήνα

Η εξέλιξη αυτή έρχεται να προστεθεί στις ήδη τεταμένες ελληνοτουρκικές σχέσεις και στην πολυεπίπεδη τουρκική απειλή, καθώς, πέρα από τις επιπτώσεις που θα έχει στην περιοχή αυτή καθ αυτή η λειτουργία του σταθμού, η Τουρκία, βάσει του ισχύοντος διεθνούς πλαισίου, όφειλε να ενημερώνει τις χώρες της ευρύτερης Νοτιοανατολικής Μεσογείου για τα μέτρα ασφαλείας που λαμβάνει, πολλώ μάλλον όταν το πυρηνικό εργοστάσιο κατασκευάζεται επί μιας εξαιρετικά σεισμογενούς περιοχής (το 2015 είχε σημειωθεί σεισμός της τάξεως τω 5,2 ρίχτερ).

Μέχρι πρότινος, ουδεμία ενημέρωση υπήρχε και το θέμα είχε τεθεί από τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Ν. Δένδια στις συναντήσεις του με τον Μ. Τσαβούσογλου, τόσο στην Άγκυρα όσο και στην Αθήνα. Με τον Τούρκο ΥΠΕΞ να διαβεβαιώνει το συνομιλητή του ότι θα ζητούσε από την ρωσική κατασκευάστρια εταιρεία να παράσχει κάθε σχετική πληροφορία. Ωστόσο, παραμένει εξαιρετικά αμφίβολο αν η Τουρκία πέρασε από τη «μυστικοπάθεια στην ανοιχτή συνεννόηση» όπως είχε ευχηθεί τότε ο Ελληνας ΥΠΕΞ. Με την Αθήνα να παραμένει, όπως όλα δείχνουν, στο «σκοτάδι» και εξαιτίας της επιδείνωσης στις ελληνορωσικές σχέσεις.

Διεθνοποίηση του ζητήματος

Πάντως, αξίζει να σημειωθεί πως ο κ. Δένδιας, είχε θέσει το ζήτημα σε διεθνές επίπεδο και τον Φεβρουάριο σε μήνυμά του στη Διάσκεψη για τον Αφοπλισμό στη Γενεύη, ενώ, σε ανύποπτο χρόνο, είχε αναφερθεί στις συνθήκες υπό τις οποίες κατασκευάζεται το πυρηνικό εργοστάσιο στο  Ακούγιου, εντάσσοντάς τες μάλιστα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο.

«Η  Συνθήκη της Λωζάννης -που προσπαθεί η Τουρκία να πει διάφορα- η Συνθήκη της Λωζάννης λέει: από 3 μίλια και μέσα τα νησιά στην Τουρκία. Υπάρχουν κάτι νησάκια έξω από τα 3 μίλια που η Τουρκία λέει ότι είναι δικά της. Εάν αρχίσουμε όλοι τις κουβέντες αυτές… Υπάρχει το πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακουγιού. Η Τουρκία δεν έχει μιλήσει με κανέναν στην περιοχή. Εάν εκραγεί αυτό το εργοστάσιο αύριο το πρωί μόνο η Τουρκία θα το πληρώσει; Άρα λοιπόν, υπάρχει σειρά ζητημάτων. Και να σας πω και κάτι άλλο; Υπάρχει η θάλασσα του Μαρμαρά και υπάρχει και η Συνθήκη του Μοντρέ (Montreux) και υπάρχει ο κανονισμός του ΙΜΟ. Η Τουρκία ενδέχεται να έχει παραβιάσει τον κανονισμό στη θάλασσα του Μαρμαρά», είχε τονίσει με νόημα ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, μιλώντας, κατά το παρελθόν στον ΣΚΑΪ.

Η εξάρτηση της Τουρκίας από τη Ρωσία

Ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας Φατίχ Ντονμέζ επιβεβαίωσε στην τελετή θεμελίωσης του τέταρτου αντιδραστήρα, ότι «η πυρηνική ενέργεια είναι μια σημαντική επιλογή για την κάλυψη της αυξανόμενης ενεργειακής ζήτησης μετά την πανδημία και τους παγκόσμιους περιορισμούς για τη μείωση των εκπομπών ρύπων». Με την Άγκυρα να τονίζει παράλληλα, πως ο πρώτος πυρηνικός σταθμός της χώρας, πέρα όλων των άλλων, εξασφαλίζει ότι οι Τούρκοι μηχανικοί θα αποκτήσουν την απαιτούμενη γνώση και εμπειρία μέσω της εκπαίδευσής τους στο εξωτερικό, για τη λειτουργία ανάλογων μονάδων.

Ένα επιπρόσθετο στοιχείο, που επανέρχεται στην επιφάνεια εξαιτίας των ευρύτερων γεωπολιτικών και ενεργειακών εξελίξεων αφορά στους όρους της αρχικής συμφωνίας για την κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου. Σε αντίθεση με τα διεθνή ειωθότα, σύμφωνα με τα οποία σε ανάλογες περιπτώσεις, αμφότερα τα μέρη συμμετέχουν στα έξοδα κατασκευής, στην περίπτωση του Ακούγιου, η ρωσική Rosatom παρέχει το σύνολο των κεφαλαίων για την ανέγερση του και θα διατηρήσει τον έλεγχο και τη διαχείριση των μονάδων μέχρι τον παροπλισμό τους. Γεγονός που, μεταξύ άλλων, σηματοδοτεί την όξυνση της ενεργειακής και ευρύτερης εξάρτησης της Τουρκίας από τη Ρωσία.

Παρά τα όσα γράφονται με αφορμή και το δάνειο 925 εκ. ευρώ που υπέγραψε προσφάτως η Τουρκία με την Deutsche Bank για τη χρηματοδότηση αγορών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) σε μια προσπάθεια «να μειωθεί η εξάρτηση της χώρας από τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας» Εξάλλου, όπως δήλωσε προ καιρού η Μεράλ Ακσενέρ, πρόεδρος του «Καλού Κόμματος» και βασική αντίπαλος του Ερντογάν η Τουρκία έχει τόση εξάρτηση από τη Ρωσία, από τους S-400, στη Συρία, από τον πυρηνικό σταθμό Ακουγιού μέχρι και τον τουρισμό, που η ασσυμετρία μετατρέπει  τον Τούρκο πρόεδρο σε «κούκλα ματριόσκα”, κάτι σαν «μαριονέτα» του Πούτιν δηλαδή.

Διαβάστε επίσης:

Μπορέλ: Η ΕΕ αποδοκιμάζει την απόφαση της Ρωσίας να προσθέσει 5 κράτη-μέλη της στην λίστα των «μη φιλικών κρατών»

Μπορέλ: Ταχεία εφαρμογή της συμφωνίας για εξαγωγή των σιτηρών