Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απηύθυνε ένα μήνυμα αντίστασης προς τους κατοίκους της χώρας του, με αφορμή την πρώτη επέτειο από την εισβολή της Ρωσίας, τονίζοντας ότι «θα νικήσουμε τους πάντες».

Στο βίντεο, που δόθηκε στη δημοσιότητα με τίτλο «το αήττητο έτος», ο 45χρονος Ζελένσκι εμφανίζεται να κάθεται στο γραφείο του. Θυμάται πώς απευθύνθηκε στους Ουκρανούς πριν από ένα χρόνο σε μια βιαστική ανακοίνωση, καθώς ξεκινούσε η εισβολή της Ρωσίας στη χώρα.

1

«Πριν ένα χρόνο, την ημέρα αυτή, από το ίδιο μέρος, περίπου στις 7 το πρωί απευθύνθηκα σε εσάς με μια σύντομη ανακοίνωση που διήρκησε μόνο 67 δευτερόλεπτα», αναφέρει ο Ζελένσκι στο 15λεπτο βίντεο.

«… είμαστε δυνατοί. Είμαστε έτοιμοι για τα πάντα. Θα νικήσουμε τους πάντες. Έτσι ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Η πιο μακρά ημέρα της ζωής μας. Η πιο δύσκολη ημέρα στη σύγχρονη Ιστορία. Ξυπνήσαμε νωρίς και δεν έχουμε κοιμηθεί έκτοτε», τονίζει.

«Σχεδόν όλοι έχουμε τουλάχιστον μία επαφή στο τηλέφωνό μας που δεν θα σηκώσει ποτέ ξανά το τηλέφωνο», προσθέτει ο Ζελένσκι. «Κάποιον που δεν θα απαντήσει στο SMS ‘τι κάνεις;’. Δύο απλές λέξεις που απέκτησαν νέο νόημα στη διάρκεια του ενός χρόνου του πολέμου».

Ο Ουκρανός πρόεδρος εξήρε εξάλλου τους συμπολίτες του. «Γίναμε ένας μεγάλος στρατός», δηλώνει στο βίντεο. «Έχουμε γίνει μία ομάδα στην οποία κάποιος βρίσκει, κάποιος πακετάρει, κάποιος φέρνει, αλλά όλοι συνεισφέρουν», τονίζει.

Χαρακτήρισε μάλιστα το 2022 ως το έτος της ανθεκτικότητας, της γενναιότητας, του πόνου και της ενότητας.

«Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι επιβιώσαμε. Δεν ηττηθήκαμε. Και θα κάνουμε τα πάντα για να κερδίσουμε φέτος!», καταλήγει ο Ζελένσκι στο μήνυμά του.

Φον ντερ Λάιεν: Μπροστά μας είναι ένα μέλλον ενότητας

«Μπροστά μας είναι ένα μέλλον ενότητας», σημειώνει η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά της για τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.

«Ένας χρόνος βάρβαρης ρωσικής επιθετικότητας, ένας χρόνος ηρωικής ουκρανικής αντίστασης, ένας χρόνος ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Μπροστά μας είναι ένα μέλλον ενότητας. Μάχεστε για ελευθερία, για δημοκρατία, για τη θέση σας στην ΕΕ. Είμαστε μαζί σας για όσο χρειαστεί», αναφέρει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Μισέλ: Μία ελεύθερη και ανεξάρτητη Ουκρανία είναι μία ελεύθερη και ανεξάρτητη Ευρώπη

«Μία ελεύθερη και ανεξάρτητη Ουκρανία είναι μία ελεύθερη και ανεξάρτητη Ευρώπη», σημειώνει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του για τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την έναρξη του πολέμου.

Ο κ. Μισέλ κάνει λόγο για «μια σκοτεινή επέτειο. Για την Ουκρανία, την Ευρώπη, τον κόσμο».

«Είμαστε στο πλευρό σας στηρίζοντάς σας για όσο χρειαστεί γιατί δε θα δεχτούμε ποτέ έναν κόσμο που κυβερνάται από ωμή βία» επισήμανε.

Μέτσολα: Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα εγκαταλείψει την Ουκρανία

Η ΕΕ δεν θα εγκαταλείψει την Ουκρανία, σημειώνει η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα στο μήνυμά της για τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την έναρξη του πολέμου.

«Eίμαστε τώρα μαζί, θα είμαστε μαζί στο μέλλον, γιατί είμαστε μαζί με την Ουκρανία. Είμαι εδώ για να μεταφέρω αυτό το μήνυμα στήριξης και ελπίδας ότι δεν θα εγκαταλείψουμε την Ουκρανία», αναφέρει.

Η Ρομπέρτα Μέτσολα επισήμανε ότι «η μάχη σας για ελευθερία, για δημοκρατία, για τις αξίες που μας δένουν ως Ευρωπαίους, είναι δική μας μάχη».

«Θα είμαστε μαζί σας για όσο χρειαστεί» προσέθεσε.

Δένδιας: Η Ελλάδα ήταν και παραμένει στο πλευρό του ουκρανικού λαού

«Ένας χρόνος από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: Η Ελλάδα ήταν και παραμένει στο πλευρό του ουκρανικού λαού, πιστή στις αρχές της για σεβασμό της διεθνούς νομιμότητας και της εδαφικής κυριαρχίας όλων των κρατών και κατά οιουδήποτε αναθεωρητισμού» αναφέρει σε μήνυμά του, στο twitter, για τον έναν χρόνο από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.

ΗΠΑ: Νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας 2 δισεκ. δολαρίων

Η Ουάσιγκτον ανήγγειλε τη χορήγηση νέας δόσης στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, αξίας 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, την ημέρα που συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη της στρατιωτικής εισβολής της Ρωσίας στην επικράτεια της γειτονικής της χώρας.

«Οι ΗΠΑ ανακοινώνουν τη χορήγηση επιπλέον στρατιωτικής βοήθειας 2 δισεκ. δολαρίων στην Ουκρανία», δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN ο Τζέικ Σάλιβαν, ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου.

Δεν έδωσε λεπτομέρειες για το τι περιλαμβάνει το πακέτο.

Ο αξιωματούχος, ο οποίος συνόδευσε τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν στην επίσκεψη που έκανε στο Κίεβο αυτή την εβδομάδα, πρόσθεσε ότι η αμερικανική κυβέρνηση εξετάζει διαρκώς «πώς να δώσει στην Ουκρανία τα εργαλεία που είναι απαραίτητα για τη νίκη της».

Τζο Μπάιντεν - Βολοντίμιρ Ζελένσκι
Τζο Μπάιντεν – Βολοντίμιρ Ζελένσκι

Θύμισε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος υποσχέθηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι «περισσότερο πυροβολικό, περισσότερα πυρομαχικά, περισσότερα HIMARS», πέρα από τη δέσμευση της κυβέρνησής του να στείλει περισσότερα ελαφριά τεθωρακισμένα και, αργότερα, βαριά άρματα μάχης.

Το σύστημα HIMARS, το οποίο κατασκευάζει ο αμερικανικός κολοσσός της αμυντικής βιομηχανίας Lockheed Martin, αποτελείται από εκτοξευτήρες πολλαπλών κατευθυνόμενων πυραύλων προσαρμοσμένων σε οχήματα με ελαφριά θωράκιση. Χρησιμοποιείται ήδη από τις ουκρανικές δυνάμεις, που το χαρακτηρίζουν εξαιρετικά ακριβές.

Μήνυμα αλληλεγγύης προς τους Ουκρανούς απηύθυνε ο Μακρόν

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν απηύθυνε σήμερα ένα μήνυμα «αλληλεγγύης» προς τους Ουκρανούς κατά την πρώτη επέτειο από την εισβολή στη χώρα της Ρωσίας, ευχόμενος «τη νίκη» τους και «ειρήνη».

«Ουκρανές, Ουκρανοί, η Γαλλία βρίσκεται στο πλευρό σας. Στην αλληλεγγύη, στη νίκη και στην ειρήνη», έγραψε ο Μακρόν στο Twitter, ένα μήνυμα που αναρτήθηκε και στα ουκρανικά και τα αγγλικά.

Εξάλλου το γραφείο του Γάλλου προέδρου ανήρτησε στο Twitter μια νυχτερινή φωτογραφία από την είσοδο του προεδρικού μεγάρου, στην οποία φαίνεται ξεκάθαρα η ουκρανική σημαία ανάμεσα στη γαλλική και την ευρωπαϊκή.

Ο Μακρόν είχε προσκληθεί να επισκεφθεί το Κίεβο κάποια στιγμή γύρω στην πρώτη επέτειο του πολέμου, κάτι που έπραξαν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι και ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, δήλωσε ο Ουκρανός πρεσβευτής στη Γαλλία Ομελτσένκο Βαντίμ.

«Δυστυχώς δεν μπόρεσε να έρθει», επεσήμανε ο Βαντίμ, σημειώνοντας ότι ελπίζει σε μια επίσκεψη του Γάλλου προέδρου «πιθανόν τον Μάρτιο».

Ο Μακρόν μετέβη πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα του πολέμου στο Κίεβο τον Ιούνιο και, σύμφωνα με γαλλικές διπλωματικές πηγές, επιθυμεί να επισκεφθεί ξανά την ουκρανική πρωτεύουσα όταν θα έχει να κάνει σημαντικές ανακοινώσεις και όχι μόνο για συμβολικό σκοπό.

Βολοντίμιρ Ζελένσκι - Εμανουέλ Μακρόν
Βολοντίμιρ Ζελένσκι – Εμανουέλ Μακρόν

Βρετανία: Καλεί την G7 να επιταχύνει τη στρατιωτική βοήθεια στο Κίεβο

Ο βρετανός πρωθυπουργός καλεί τους συμμάχους του στην G7, που θα συνεδριάσουν σήμερα μέσω βιντεοδιάσκεψης καθώς συμπληρώνεται ένας χρόνος από τη ρωσική στρατιωτική εισβολή στην ουκρανική επικράτεια, να επιταχύνουν τις παραδόσεις όπλων και πυρομαχικών, ιδίως του πυροβολικού, στο Κίεβο και να προμηθεύσουν τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις με οπλικά συστήματα μεγαλύτερης εμβέλειας.

«Προκειμένου η Ουκρανία να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο -και για να έρθει γρηγορότερα αυτή η μέρα- πρέπει να αποκτήσει αποφασιστικό πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης», θα πει ο επικεφαλής της κυβέρνησης των Τόρις στη συζήτηση των ηγετών, σύμφωνα με τις υπηρεσίες του.

«Αντί να υιοθετήσουμε προοδευτική προσέγγιση, η προσέγγισή μας πρέπει να είναι να ενεργήσουμε πιο γρήγορα σε ό,τι αφορά το πυροβολικό, τα άρματα μάχης και την αντιαεροπορική άμυνα», θα προσθέσει.

Ρίσι Σούνακ - Βολοντίμιρ Ζελένσκι
Ρίσι Σούνακ – Βολοντίμιρ Ζελένσκι

Ο κ. Σούνακ, ο οποίος θα τηρήσει σήμερα ενός λεπτού σιγή στη Ντάουνινγκ Στριτ πλαισιωμένος από ουκρανούς στρατιωτικούς, θα καλέσει επίσης τους ηγέτες της G7 να στείλουν στο Κίεβο «όπλα μεγαλύτερης εμβέλειας».

Σύμφωνα με τον αριθμό 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, που ανακοίνωσε πρόσφατα πως άρχισε να εκπαιδεύει ουκρανούς χειριστές σε αεροσκάφη δυτικού τύπου, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας θα επαναλάβει την πρότασή του να προσφέρει υποστήριξη «σε χώρες ικανές να παραδώσουν αεροσκάφη στην Ουκρανία για να τη βοηθήσουν άμεσα σε αυτό τον πόλεμο».

Η Βρετανία, η πρώτη χώρα που υποσχέθηκε να προμηθεύσει με βαριά άρματα μάχης τα ουκρανικά στρατεύματα, δηλώνει ανοικτή στο ενδεχόμενο να τους στείλει επίσης αεροσκάφη τύπων του NATO, όμως έχει διευκρινίσει πως η εκπαίδευση των πιλότων τους θα πάρει ως και τρία χρόνια.

Η ουκρανική Πολεμική Αεροπορία βασίζεται σε τύπους αεροσκαφών σοβιετικού σχεδιασμού.

Αναστασιάδης: Σκοτεινή επέτειος της απρόκλητης επίθεσης μιας ανεξάρτητης χώρας από μια άλλη

Η 24η Φεβρουαρίου σηματοδοτεί τη σκοτεινή επέτειο της απρόκλητης επίθεσης εναντίον μίας ανεξάρτητης χώρας από μία άλλη, αναφέρει ο απερχόμενος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης σε ανάρτησή του στο Twitter και σημειώνει:

«Η 24η Φεβρουαρίου σηματοδοτεί τη σκοτεινή επέτειο της απρόκλητης επίθεσης εναντίον μίας ανεξάρτητης χώρας από μία άλλη. Καταδικάζουμε απερίφραστα τη ρωσική εισβολή, και μαζί με όλες τις ελεύθερες χώρες, καλούμε τη Ρωσία να αποσύρει τα στρατεύματα της από την Ουκρανία».

Το χρονικό της εισβολής

«Πήρα την απόφαση για μια ειδική στρατιωτική επιχείρηση». Μ’ αυτές τις λέξεις, ο Βλαντίμιρ Πούτιν εξαπέλυσε, στις 24 Φεβρουαρίου 2022, την εισβολή στη γειτονική Ουκρανία, προκαλώντας τη χειρότερη σύγκρουση στην ευρωπαϊκή ήπειρο από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Σε ένα πλαίσιο αυξημένων εντάσεων με τη Δύση, ο Ρώσος πρόεδρος αρχίζει τις εχθροπραξίες λίγο πριν από τις 06:00 το πρωί (05:00 ώρα Ελλάδας) με μια αιφνιδιαστική δήλωσή του στην τηλεόραση.

Ο στόχος είναι «η αποστρατιωτικοποίηση και η αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας», υπογραμμίζει ο επικεφαλής του Κρεμλίνου, επαναλαμβάνοντας τις αβάσιμες κατηγορίες του για μια «γενοκτονία» ενορχηστρωμένη από την Ουκρανία στις ρωσόφωνες ανατολικές περιοχές της χώρας και καταγγέλλοντας μια «επιθετική» πολιτική του ΝΑΤΟ.

Δύο ημέρες νωρίτερα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε ανακηρύξει την «ανεξαρτησία» των ουκρανικών αυτονομιστικών περιοχών του Ντονμπάς – την οποία το Κίεβο πολεμά από το 2014 με τα όπλα.

Απειλεί τη Δύση με «πρωτοφανείς συνέπειες», αν αυτή αναμιχθεί.

«Μεγάλης έκτασης εισβολή»

Ισχυρές εκρήξεις σημειώνονται στην πρώην σοβιετική δημοκρατία.

Συγκλονίζουν την πρωτεύουσα Κίεβο, το Κραματόρσκ, γενικό επιτελείο των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων στα ανατολικά, το Χάρκοβο, τη δεύτερη μεγαλύτερη μητρόπολη της χώρας που βρίσκεται κοντά στα ρωσικά σύνορα.

Εκρήξεις σημειώνονται επίσης στην Οδησσό, στη Μαύρη Θάλασσα, καθώς και στη Μαριούπολη, το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας.

Από τη μια άκρη στην άλλη της ουκρανικής επικράτειας, σειρήνες αεροπορικού συναγερμού ουρλίαζουν.

Ο ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα καταγγέλλει την έναρξη μιας «μεγάλης έκτασης εισβολής».

Από τα χαράματα, κάτοικοι συνωστίζονται στο σταθμό του Κιέβου, που έχει μετατραπεί σε καταφύγιο.

«Ξύπνησα από τον κρότο των βομβών, έβαλα πράγματα σε σακούλες και έφυγα», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο η 29χρονη Μαρία Κασκόσκα.

Ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι υπόσχεται τη «νίκη», κηρύσσει στρατιωτικό νόμο και καλεί τα 20 εκατομμύρια των συμπολιτών του «να μην πανικοβληθούν», με βίντεό του στο Facebook.

Στις πύλες του Κιέβου

Νωρίς το πρωί, ρωσικά τεθωρακισμένα διεισδύουν στην ουκρανική επικράτεια από το βορρά -από τη σύμμαχο της Μόσχας Λευκορωσία-, τον νότο και την ανατολή.

Έχοντας «πλήρη αεροπορική ανωτερότητα» έναντι της Ουκρανίας -τα αντιαεροπορικά μέσα της οποίας είναι ισχνά, παρά την αυξανόμενη στρατιωτική βοήθεια των Δυτικών-, ο ρωσικός στρατός προωθείται προς το Κίεβο, όπου επιβάλλεται απαγόρευση της κυκλοφορίας.

Θέλει «να αποκεφαλίσει την κυβέρνηση» της Ουκρανίας και να εγκαταστήσει αρχές ευνοϊκές προς τη Μόσχα, αναλύουν δυτικές στρατιωτικές πηγές.

Ρωσικές δυνάμεις μεταφέρονται με ελικόπτερα και επιτίθενται στο στρατιωτικό αεροδρόμιο του Γκοστομέλ, στις πύλες της ουκρανικής πρωτεύουσας.

Καθώς οι ώρες περνούν, στρατεύματα προερχόμενα από την ουκρανική χερσόνησο της Κριμαίας -που έχει προσαρτηθεί στη Ρωσία το 2014 από τον Βλαντίμιρ Πούτιν- προωθούνται στον νότο, όπου καταλαμβάνουν το Γκενισέσκι, στην περιφέρεια της Χερσώνας.

Στα βορειοανατολικά, οι μάχες μαίνονται στο Χάρκοβο, όπου πέφτουν ρώσοι αλεξιπτωτιστές.

«Δεν πίστευα ότι θα συνέβαινε αυτό όσο ζούσα», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο η 52χρονη Ολένα Κουρίλο, με επιδέσμους στο πρόσωπό της εξαιτίας των τραυμάτων που υπέστη από ένα πλήγμα.

«Θα κάνω τα πάντα για την Ουκρανία, ό,τι μπορώ», διαβεβαιώνει αυτή η δασκάλα από το Τσουγκούιφ, κοντά στο Χάρκοβο.

Ο Πούτιν διεθνής «παρίας»

Στις δυτικές χώρες, οι καταδίκες πέφτουν βροχή.

Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοινώνει ένα οπλοστάσιο οικονομικών και χρηματοπιστωτικών κυρώσεων με στόχο να καταστήσει τον επικεφαλής του Κρεμλίνου «παρία στη διεθνή σκηνή».

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, λέει σε επίσημο τόνο, θα υπερασπιστούν «την παραμικρή σπιθαμή εδάφους του ΝΑΤΟ», αλλά δεν θα στείλουν στρατεύματα στην Ουκρανία, η οποία δεν είναι μέλος της στρατιωτικής συμμαχίας.

Το Πεντάγωνο ανακοινώνει πως αποστέλλει επιπλέον 7.000 στρατιωτικούς στη Γερμανία, αυξάνοντας σε 90.000 τον αριθμό των αμερικανών στρατιωτών στην Ευρώπη.

Οι ένοπλες δυνάμεις των χωρών του ΝΑΤΟ τίθενται σε κατάσταση συναγερμού.

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβάλλουν στη Ρωσία νέες «μαζικές» χρηματοοικονομικές κυρώσεις.

Από τις λίγες παραφωνίες, η Κίνα, με στενές σχέσεις με τη Μόσχα, λέει πως «κατανοεί τις ανησυχίες» της Ρωσίας.

Ο Ζελένσκι ως πολέμαρχος

Το βράδυ, το Κίεβο ανακοινώνει πως ο πυρηνικός σταθμός του Τσερνόμπιλ, που βρίσκεται κοντά στη Λευκορωσία και εκεί είχε συμβεί το 1986 το χειρότερο πυρηνικό δυστύχημα στην ιστορία, έπεσε στα χέρια των επιτιθέμενων.

Η Ρωσία υποστηρίζει πως κατέστρεψε περισσότερες από 70 στρατιωτικές εγκαταστάσεις, μεταξύ των οποίων ένδεκα αεροδρόμια. Η Ουκρανία λέει πως κατέρριψε πέντε ρωσικά αεροπλάνα και ένα ελικόπτερο.

Στο τέλος αυτής της πρώτης ημέρας του πολέμου, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θρηνεί το θάνατο «137 ουκρανών ηρώων» και κηρύσσει γενική επιστράτευση.

Αυτός που παρουσιάζει τη χώρα του σαν την «ασπίδα της Ευρώπης» έναντι της Ρωσίας, επικρίνει την έλλειψη βοήθειας από τους δυτικούς συμμάχους της.

«Ποιος είναι έτοιμος να πολεμήσει μαζί μας; Δεν βλέπω κανένα», λέει εκφράζοντας τη λύπη του για την άρνηση του ΝΑΤΟ να στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία.

Με ρούχα πολεμάρχου, αυτός ο 44χρονος πρώην κωμικός ηθοποιός ορκίζεται ότι θα «παραμείνει στην πρωτεύουσα» μαζί με την κυβέρνησή του, ξεκινώντας ένα ισχυρό κίνημα λαϊκής αντίστασης.

Πανικός στις αγορές

Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια χάνουν μέχρι και 5%, οι τιμές των πρώτων υλών αυξάνονται κατακόρυφα.

Οι επενδυτές πανικοβάλλονται για ενδεχόμενες διακοπές των προμηθειών αερίου και πετρελαίου, των οποίων η Ρωσία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς.

Οι φόβοι για τις εξαγωγές της Ρωσίας και της Ουκρανίας ωθούν τις τιμές του σιταριού σε προωτοφανή επίπεδα.

Συρροή προσφύγων

Η επίθεση βγάζει στους δρόμους περίπου 100.000 Ουκρανούς, πολλές χιλιάδες από τους οποίους συρρέουν στα σύνορα της ΕΕ, κυρίως στην Πολωνία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία.

Η σύγκρουση θα προκαλέσει την ταχύτερη έξοδο ανθρώπων μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Πάνω από 13 εκατ. οι πρόσφυγες λόγω του πολέμου

Δώδεκα μήνες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, περισσότεροι από 13 εκατομμύρια άνθρωποι παραμένουν ξεριζωμένοι από τα σπίτια τους, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει σχεδόν οκτώ εκατομμύρια πρόσφυγες που βρίσκονται σε χώρες σε όλη την Ευρώπη και περίπου πέντε εκατομμύρια ανθρώπους που έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της Ουκρανίας.

Οι προοπτικές επιστροφής τους στο εγγύς μέλλον, ωστόσο, επηρεάζονται αρνητικά από τις συνεχιζόμενες εχθροπραξίες, την ανασφάλεια και την καταστροφή που επικρατεί στις περιοχές καταγωγής τους, σύμφωνα με δύο νέες εκθέσεις που δημοσιεύει σήμερα ο διεθνής οργανισμός.

Για να κατανοήσει τη δεινή κατάσταση των εκτοπισμένων και να διοχετεύσει καλύτερα τη βοήθεια, η Ύπατη Αρμοστεία πραγματοποίησε τον τρίτο κύκλο ερευνών, μέσω συνεντεύξεων με χιλιάδες ανθρώπους που ξεριζώθηκαν από τον πόλεμο. Με τίτλο «Lives on Hold» («Ζωές σε αναμονή») οι δύο εκθέσεις επικεντρώνονται στους πρόσφυγες και τους εσωτερικά εκτοπισμένους και παρέχουν πληροφορίες για τις εμπειρίες των εκτοπισμένων Ουκρανών ένα χρόνο μετά.

Όπως προκύπτει από τις εκθέσεις, η συντριπτική πλειοψηφία των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων Ουκρανών (περίπου το 77% και το 79% αντίστοιχα) επιθυμούν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους μια μέρα, ωστόσο μόνο το 12% των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων σχεδιάζουν να το κάνουν μέσα στους επόμενους τρεις μήνες.

Οι κυριότεροι λόγοι που εμποδίζουν τους πρόσφυγες να επιστρέψουν είναι οι ανησυχίες για την ασφάλεια και την προστασία στις περιοχές καταγωγής τους. Άλλες ανησυχίες που αναφέρθηκαν αφορούν στην πρόσβαση και τη διαθεσιμότητα βασικών υπηρεσιών – συμπεριλαμβανομένων του ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού και της υγειονομικής περίθαλψης, των ευκαιριών εργασίας και της επαρκούς στέγασης – οι οποίες έχουν πληγεί σημαντικά από τον πόλεμο.

Μεταξύ των εσωτερικά εκτοπισμένων, η πρόσβαση σε επαρκή στέγαση αποτελεί το δεύτερο κύριο εμπόδιο για βιώσιμη και αξιοπρεπή επιστροφή, μετά τις ανησυχίες περί ασφάλειας και προστασίας εξαιτίας του πολέμου.

Οι πρόσφυγες που εξέφρασαν την πρόθεση να επιστρέψουν τους επόμενους τρεις μήνες ήταν κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας, όσοι είχαν αποχωριστεί την οικογένειά τους που βρισκόταν ακόμη στην Ουκρανία ή όσοι αντιμετώπιζαν προκλήσεις στην ένταξή τους στις χώρες υποδοχής.

Τα αποτελέσματα δείχνουν επίσης ότι για όσους έχουν ιδιαίτερες ανάγκες ή αυξημένη ευαλωτότητα, οι προοπτικές κοινωνικοοικονομικής ένταξης μπορεί να είναι πιο δυσχερείς, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την πρόθεση ορισμένων να επιστρέψουν.

Παρά τις προκλήσεις που βιώνουν οι πρόσφυγες, διαπιστώνονται ορισμένες σημαντικές βελτιώσεις. Μεταξύ μιας ομάδας προσφύγων που συμμετείχαν τόσο στη δεύτερη όσο και στην τελευταία έρευνα, το 45% διέμενε σε ενοικιαζόμενη κατοικία, έναντι 27% στην προηγούμενη έρευνα. Ο αριθμός των ατόμων που λαμβάνουν εισόδημα από εργασία αυξήθηκε επίσης σε 46% από 37%.

Ωστόσο, μεταξύ της ίδιας ομάδας, ενώ το ποσοστό που βασιζόταν σε κοινωνική προστασία ή χρηματική βοήθεια είχε μειωθεί από 57% σε 50%, ένα σημαντικό ποσοστό παραμένει χωρίς δουλειά. Πολλοί άλλοι έχουν βρει θέσεις εργασίας χαμηλής ειδίκευσης, ωστόσο για την πλειοψηφία το εισόδημα δεν επαρκεί για να καλύψει τις πιο βασικές τους ανάγκες.

Με βάση τα παραπάνω ευρήματα, η Ύπατη Αρμοστεία διατυπώνει στην έκθεση ορισμένες συστάσεις. Μεταξύ άλλων αναφέρει ότι είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί ότι οι πρόσφυγες θα συνεχίσουν να δέχονται βοήθεια, ώστε να λαμβάνουν ελεύθερα ενημερωμένες αποφάσεις για το μέλλον τους και ότι οι χώρες υποδοχής και οι τοπικές κοινότητες υποστηρίζονται ώστε οι πρόσφυγες να έχουν πρόσβαση στα δικαιώματά τους, σε υπηρεσίες και σε αξιοπρεπή εργασία.

Η υποστήριξη των εκτοπισμένων πληθυσμών εντός της Ουκρανίας αποτελεί επίσης βασική προτεραιότητα, μέσω ενός συνδυασμού προγραμμάτων ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάκαμψης, ανάπτυξης και ιδιωτικού τομέα, ανοίγοντας τον δρόμο για οικονομική αναζωογόνηση, ανάκαμψη και ανοικοδόμηση.