Φωτιά στον πλανήτη βάζουν ΗΠΑ και Ιράν: Η ρητορική μίσους και το «παράθυρο» για αποκλιμάκωση

Έτοιμη να πάρει φωτιά μοιάζει η περιοχή της Μέσης Ανατολής. Θρυαλλίδα απρόβλεπτων εξελίξεων έγινε η εντολή που έδωσε ο Ντόναλντ Τραμπ να δολοφονηθεί την περασμένη Παρασκευή από αμερικανικά drones ένας από τους ηγέτες των Φρουρών της Επανάστασης, ο Ιρανός υποστράτηγος Κασέμ Σολεϊμάν.

Η μακροχρόνια έχθρα μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν πυροδοτήθηκε εκ νέου με μηνύματα μίσους από την πλευρά της Τεχεράνης, η οποίας εκτοξεύοντας απειλές σχεδόν υποσχέθηκε σοβαρά αντίποινα σε βάρος αμερικανικών στόχων.

Τελικά, το ιρανικό χτύπημα ήρθε τα ξημερώματα της Τετάρτης, όταν πύραυλοι έπληξαν αμερικανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε ιρακινό έδαφος.

Είναι ένα χαστούκι στο πρόσωπο των ΗΠΑ, είπε ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ ενώπιον οργισμένου πλήθους Ιρανών που φώναζαν «θάνατος στις ΗΠΑ», καίγοντας και ποδοπατώντας αμερικανικές σημαίες.

Ωστόσο, το χτύπημα μοιάζει περισσότερο να στοχεύει στην εκτόνωση της λαϊκής οργής παρά στο να πλήξει καίριες αμερικανικές στρατιωτικές θέσεις, κίνηση που μπορεί να ερμηνευθεί ως μια ευκαιρία για αποκλιμάκωση.

Δεν είναι σίγουρος ούτε ο αριθμός των πυραύλων που έπεσαν, ούτε εάν υπάρχουν θύματα, καθώς κάθε πλευρά δίνει τη δική της εκδοχή. Η ιρανική κρατική τηλεόραση ανέφερε ότι το Ιράν εκτόξευσε 15 πυραύλους. Ο αμερικανικός στρατός δήλωσε ότι τουλάχιστον δύο εγκαταστάσεις στο Ιράκ που φιλοξενούν στελέχη του συνασπισμού δέχθηκαν επιθέσεις στη 1:30 π.μ. ώρα Ιράκ (22:30 GMT την Τρίτη).

Από την πλευρά του, το Ιράκ ανακοίνωσε ότι εκτοξεύθηκαν 22 πύραυλοι.

Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τράμπ, δήλωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η αξιολόγηση των ζημιών από τα χτυπήματα και ότι θα κάνει δήλωση αργότερα μέσα στην ημέρα. «Όλα είναι καλά!» έγραψε στο Twitter.

Σύμφωνα με αμερικανική πηγή, οι πρώτες ενδείξεις δεν αναφέρουν απώλειες από την πλευρά των ΗΠΑ, ενώ άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι αρνήθηκαν να σχολιάσουν.

Η ιρανική κρατική τηλεόραση, ωστόσο, ανέφερε ότι «80 Αμερικανοί τρομοκράτες» σκοτώθηκαν, ενώ ελικόπτερα και στρατιωτικός εξοπλισμός των ΗΠΑ υπέστησαν ζημιές.

Η Γερμανία, η Δανία, η Νορβηγία και η Πολωνία δήλωσαν ότι κανένα από τα στρατεύματά τους στο Ιράκ δεν είχε απώλειες. Η Βρετανία, η οποία έχει επίσης προσωπικό στο Ιράκ, καταδίκασε την επίθεση.

Εάν, πάντως, ισχύουν όσα μεταδίδονται από το Ιράν περί του αριθμού των θυμάτων, τότε είναι σίγουρο ότι η Ουάσινγκτον δεν θα αφήσει το χτύπημα αναπάντητο.

Το αδύναμο σενάριο

Πάντως, αναλυτές εκτιμούν ότι εάν αυτό είναι το κύριο χτύπημα του Ιράν ως απάντηση στην δολοφονία Σολεϊμανί, τότε επικράτησε το πιο «αδύναμο» σενάριο, καθώς στην ρητορική που προηγήθηκε τα πράγματα έδειχναν πολύ περισσότερο εκτός ελέγχου.

Εξάλλου, Ιρανοί αξιωματούχοι δήλωναν ότι η Τεχεράνη δεν επιθυμεί πόλεμο και με το χτύπημα αυτό «ολοκλήρωσε την απάντησή της» στη δολοφονία Σολεϊμανί την Παρασκευή, ενός ισχυρού στρατηγού, του οποίου η ταφή, μετά από ημέρες πένθους, ολοκληρώθηκε τη στιγμή των εκτοξεύσεων πυραύλων. Η ιρανική τηλεόραση έδειξε πενθούντες που γιόρταζαν την επίθεση.

Ιρανικές πηγές που επικαλείτο νωρίτερα το Reuters ανέφεραν ότι το Ιράν είχε σχεδιάσει άλλους 100 πιθανούς στόχους. Ο πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ρουχάνι, αναμένεται να μιλήσει αργότερα την Τετάρτη, ανέφερε η κρατική τηλεόραση.

Σχετικά συμπεράσματα συνάγουν και διεθνή μέσα ενημέρωσης: «Οι επιθέσεις θα παράσχουν μια ευκαιρία στα γεράκια εντός της κυβέρνησης Τραμπ να κλιμακώσουν την αντιπαράθεση με το Ιράν, αλλά ίσως και έναν δρόμο εξόδου από την κρίση» σχολιάζει ο Guardian.

«Μπορεί οι πυραυλικές επιθέσεις να αντιπροσωπεύουν μια σπάνια ανταλλαγή πυρών μεταξύ του Ιράν και των ΗΠΑ, αλλά δεν ήταν τόσο ισχυρές όσο θα μπορούσαν, δεδομένης της σημασίας του Σουλεϊμανί για το ιρανικό καθεστώς. Αν τις ερμηνεύσει έτσι ο Τραμπ, ίσως ανοίξει ένας δρόμος για τον περιορισμό της κλιμάκωσης της κρίσης» εκτιμά το CNN.