Τα κράτη μέλη της ΕΕ απηύθυναν έκκληση προς το Ιράν να μην διατυπώνουν μη ρεαλιστικά αιτήματα για το πυρηνικό πρόγραμμα. Οι δηλώσεις αυτές γίνονται την επομένη της επανάληψης των διαπραγματεύσεων για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα στη Βιέννη, καθώς η Τεχεράνη ζητεί να κλείσει μια έρευνα της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ).

Η έρευνα αυτή, που αφορά ίχνη εμπλουτισμένου ουρανίου που βρέθηκαν σε τρεις εγκαταστάσεις στο Ιράν που δεν είχαν δηλωθεί, δηλητηριάζει εδώ και πολύ καιρό τις σχέσεις μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας και της υπηρεσίας του ΟΗΕ για την πυρηνική ενέργεια.

Η εξέλιξη των διαπραγματεύσεων

Για τους Ευρωπαίους διπλωμάτες, το θέμα πρέπει να διευθετηθεί στο πλαίσιο ξεχωριστών συζητήσεων με την ΙΑΕΑ. Οι διαπραγματεύσεις, οι οποίες επανεκκίνησαν την Πέμπτη στη Βιέννη “δεν σηματοδοτούν την εκ νέου έναρξη ενός νέου κύκλου”, επιμένουν οι αποκαλούμενες χώρες Ε3.

“Το κείμενο είναι πάνω στο τραπέζι. Δεν θα υπάρξει επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Το Ιράν πρέπει τώρα να πάρει την απόφαση να συνάψει τη συμφωνία, όσο αυτό είναι ακόμη δυνατό”, προσθέτουν. Και συνεχίζουν: “Ζητούμε αμέσως από το Ιράν να μην διατυπώνει μη ρεαλιστικά αιτήματα εκτός του πλαισίου”, “συμπεριλαμβανομένων των εκκρεμών θεμάτων που συνδέονται με τις εγγυήσεις της ΙΑΕΑ”.

Ωστόσο η Τεχεράνη θεωρεί ότι το θέμα αυτό είναι “πολιτικό από τη φύση του και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για να τιμωρηθεί το Ιράν”, σύμφωνα με διπλωμάτη που ρωτήθηκε σήμερα από το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Irna.

Ο στόχος της συμφωνίας

“Βρισκόμαστε σε μια καθοριστική στιγμή στη Βιέννη και η ιρανική πλευρά πρέπει να λάβει εγγυήσεις (για το θέμα αυτό) μόλις καταστεί δυνατόν”, επέμεινε. Έπειτα από μήνες αναστολής των διαπραγματεύσεων, οι διπλωμάτες από όλες τις πλευρές (Ιράν, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία) επιστρέφουν στην αυστριακή πρωτεύουσα για να σώσουν την υπό κατάρρευση συμφωνία του 2015.

Η συμφωνία γνωστή με το αγγλικό της ακρωνύμιο JCPOA (Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης / ΚΟΣΔ) έχει στόχο να εγγυηθεί τον μη στρατιωτικό χαρακτήρα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, το οποίο κατηγορείται ότι επιδιώκει να αποκτήσει ατομικό όπλο παρότι το αρνείται κατηγορηματικά.

Ωστόσο, μετά τη μονομερή αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών το 2018 με την προτροπή του Ντόναλντ Τραμπ και την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων σε βάρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας, η Τεχεράνη αποδεσμεύτηκε σταδιακά από τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό της πρόγραμμα.