Έγγραφα που διέρρευσαν από την Κύπρο αποκαλύπτουν μυστικές διαδρομές χρημάτων για μία συμφωνία ύψους 40 εκατ. δολαρίων μεταξύ του Ρώσου ολιγάρχη Ρομάν Αμπράμοβιτς με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν.

Οι αποκαλύψεις είναι αποτέλεσμα συνεργασίας του BBC Newsnight, BBC Verify και του Panorama  με το Γραφείο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας στο πλαίσιο μιας παγκόσμιας έρευνας με επικεφαλής δημοσιογράφους της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητικών Δημοσιογράφων και της Paper Trail Media, γνωστής ως Cyprus Confidential.

Το colpo grosso

Η μυστική συμφωνία συνδέεται με τη μεταβίβαση μετοχών μιας εξαιρετικά κερδοφόρας εταιρείας, μιας ρωσικής διαφημιστικής, της Video International, στις εταιρείες δύο ανδρών που συνδέονται με τον Πούτιν.

Οι δύο άνδρες, οι οποίοι αναφέρονται στα έγγραφα ως «τα πορτοφόλια» του Πούτιν φέρεται να έλαβαν εκατομμύρια δολάρια σε μερίσματα από την κατοχή των εν λόγω μετοχών, οι οποίες μεταβιβάστηκαν από ένα τραστ το οποίο φέρεται να ανήκει στον Αμπράμοβιτς.

Ειδικότερα, μέσα από ένα πολύπλοκο πλέγμα εταιρειών σε Κύπρο και Παρθένες Νήσους, ο Αμπράμοβιτς φέρεται να κατείχε μετοχές του ρωσικού κολοσσού, τις οποίες στη συνέχεια πούλησε σε χαμηλή τιμή σε δύο εταιρείες που συνδέονται με δύο άτομα από τον στενό κύκλο του Πούτιν.

Στα εμπιστευτικά αρχεία, ο άνδρας που φέρεται να συμμετείχε στην μυστική συμφωνία είναι ο Σεργκέι Ρολντούγκιν, στενός φίλος του Πούτιν και καλλιτεχνικός διευθυντής του Μουσικού Οίκου της Αγίας Πετρούπολης.

Γνωρίζει τον Βλαντίμιρ Πούτιν από τότε που ήταν νέοι, φέρεται να τον σύστησε στην πρώην γυναίκα του ενώ έχει βαφτίσει και την κόρη του.

Ο δεύτερος άνδρας που φέρεται να εμπλέκεται είναι ο Αλεξάντερ Πλεκόφ, ένας επιχειρηματίας που δραστηριοποιείται κι αυτός στην Πετρούπολη.

Ελβετοί εισαγγελείς ισχυρίζονται ότι αυτοί οι δύο άνδρες λειτουργούν ως «αχυράνθρωποι» του Πούτιν, κρατώντας χρήματα για λογαριασμό του.

Άλλωστε ήδη από τις αποκαλύψεις των Panama Papers έχουν αποκαλυφθεί οι οικονομικοί δεσμοί μεταξύ του Πούτιν και των δύο ανδρών, οι οποίοι βρέθηκαν στο επίκεντρο μιας υπόθεσης για ξέπλυμα χρήματος.

Και οι δύο άνδρες βρίσκονται στη λίστα κυρώσεων του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ και της ΕΕ, με τη Δύση να τους έχει χαρακτηρίσει «θεματοφύλακες» του υπεράκτιου πλούτου του προέδρου Πούτιν.

Οι σχέσεις Αμπράμοβιτς-Πούτιν

Η έρευνα του Cyprus Confidential βασίζεται σε 3,6 εκατομμύρια εμπιστευτικά εταιρικά αρχεία από εταιρείες που παρέχουν υπεράκτιες υπηρεσίες στην Κύπρο και έχει επικεντρωθεί στη στενή οικονομική σχέση της με τη Ρωσία και τους ολιγάρχες στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις. Πολλοί εξ’ αυτών φέρεται μέσω της Κύπρου να έχουν διαχειριστεί θέματα των περιουσιών τους.

Στην έρευνα περιλαμβάνονται έγγραφα από έναν πάροχο εταιρικών υπηρεσιών στην Κύπρο με την ονομασία MeritServus. Η εταιρεία MeritServus έχει υποστεί κυρώσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο νωρίτερα φέτος, αφού εσωτερικά έγγραφα αποκάλυψαν ότι είχε παραβιάσει τις κυρώσεις για λογαριασμό ενός από τους Ρώσους πελάτες της.

Η MeritServus φέρεται να συνεργάστηκε επίσης με εταιρείες του Αμπράμοβιτς στην Κύπρο.

Ο πλούτος του ολιγάρχη ξεπερνάει τα  9 δισ. δολάρια και έχει πραγματοποιήσει πολλές δημόσιες επενδύσεις στον αθλητισμό, τις τέχνες και σε ακίνητα υψηλής αξίας. Έγινε ένας από τους πιο γνωστούς και ισχυρούς Ρώσους ολιγάρχες στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά την αγορά της Chelsea FC στο Λονδίνο το 2003.

Σε δηλώσεις του έχει ισχυριστεί ότι δεν έχει στενές σχέσεις με τον Πούτιν αμφισβήτησε τις κατηγορίες που τον θέλουν να ενεργεί για λογαριασμό του.

Το 2010, εκπρόσωπος του κ. Αμπράμοβιτς δήλωσε ότι δεν είχε καμία οικονομική σχέση οποιουδήποτε είδους με τον –τότε- πρωθυπουργό Πούτιν.

Το 2021, ο Αμπράμοβιτς μήνυσε τη δημοσιογράφο Catherine Belton για ένα απόσπασμα στο βιβλίο της, Putin’s People, στο οποίο αναφερόταν σε στοιχεία που υποστήριζαν ότι είχε αγοράσει την Chelsea FC το 2003 κατ’ εντολή του προέδρου Πούτιν. Η υπόθεση διευθετήθηκε εξωδικαστικά με τον Ρώσο ολιγάρχη να διεκδικεί «μια πιο λεπτομερή εξήγηση των κινήτρων του» στις αναφορές της δημοσιογράφου για την αγορά της Chelsea.

Οι κυρώσεις στον Αμπράμοβιτς

Το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ έθεσαν τον κ. Αμπράμοβιτς υπό κυρώσεις τον Μάρτιο του 2022 μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η ΕΕ ανέφερε ότι ο Ρώσος ολιγάρχης «είχε προνομιακή πρόσβαση στον πρόεδρο και διατηρούσε πολύ καλές σχέσεις μαζί του. Αυτή η σχέση με τον Ρώσο ηγέτη τον βοήθησε να διατηρήσει τον σημαντικό πλούτο του».

Ο Αμπράμοβιτς αμφισβήτησε τις κυρώσεις της ΕΕ στο δικαστήριο νωρίτερα φέτος με τον δικηγόρο του να ισχυρίζεται ότι περιορισμοί ήρθαν λόγω της φήμης του Ρώσου επιχειρηματία και όχι «βάσει αποδείξεων».

Ωστόσο, η μυστική συμφωνία που αποκαλύπτουν τα έγγραφα δείχνει ότι υπάρχει  στενή οικονομική σχέση μεταξύ του των δύο ισχυρών ανδρών.

«Η υπόθεση αυτή προφανώς θέτει περισσότερες πληροφορίες στο τραπέζι και επιβεβαιώνει περαιτέρω την υποτιθέμενη σχέση μεταξύ Πούτιν και Αμπράμοβιτς με τρόπο που γίνεται όλο και πιο δύσκολο να αποκρουστεί», λέει ο Τομ Κίτινγκ, διευθυντής του Κέντρου Μελετών Οικονομικού Εγκλήματος και Ασφάλειας στο αμυντικό think tank RUSI.

Τι είναι το Cyprus Confidential

H Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητικών Δημοσιογράφων (International Consortium of Investigative Journalists), ένα μη κερδοσκοπικό ειδησεογραφικό γραφείο με έδρα την Ουάσιγκτον, το παγκόσμιο δίκτυο δημοσιογράφων και η  Paper Trail Media με έδρα το Μόναχο ηγούνται της έρευνας Cyprus Confidential.

H έρευνα σύμφωνα με το σάιτ της International Consortium of Investigative Journalists αποκαλύπτει πώς  χρηματοπιστωτικές εταιρείες στην Κύπρο λειτούργησαν ως οικονομικοί αρωγοί των Ρώσων ολιγαρχών και συμμάχων του Πούτιν, οι οποίοι έσπευσαν να προστατεύσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία και να αποφύγουν τις δυτικές κυρώσεις.

Αποκαλύπτει τα μυστικά του παράνομου ρόλου ενός ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού κόμβου στην προστασία και τη μετακίνηση περιουσιακών στοιχείων ολιγαρχών σε όλο τον κόσμο, ακόμη και όταν η Ρωσία εξαπέλυε την επίθεσή της στην Ουκρανία.

Διαβάστε επίσης:

Μπορέλ: Την επόμενη εβδομάδα η παρουσίαση του 12ου πακέτου κυρώσεων προς τη Ρωσία

Έρευνα των ΗΠΑ σε 30 διαχειριστές πλοίων για παραβιάσεις των πετρελαϊκών κυρώσεων στη Ρωσία

Washington Post: Ποιος συντόνισε την επίθεση στον αγωγό Nord Stream