AUKUS: Αλλάζει τον γεωστρατηγικό χάρτη η στρατηγικής σημασίας συμφωνία ΗΠΑ – Βρετανίας – Αυστραλίας κόντρα στην Κίνα

Συμφωνία για στρατηγική συνεργασία στην ζώνη του Ινδικού-Ειρηνικού Ωκεανού, κόντρα στον κινεζικό επεκτατισμό, ανακοίνωσαν χθες οι ΗΠΑ, η Αυστραλία και η Βρετανία.

Ταυτόχρονα, ανακοινώθηκε ότι η Αυστραλία «σπάει» γιγαντιαία σύμβαση που είχε συνάψει το 2016 με τη Γαλλία για την προμήθεια συμβατικών υποβρυχίων, προτιμώντας την κατασκευή πυρηνικών υποβρυχίων με αμερικανική και βρετανική τεχνολογία.

Η συμφωνία μεταξύ Τζο Μπάιντεν – Μπόρις Τζόνσον – Σκοτ Μόρισον και αναμένεται να αλλάξει τον γεωστρατηγικό χάρτη και τους συσχετισμούς δυνάμεων σε διεθνές επίπεδο, φέρει την ονομασία AUKUS, από τα αρχικά των τριών χωρών (Australia, UK, USA).

Η νέα συνεργασία των τριών χωρών στο θέμα της «εθνικής ασφάλειας», όπως είχε ανακοινωθεί μυστηριωδώς νωρίτερα, αφορά στην ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνολογίας, με στόχο να αντιμετωπιστούν οι «ταχέως αναπτυσσόμενες απειλές», ώστε να «χτιστεί ένα ειρηνικό μέλλον».

Όπως έγινε γνωστό, μέσα από την κοινή ανακοίνωση Μπάιντεν, Τζόνσον και Μόρισον, οι τρεις υπερδυνάμεις θα συνεργαστούν στους κομβικούς τομείς της τεχνολογίας, του κυβερνοχώρου, των υποβρύχιων συστημάτων, κλπ., ανταλλάσσοντας την τεχνογνωσία τους, με βασική επιδίωξη να ανακόψουν ολοένα αυξανόμενη δυναμική της Κίνας παγκοσμίως.

Μεταξύ άλλων, ο Τζο Μπάιντεν δεσμεύτηκε να βοηθήσει την Αυστραλία, ώστε να αποκτήσει υποβρύχια με πυρηνική ενέργεια, τα οποία θα κατασκευαστούν στην Αδελαΐδα με την εποπτεία της νεοσύστατης AUKUS, χωρίς ωστόσο αυτά να χρησιμοποιηθούν ως πυρηνικά όπλα, όπως χαρακτηριστικά επισήμανε ο Αυστραλός πρωθυπουργός, Σκοτ Μόρισον.

Μάλιστα, παρά το γεγονός ότι στην κοινή τους ανακοίνωση δεν αναφέρθηκε άμεσα η Κίνα ως «απειλή», εντούτοις η συγκεκριμένη τριμερής σύμπραξη αποσκοπεί ευθέως στο να «φρενάρει» την άνοδο της ασιατικής υπερδύναμης.

Ο Μπόρις Τζόνσον, από την μεριά του, χαρακτήρισε καθοριστική αυτή τη συμμαχία για την υπεράσπιση των συμφερόντων των τριών χωρών.

Μόρισον: Πρώτη πρωτοβουλία, η παράδοση πυρηνοκίνητων υποβρυχίων στην Αυστραλία

«Η πρώτη σημαντική πρωτοβουλία αυτού του (νέου συμφώνου που φέρει την ονομασία) AUKUS, θα είναι η παράδοση ενός στόλου πυρηνοκίνητων υποβρυχίων στην Αυστραλία» δήλωσε ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Σκοτ Μόρισον στην τηλεδιάσκεψη με τον Μπόρις Τζόνσον και τον Τζο Μπάιντεν, ο οποίος διοργάνωσε την τηλεδιάσκεψη αυτή.

Μετά την πολυσήμαντη αυτή ανακοίνωση, η Αυστραλία θα πρέπει να ακυρώσει μια γιγαντιαία παραγγελία συμβατικών υποβρυχίων από τη Γαλλία, ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, την οποία ο πρόεδρος Μακρόν έχει δεσμευτεί να υπερασπιστεί.

Και δεν είναι βέβαιο ότι το Παρίσι θα παρηγορηθεί από τις καθησυχαστικές δηλώσεις του Μπάιντεν, ο οποίος διαβεβαίωσε χθες ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν «να συνεργαστούν στενά με τη Γαλλία» σε αυτήν την πολύ μεγάλης σημασίας στρατηγική ζώνη.

Το Παρίσι «είναι ένας βασικός εταίρος» των ΗΠΑ, είπε ο Αμερικανός πρόεδρος.

Το διπλωματικό «κόλπο-γκρόσο» του Μπάιντεν

«Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία και οι ΗΠΑ θα συνδεθούν ακόμη στενότερα, γεγονός που αντικατοπτρίζει το επίπεδο εμπιστοσύνης μεταξύ μας και το βάθος της φιλίας μας» δήλωσε ο Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος με αυτή τη συμφωνία καταγράφει μια διπλωματική επιτυχία στη στρατηγική του για αποφυγή διεθνούς απομόνωσης της Βρετανίας μετά το Brexit.

«Με βάση την κοινή ναυτική ιστορία των δημοκρατιών μας, δεσμευόμαστε για μια κοινή φιλοδοξία να υποστηρίξουμε την Αυστραλία στην απόκτηση πυρηνοκίνητων υποβρυχίων» υπογραμμίζει το κοινό ανακοινωθέν των τριών εταίρων.

«Η μόνη χώρα με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μοιραστεί ποτέ αυτή την τεχνολογία πυρηνικής πρόωσης είναι με την Μεγάλη Βρετανία» από το 1958, δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. «Αυτή είναι μια θεμελιώδης απόφαση, θεμελιώδης. Θα δεσμεύσει την Αυστραλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Μεγάλη Βρετανία για γενιές».

Ο Τζο Μπάιντεν επαναλαμβάνει μετά την εκλογή του ότι σκοπεύει να αντιμετωπίσει την Κίνα, πολιτική και του προκάτοχού του, Ντόναλντ Τραμπ, αλλά με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο, και όχι απαραίτητα με κατά μέτωπο αντιπαράθεση.

Χθες, ο ίδιος είπε ότι θέλει «να επενδύσει στη μεγαλύτερη πηγή της δύναμης μας, τις συμμαχίες μας» και ότι επιθυμεί «αυτές να τις αναβαθμίσει για να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις απειλές του σήμερα και του αύριο».

Κίνδυνος ψυχρότητας με το Παρίσι

Ο Αμερικανός πρόεδρος θα δεχθεί επίσης στις 24 Σεπτεμβρίου στην Ουάσινγκτον τους πρωθυπουργούς της Αυστραλίας, της Ινδίας και της Ιαπωνίας με στόχο την αναβίωση της λεγόμενης Quad, την άτυπη τετραμερή συμμαχία των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και της Ινδίας, η οποία θεωρείται πως έχει δημιουργηθεί για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ισχύς και επιρροή της Κίνας στην περιφέρεια Ινδικού-Ειρηνικού.

Ωστόσο, η ανακοίνωση της Τετάρτης, παρά τις προσεκτικές δηλώσεις του Μπάιντεν, κινδυνεύει να ψυχράνει μια άλλη συμμαχία, αυτή με τη Γαλλία, εάν η Αυστραλία καταγγείλει αυτή που χαρακτηρίζεται ως «σύμβαση του αιώνα» για τη γαλλική αμυντική βιομηχανία.

Η συμφωνία-πλαίσιο που υπογράφηκε το 2016 από την Αυστραλία, αλλά η οποία αντιμετωπίζει δυσκολίες, προβλέπει την κατασκευή 12 πυροκίνητων υποβρυχίων επίθεσης.

Το συνολικό κόστος του προγράμματος, για το οποίο αρμόδιο είναι ο γαλλικός ναυπηγικός όμιλος, ανέρχεται σε 50 δισεκατομμύρια αυστραλιανά δολάρια (31 δισεκατομμύρια ευρώ).

Ο όμιλος που ειδικεύεται στην ναυπηγική βιομηχανία άμυνας εξέφρασε την «μεγάλη απογοήτευσή» του χθες Τετάρτη.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης με τον Αυστραλό πρωθυπουργό Μόρισον στα μέσα Ιουνίου, ο Μακρόν είχε επιβεβαιώσει την «πλήρη δέσμευση» της Γαλλίας για την τήρηση του δικού της μέρος της σύμβασης.

Οι πρώτες διεθνείς αντιδράσεις

Την έντονη αντίδραση της Κίνας προκάλεσε η αιφνιδιαστική κοινή ανακοίνωση για τη συμμαχία ΗΠΑ, Βρετανίας και Αυστραλίας.

Συγκεκριμένα, η πρεσβεία της Κίνας στην Ουάσινγκτον αντέδρασε στο νέο σύμφωνο ασφαλείας που ανακοίνωσαν χθες ΗΠΑ, Βρετανία και Αυστραλία, τονίζοντας ότι οι χώρες θα πρέπει να «αποτινάξουν την ψυχροπολεμική τους νοοτροπία και την ιδεολογική τους προκατάληψη, δεν πρέπει να οικοδομούν μπλοκ αποκλεισμού που στοχεύουν ή βλάπτουν τα συμφέροντα τρίτων».

Απ’ τη μεριά της, η Γαλλία εμφανίζεται ιδιαίτερα ενοχλημένη, μετά την ανακοίνωση της συμμαχίας ΗΠΑ, Βρετανίας και Αυστραλίας, θεωρώντας ότι θίγονται τα συμφέροντά της και αθετούνται οι μεταξύ τους συμφωνίες.

Η απόφαση των ΗΠΑ να παραμερίσουν τη Γαλλία από μια συμφωνία που είχε συνάψει με την Αυστραλία για την προμήθεια υποβρυχίων δείχνει έλλειψη συνοχής σε μια στιγμή που οι δύο σύμμαχοι αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, ανακοίνωσε χθες το Παρίσι.

Οι Γάλλοι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας ανέφεραν επίσης σε ανακοίνωσή τους ότι η απόφαση της Αυστραλίας να αθετήσει τη σύμβαση είναι αντίθετη με το πνεύμα συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.

Διαβάστε ακόμη:

Νέοι και μεσαία τάξη στο επίκεντρο της στρατηγικής Μητσοτάκη – Ξεκινά εξορμήσεις με το βλέμμα στις κάλπες

Όλαφ Σολτς: «Μη σοβαρό» το εξαγγελθέν «άμεσο οικονομικό πρόγραμμα» των CDU/CSU