H παγκόσμια οικονομική κοινότητα επιχειρεί να αποκρυπτογραφήσει τα όσα είπε την Τετάρτη ο Ντόναλντ Τραμπ και πόσο οι δασμοί που ανακοίνωσε θα επηρεάσουν τις οικονομίες.

Οι αναλύσεις που γίνονται είναι πολλές για τον παγκόσμιο οικονομικό πόλεμο που κήρυξε ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Μία από αυτή, στο CNN αναφέρει ότι ο Πλανητάρχης παίρνει μεγάλο ρίσκο, το μεγαλύτερο στην αμερικανική οικονομία που έχει πάρει ποτέ Αμερικανός πρόεδρος.

1

«Χρησιμοποιεί τους Αμερικανούς καταναλωτές σαν ένα τσιπ στο παγκόσμιο τραπέζι πόκερ» επισήμανε η αναλύτρια, Rana Foroohar, η οποία προέβλεψε ότι το «παιχνίδι υψηλού πονταρίσματος» θα ταράξει τις αγορές.

Η ίδια αναφέρει ότι οι δασμοί αυτής της θητείας του Τραμπ είναι διαφορετικοί από αυτούς της πρώτης θητείας του που στόχευαν κυρίως στην Κίνα.

«Αυτό είναι πολύ διαφορετικό. Αυτό είναι που λέει ο Τραμπ ότι θα ανατρέψει το σύστημα του Μπρέτον Γουντς. Θα ανατρέψει την παγκοσμιοποίηση όπως την ξέραμε» είπε, αναφερόμενη στη συμφωνία του 1944 που έθεσε τα θεμέλια της οικονομικής τάξης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

«Πιστεύω ότι θα είναι σίγουρα η καθοριστική στιγμή της προεδρίας του. Ελπίζω να μην ωθήσει τις ΗΠΑ και τον κόσμο σε ύφεση» πρόσθεσε.

Στην ανάλυση του CNN τονίζεται επίσης:

Οι πρόεδροι συνήθως κάνουν ό,τι μπορούν για να μην διαταράξουν την οικονομική μηχανή της χώρας και τη σταθερότητα σε παγκόσμιο επίπεδο — ιδιαίτερα όταν η ανεργία είναι χαμηλή και η ανάπτυξη σταθερή, όπως ήταν όταν ο Τραμπ διαδέχθηκε τον Τζο Μπάιντεν.

Ωστόσο, με την εντυπωσιακή ανακοίνωση νέων δασμών σχεδόν σε όλες τις εισαγωγές από 185 χώρες, ο Τραμπ προκάλεσε ένα πρωτοφανές σοκ στην παγκόσμια οικονομία, κόντρα στις συστάσεις σχεδόν όλων των οικονομολόγων και στα μαθήματα που έχουμε πάρει από ορισμένες από τις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας.

Ο Τραμπ βασίστηκε στην παλιά του πεποίθηση ότι εάν καταστήσει τα εισαγόμενα αγαθά μη ανταγωνιστικά, θα τονώσει την εγχώρια παραγωγή. Ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι εμπορικοί πόλεμοι τείνουν να καταλήγουν άσχημα και ότι οι δασμοί είναι περισσότερο χαρακτηριστικό του 19ου παρά του 21ου αιώνα.

Σε μια σουρεαλιστική εμφάνιση στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου την Τετάρτη, ο Τραμπ κρατούσε μια τεράστια αφίσα που παρουσίαζε τα νέα ποσοστά δασμών, ενώ αυτή κυμάτιζε στον άνεμο. Ο κόσμος είδε έναν ασυγκράτητο πρόεδρο, στο επίκεντρο της σκηνής που τόσο αγαπά, να ρισκάρει την οικονομική τύχη δισεκατομμυρίων ανθρώπων με ένα ακραίο πολιτικό στοίχημα.

Κλιμακώνοντας την επιθετική δασμολογική πολιτική του, ανακοίνωσε δασμούς 20% στις εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ακολούθως για τις εισαγωγές από τις παρακάτω χώρες: Κίνα (34%), Ινδία (26%), Νότια Κορέα (25%), Ιαπωνία (24%), Ηνωμένο Βασίλειο (10%), Βιετνάμ (46%), Ελβετία (31%), Καμπότζη (49%), Νότια Αφρική (30%), Ινδονησία (32%), Βραζιλία (10%), Σιγκαπούρη (10%). Για τις εισαγωγές από την Ταϊβάν, οι δασμοί θα είναι ύψους 32%.

Το μεγαλύτερο πολιτικό παράδοξο είναι ότι ο Τραμπ – υποσχόμενος να αναβιώσει τις οικονομικές προοπτικές των μεταβιομηχανικών περιοχών των ΗΠΑ – πρόκειται να προκαλέσει πραγματικό πόνο στους ίδιους τους Αμερικανούς. Εξελέγη πριν πέντε μήνες εν μέρει επειδή οι ψηφοφόροι είχαν κουραστεί από τις υψηλές τιμές στα βασικά αγαθά μετά την πληθωριστική πίεση που προκάλεσε η πανδημία και οι δαπάνες της κυβέρνησης Μπάιντεν.

Η υποψήφια των Δημοκρατικών, Κάμαλα Χάρις, είχε λίγες καλές απαντήσεις για το πώς θα μείωνε το κόστος ζωής. Ο Τραμπ, αντίθετα, ενίσχυσε την εικόνα του κοντά στον απλό κόσμο, ψήνοντας πατάτες σε ένα McDonald’s στην Πενσιλβάνια.

Κι όμως, τώρα εφαρμόζει μια πολιτική που θα κάνει σχεδόν τα πάντα – από το φαγητό μέχρι τα ηλεκτρονικά, τα αυτοκίνητα και τα σπίτια – ακριβότερα. Οι φτωχότεροι και όσοι ζουν με σταθερό εισόδημα θα πληγούν περισσότερο από τους πλούσιους φίλους του Τραμπ. Και όσοι έχουν συνταξιοδοτικά ταμεία, δεν θα θέλουν να δουν τις απώλειες.

Τα αυτοκίνητα

Ο ίδιος δήλωσε στο NBC το Σαββατοκύριακο ότι «δεν τον ενδιαφέρει καθόλου» αν η τιμή των αυτοκινήτων εκτοξευθεί. Το νέο του πείραμα με τους δασμούς δείχνει ότι το εννοεί. Πρόκειται για μια εκπληκτική πολιτική τοποθέτηση από έναν πρόεδρο δισεκατομμυριούχο που ηγείται ενός υπουργικού συμβουλίου γεμάτου με δισεκατομμυριούχους και εκατομμυριούχους.

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ακριβώς πώς θα εξελιχθεί αυτό το στοίχημα.

Αν οι δασμοί εφαρμοστούν πλήρως και δεν υπάρξουν εξαιρέσεις της τελευταίας στιγμής – όπως έχει συμβεί στο παρελθόν με τον Τραμπ – ο κόσμος οδεύει προς έναν ολοκληρωτικό εμπορικό πόλεμο.

Ξένοι ηγέτες θα δεχθούν τεράστιες πιέσεις να απαντήσουν. Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Άντονι Αλμπανέζι δήλωσε: «Αυτή δεν είναι ενέργεια φίλου». Η αντίδραση θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση, και ο Τραμπ – που πάντα θέλει να έχει τον τελευταίο λόγο – δεν θα μείνει με σταυρωμένα χέρια.

Ο Τραμπ δεν εξήγησε γιατί έχει νόημα να επιβάλλει 49% δασμό στην Καμπότζη ή γιατί είναι καλό να επιβαρύνει οικονομικά χώρες της Αφρικής.

Το ακόμη πιο παράδοξο; Στον κατάλογο δασμών του Λευκού Οίκου περιλαμβάνονται τα νησιά Heard και McDonald στην Ανταρκτική – ένας τόπος με περισσότερους πιγκουίνους παρά εμπορικές ροές.
Το πολιτικό ρίσκο του Τραμπ

Tα οφέλη

Το άλλο μεγάλο ρίσκο είναι ότι ο Τραμπ ίσως να μη δει σύντομα πολιτικά οφέλη από αυτή την κίνηση.

Οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν φαντασίωση την υπόθεση ότι οι βιομηχανίες θα επιστρέψουν στις ΗΠΑ. Και ακόμη κι αν αυτό συμβεί, είναι απίθανο να γίνει μέσα στη θητεία του — ή και στη «δεύτερη θητεία» που υπαινίσσεται, παρά τις συνταγματικές απαγορεύσεις.

Παρότι οι δασμοί θα αποφέρουν έσοδα εκατοντάδων δισ. δολαρίων στο κράτος, είναι αμφίβολο αν οι πολίτες θα πιστέψουν ότι θα αποζημιωθούν μέσω φορολογικών ελαφρύνσεων. Και όλα δείχνουν ότι αυτές οι ελαφρύνσεις θα ευνοήσουν κυρίως τους πλούσιους.

Δεν υπάρχει αμφιβολία για το θράσος της κίνησης του Τραμπ και της «Ημέρας Απελευθέρωσης» που διακήρυξε. Για εβδομάδες έκανε απειλές για δασμούς και άφηνε υπονοούμενα για υπαναχωρήσεις. Οι υποστηρικτές του στο Κογκρέσο έλεγαν ότι είναι «στρατηγική» διαπραγμάτευση. Αλλά αυτή τη φορά, φαίνεται ότι δεν θα κάνει πίσω.

«Αυτή θα είναι μια πολύ σημαντική ημέρα. Θα τη θυμάστε για πολλά χρόνια», είπε. «Ίσως αποδειχθεί μια από τις σημαντικότερες στην ιστορία της χώρας μας».

Και ίσως έτσι να είναι, σημειώνει στην ανάλυσή του το αμερικανικό μέσο. Ορισμένοι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι η επιστροφή σε παγκόσμιους εμπορικούς φραγμούς μπορεί να οδηγήσει σε ύφεση, όπως συνέβη στη δεκαετία του 1930.

Όμως, το οικονομικό περιβάλλον δεν είναι απλό. Μέχρι τώρα, οι ΗΠΑ είχαν χαμηλότερους δασμούς σε σχέση με άλλες χώρες γιατί είχαν τη δύναμη του καταναλωτή και της οικονομίας τους. Τώρα, όλα αυτά αλλάζουν. Και αν αυξηθούν οι τιμές και ο πληθωρισμός, οι καταναλωτές μπορεί να περιορίσουν τις δαπάνες τους, προκαλώντας ύφεση. Αυτό θα δώσει στους Δημοκρατικούς ένα τεράστιο πολιτικό δώρο. Ο Τσακ Σούμερ δήλωσε: «Αυτός είναι ένας τεράστιος φόρος για τις αμερικανικές οικογένειες, μόνο και μόνο για να ευνοηθούν οι δισεκατομμυριούχοι».

Διαβάστε επίσης:

Σε υψηλό 10ετίας το ευρώ – «Θυσία» το δολάριο στον βωμό των δασμών Τραμπ

Oικονομικός εφιάλτης για το παγκόσμιο εμπόριο οι δασμοί Τραμπ – Τι προβλέπουν 10 επενδυτικοί οίκοι

Axios: Ο Τραμπ δεν «χτύπησε»  τη Ρωσία – Πώς την εξηγούν οι ΗΠΑ