Στη Βαρσοβία άρχισε μια σημαντική σύνοδος, στην οποία μετέχει και η χώρα μας για την «Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών». Προβλέπει την υλοποίηση σημαντικών έργων διασυνδεσιμότητας στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και της ψηφιακής επικοινωνίας, τα οποία συνδέουν μεταξύ τους τη Βαλτική Θάλασσα, τη Μαύρη Θάλασσα, την Αδριατική Θάλασσα και το Αιγαίο Πέλαγος. Η ένταξη της Ελλάδας προσφέρει στην 3SI πρόσβαση όχι μόνο στη Μεσόγειο, αλλά και ευρύτερα, στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή.

Στη Σύνοδο της Βαρσοβίας συμμετέχουν: Αλβανία, Αυστρία, Βουλγαρία, Γερμανία, Ελλάδα, Εσθονία, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ισπανία, Κροατία, Λετονία, Λιθουανία, Μαυροβούνιο, Μολδαβία, Ουγγαρία, Ουκρανία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τουρκία, Τσεχία. Αναμένεται ότι σε αυτήν την Σύνοδο θα ενταχθούν στην Πρωτοβουλία, Ισπανία και Τουρκία ως «στρατηγικοί εταίροι», καθώς και Αλβανία και Μαυροβούνιο ως «συνδεδεμένα μέλη». Ήδη στη Βαρσοβία βρίσκεται ο Τούρκος υπουργός Μεταφορών.

1

Γιατί όμως η Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών είναι τόσο σημαντική για την Ελλάδα;

-Η Ελλάδα εντάχθηκε στην 3SI — ως το 13ο μέλος της ΕΕ— το Σεπτέμβριο του 2023, προσδίδοντας νέα δυναμική στην Πρωτοβουλία, με την προσθήκη μιας τέταρτης θάλασσας, αυτής του Αιγαίου Πελάγους, παρέχοντας με τον τρόπο αυτό, πρόσβαση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

-Στον τομέα των μεταφορών, αναδεικνύεται η στρατηγική σημασία των ελληνικών λιμένων – ιδίως της Αλεξανδρούπολης, της Καβάλας και της Θεσσαλονίκης — ως βασικών πυλών διασύνδεσης και διαμετακομιστικών κόμβων. Παράλληλα, η Ελλάδα προωθεί την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του σιδηροδρομικού δικτύου της Βορείου Ελλάδος, με σκοπό την ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας των κρατών-μελών, στον άξονα Βορρά–Νότου.

-Η Ελλάδα διαδραματίζει καίριο ρόλο στον τομέα της ενέργειας, λειτουργώντας ως αξιόπιστος περιφερειακός κόμβος και πάροχος ενεργειακής ασφάλειας για τα κράτη-μέλη της Πρωτοβουλίας των Τριών Θαλασσών και, ευρύτερα, για την Ευρώπη. Η πλωτή μονάδα αποθήκευσης και αεριοποίησης (FSRU) της Αλεξανδρούπολης, σε συνδυασμό με στρατηγικής σημασίας αγωγούς φυσικού αερίου — όπως ο Διαδριατικός Αγωγός (Trans Adriatic Pipeline – TAP) και ο Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας–Βουλγαρίας (IGB) — συνιστούν κομβικές ενεργειακές υποδομές, που ενισχύουν ουσιαστικά την ασφάλεια εφοδιασμού και συμβάλλουν στην υλοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου φυσικού αερίου (Vertical Gas Corridor).

-Η Ελλάδα έχει θέσει ως προτεραιότητα τη συμμετοχή της σε διεθνείς και περιφερειακές πρωτοβουλίες που προάγουν την οικονομική ανάπτυξη και τη διακρατική συνεργασία, στο πλαίσιο του σεβασμού των αρχών του διεθνούς δικαίου, με έμφαση στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Μέσω αυτής της προσέγγισης, επιβεβαιώνει τον ρόλο της, ως πύλης εισόδου προς την Ευρώπη, κρίσιμου κόμβου διασυνδεσιμότητας και πυλώνα σταθερότητας και ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή.

Tι είπε ο Γεραπετρίτης

O Γιώργος Γεραπετρίτης, ο Ελληνας ΥΠΕΞ, που συμμετέχει στις εργασίες της Συνόδου, χθες δήλωσε:

«Σε αυτό το πλαίσιο των κοινών, σοβαρών και περίπλοκων γεωπολιτικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε, τα έργα διασυνδεσιμότητας – εν εξελίξει και υπό σχεδιασμό – μεταξύ της Ελλάδας και γειτονικών χωρών, όπως οι μονάδες επαναεριοποίησης φυσικού αερίου, οι ενεργειακές διασυνδέσεις με γειτονικές βαλκανικές χώρες, η αναβάθμιση των λιμένων και των σιδηροδρομικών συνδέσεων της Βορείου Ελλάδος, καθώς και τα προγραμματιζόμενα έργα ενεργειακής διασύνδεσης με τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή, αποτελούν παραδείγματα της προστιθέμενης αξίας της συμμετοχής της Ελλάδας στην Πρωτοβουλία, προσθέτοντας δύο θάλασσες, το Αιγαίο Πέλαγος και το Ιόνιο Πέλαγος στις τρεις θάλασσες της Πρωτοβουλίας.

Ταυτόχρονα, όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε την εξίσου μεγάλη σημασία της Πρωτοβουλίας, η οποία λειτουργεί παράλληλα και συμπληρωματικά με τις ευρύτερες πολιτικές και τα βασικά χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ, όπως το έργο «Global Gateway», για την επίτευξη του κοινού στόχου της διαφύλαξης και της προώθησης της σταθερότητας και της οικονομικής ανάπτυξης της Ευρώπης.

Πιστεύω ότι αυτές ακριβώς οι πτυχές της «ασφάλειας», της «ανθεκτικότητας» και της «διαφοροποίησης» που προωθεί η Πρωτοβουλία μας σε αυτό το κομμάτι της Ευρώπης και, μπορώ να πω, στον κόσμο συνολικά, είναι αυτές που προσελκύουν το αυξανόμενο ενδιαφέρον και άλλων κρατών να συνδεθούν μαζί της.

Σε αυτό το πλαίσιο, καλωσορίζουμε φέτος την Αλβανία και το Μαυροβούνιο, ως τα νέα «Συνδεδεμένα Μέλη».

Καλωσορίζουμε, επίσης, ως νέους Στρατηγικούς Εταίρους, την Ισπανία και την Τουρκία, ενώ, ταυτόχρονα, θεσπίζουμε σήμερα, για πρώτη φορά, Όρους και Προϋποθέσεις για τους Στρατηγικούς Εταίρους μας».