Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε την Πέμπτη το πλαίσιο με τις παρεμβάσεις που στόχο έχουν να απορροφηθούν – και μάλιστα αναδρομικά από τον Δεκέμβριο για τους περισσότερους από τους καταναλωτές – οι επιβαρύνσεις στις τιμές του ρεύματος και την αναστολή της πολυσυζητημένης ρήτρας αναπροσαρμογής, αλλάζοντας την πολιτική ατζέντα.

Το νέο πακέτο μέτρων είναι πράγματι «γενναίο» και το ερώτημα είναι γιατί δεν υιοθετήθηκαν νωρίτερα αυτά και γιατί φτάσαμε να ζούμε επί μήνες όλα αυτά τα ηλεκτροσόκ μέχρι να αποφασιστεί μια (ακόμη πιο) ευρεία παρέμβαση που μπορεί να αλλάξει δραστικά τα πράγματα;

Οι λόγοι της καθυστέρησης

Το ότι θα παρενέβαινε η κυβέρνηση στο μείζον πρόβλημα της ενέργειας και όσων αυτή συμπαρασύρει ήταν γνωστό εδώ και καιρό. Η αλήθεια είναι ότι το αρχικό σχέδιο προέβλεπε και μάλλον είχε θέσει ως προαπαιτούμενη την Ευρωπαϊκή συνδρομή, έτσι ώστε οι παρεμβάσεις να είναι «αμέσου δράσεως» και χωρίς έντονη διαφωνία από τις Βρυξέλλες. Η Ελλάδα, μέσω του Κυριάκου Μητσοτάκη έκανε τρεις κινήσεις:

Πρώτον, κατέστησε σαφές ότι η λύση πρέπει να είναι ενιαία και συνολική από την Ευρώπη, δεύτερον, προσπάθησε να συγκροτήσει συμμαχίες (ιδίως με τις χώρες του Νότου) προκειμένου να υπάρξει κοινή γραμμή και τρίτον, κατέθεσε πολύ συγκεκριμένες προτάσεις, όπως: πλαφόν στην χονδρική και χρησιμοποίηση των 230 δισ ευρώ που έχουν μείνει αδιάθετα, από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Βλέποντας, από το Μάρτιο, την κωλυσιεργία της Ευρώπης και την αδυναμία να ληφθούν αποφάσεις στη Σύνοδο του Απριλίου, η στρατηγική της κυβέρνησης άλλαξε. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε μήνυμα στις Βρυξέλλες ότι «αν καθυστερήσουν οι κοινές ευρωπαϊκές αποφάσεις θα προχωρήσει μονομερώς σε λήψη μέτρων σε Εθνικό επίπεδο». Παράλληλα, δόθηκε κατεύθυνση να επιταχυνθούν οι προεργασίες στα συναρμόδια υπουργεία έτσι ώστε να ετοιμαστούν οι φάκελοι των προτάσεων.

Ο Πρωθυπουργός και το επιτελείο του θεώρησαν ότι πλέον μια μεγάλη, άμεση και δραστική παρέμβαση της κυβέρνησης ήταν μονόδρομος για να αντιμετωπιστεί  ριζικά το πρόβλημα. Κι όχι μόνο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θεωρεί ότι έπρεπε το ταχύτερο να διορθωθεί μια αδικία που έπληττε μεν όλη την κοινωνία, αλλά έφερνε σε αδιέξοδο τη μεσαία τάξη.

Γιατί τώρα

Η αδυναμία της Ευρώπης να καταλήξει, ή να φανεί ότι καταλήγει, σε κοινή στάση ήταν το βασικό κριτήριο για να επιταχυνθεί η ανακοίνωση των μέτρων. Όμως δεν ήταν ο μοναδικός λόγος για τον οποίον η κυβέρνηση έφερε τώρα την ανακοίνωση των μέτρων, καθώς υπήρχαν κι άλλοι παράγοντες που οδήγησαν στην αναθεώρηση των αρχικών πλάνων. Οι λόγοι είναι:

  • Δεν άντεχε η κοινωνία πρωτίστως (και δευτερευόντως η κυβέρνηση) κι άλλο κύμα αυξημένων λογαριασμών και μάλιστα ενόψει θέρους και τουριστικής περιόδου, είτε σε νοικοκυριά είτε σε επιχειρήσεις.
  • Τα «υπερκέρδη» των εταιρειών δεν ήταν τόσο μεγάλα, που άξιζε κάποιος να επενδύσει «μόνο» σε αυτά.
  • Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μεν ότι ακόμη και στη χειρότερη δυνατή συγκυρία για την κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αποτελέσει απειλή, καθώς αδυνατεί να κεφαλαιοποιήσει τη δυσφορία των πολιτών, αλλά κι η ΝΔ δεν … καλπάζει. Υπάρχουν κάποιοι που «αποκωδικοποιούν» τη συγκυρία ως μια ευκαιρία επανεκκίνησης. Δηλαδή, θεωρούν ότι είναι η στιγμή που…το ελατήριο έχει συμπιεστεί πολύ και μπορεί τώρα να αρχίσει η αντίστροφη πορεία της αποσυμπίεσης και της ανόδου. Ο κίνδυνος να θεριέψει μια ιδιοτελής αλλά δοκιμασμένη εκδοχή του λαϊκισμού, το περίφημο «δεν πληρώνω» που βοήθησε την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία , ήταν ένας λόγος παραπάνω για να κινηθεί πριν είναι αργά ένας πρωθυπουργός όταν βλέπει ότι το πράγμα πάει να ξεφύγει.
  • Η Ευρώπη την τελευταία εβδομάδα δείχνει να αφυπνίζεται. Πλέον ενώ στην αρχή φάνταζε ως η μοναδική λύση, τώρα μπορεί να εξελιχθεί ως «άλλο ένα» σημαντικό εργαλείο που θα λειτουργήσει αθροιστικά με τις Εθνικές πρωτοβουλίες.
  • Η Κυβέρνηση είδε ότι πολλά κράτη αρχίζουν και δραστηριοποιούνται σε Εθνικές επιλογές. Ήδη οι πρωτοβουλίες στην Ελλάδα είχαν ξεκινήσει από το Σεπτέμβριο και έφθασαν μέχρι τώρα σε ενισχύσεις άνω των 4 δισ. ευρώ. Όλες αυτές οι ενισχύσεις ήταν εντός ορίων του προϋπολογισμού. Τώρα όμως ήταν η στιγμή για να γίνει με μεγαλύτερη ένταση και με σαφές και εντονότερο πολιτικό πρόσημο.

Σε κάθε περίπτωση, οι επόμενες ώρες και ημέρες θα είναι γεμάτες από αναλύσεις των νέων μέτρων, αλλά και πολιτικές συγκρούσεις. Μέχρι να αρχίσουν να καταφθάνουν οι νέοι λογαριασμοί με τις μειωμένες τιμές…

Διαβάστε επίσης:

Κυριάκος Μητσοτάκης: Δίνει πίσω έως 600 ευρώ σε όλους τους Έλληνες με εισόδημα έως 45.000 ευρώ

ΚΙΝΑΛ: Ο πρωθυπουργός επανέλαβε μέτρα που έχουν εξαγγελθεί και στο παρελθόν

ΣΥΡΙΖΑ για ανακοινώσεις Μητσοτάκη: Αφήνει ανέγγιχτο τον μηχανισμό της αισχροκέρδειας