Γερμανικός επιταχυντής για ελληνοτουρκικό διάλογο – «Είμαστε ανοιχτοί» το μήνυμα της Αθήνας

Κλιμακώνονται οι διπλωματικές προσπάθειες του Βερολίνου ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Χθες η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ είχε τηλεδιάσκεψη με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά την οποία, όπως αναφέρει το Anadolu, συζήτησαν την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Στη διάρκεια της συζήτησης ο Ερντογάν είπε στη Γερμανίδα καγκελάριο ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να είναι δίκαιες και συνεπείς στο θέμα της Ανατολικής Μεσογείου.

Δήλωσε επίσης ότι οι διαφορές θα μπορούσαν να επιλυθούν μέσω διαπραγματεύσεων, εφόσον υπάρχει μια εποικοδομητική και δίκαιη προσέγγιση στην Ανατολική Μεσόγειο. Σημείωσε επίσης ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να εφαρμόζει μια αποφασιστική πολιτική σε ό,τι αφορά τα δικαιώματά της.

Στην τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν επίσης ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, ο αρχηγός της MIT Χακάν Φιντάν, ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου Ιμπραήμ Καλίν και ο διευθυντής του γραφείου του Ερντογάν, Χασάν Ντογάν.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, το Βερολίνο φιλοδοξεί να φέρει τις δύο χώρες στο ίδιο τραπέζι ακόμη και πριν από την Σύνοδο Κορυφής της 24ης-25ης Σεπτεμβρίου. Το πιο πιθανό σχήμα μιας πρώτης επαφής είναι η επανάληψη της τριμερούς του Βερολίνου μεταξύ των διπλωματικών συμβούλων του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Ταγίπ Ερντογάν και της Άνγκελα Μέρκελ.

Μητσοτάκης: Είμαι ανοιχτός

Χθες μιλώντας στο συνέδριο του Economist ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, τόνισε ότι προς το παρόν δεν έχει υπάρξει κάποια τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του ιδίου και του Τούρκου προέδρου -κάτι που πρέπει να προηγηθεί της έναρξης των συζητήσεων-, όμως είπε ότι «σύμβουλοί μας είναι σε επαφή, κάτι που, κατά τη γνώμη μου, είναι σημαντικό.

» Κι αν συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο, έχω πει ξεκάθαρα ότι είμαι ανοιχτός να αρχίσουμε τις διερευνητικές συνομιλίες πολύ σύντομα. Και νομίζω ότι είναι απολύτως σαφές ότι από τη στιγμή που θα αρχίσουν οι συνομιλίες, είναι αυτονόητο πως όταν συζητάς, δεν κάνεις άλλα πράγματα. Είναι προφανές ότι δεν μπορείς να κάνεις και τα δύο ταυτόχρονα, δηλαδή μονομερείς ενέργειες και συνομιλίες».

Βεβαίως ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ανησυχία του για το γεγονός ότι η Τουρκία εξακολουθεί να εκδίδει Navtex που αφορούν την Κύπρο, αλλά πρόσθεσε, σε ό,τι αφορά την διμερή σχέση, «πράγματι βλέπω ένα παράθυρο ευκαιρίας και ελπίζω ότι και η άλλη πλευρά το βλέπει με τον ίδιο τρόπο».

Απευθύνοντας για μια ακόμη φορά μήνυμα στην Ευρώπη, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι η διένεξη με την Τουρκία δεν αφορούν μόνο την Ελλάδα, ή την Κύπρο και την Τουρκία, αλλά κυρίως αφορούν την Ευρώπη και την Τουρκία.

«Είναι ένα πρόβλημα που έχει καθαρά ευρωπαϊκή διάσταση. Και η Ευρώπη κατέστησε απολύτως σαφές ότι αυτό που διακυβεύεται είναι η ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου» είπε και πρόσθεσε ότι «η Ευρώπη από θέση αρχής δεν αποδέχεται μονομερείς ενέργειες που είναι αντίθετες στο Διεθνές Δίκαιο».

Η προσφυγή στην Χάγη

«Έχουμε πει κάτι απολύτως ξεκάθαρο από την αρχή: Είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε με την Τουρκία, μέσω διερευνητικών συνομιλιών, για το ένα θέμα, που αφορά την οριοθέτηση των Θαλασσίων Ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Διεξάγονταν συζητήσεις επί σειρά ετών. Σημειώθηκε πρόοδος, όμως ποτέ δεν φτάσαμε σε συμφωνία. Θα επαναλάβουμε αυτές τις συνομιλίες από εκεί που σταμάτησαν τον Μάρτιο του 2016. Και θέλω να είμαι ξεκάθαρος: ότι αν δεν φτάσουμε σε συμφωνία, είμαστε διατεθειμένοι να φέρουμε το ζήτημα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Και θα σεβαστούμε την απόφαση, η οποία θα βασίζεται σε συνυποσχετικό το οποίο θα υπογράψουμε με την Τουρκία».

Ο πρωθυπουργός ανέφερε συγκεκριμένα ότι η χώρα μας θα ζητά από το Δικαστήριο να λάβει απόφαση πάνω στο ζήτημα που θα έχουμε θέσει. «Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, όταν δύο χώρες διεκδικούν δικαιώματα σε μια θαλάσσια περιοχή, δεν επιτρέπονται οι μονομερείς ενέργειες. Είναι απολύτως καθαρό. Όταν έχουμε μια διαφωνία, δεν επιτρέπεται να γίνονται μονομερείς ενέργειες. Νομίζω ότι αυτό το σαφές μήνυμα έχει σταλεί στην Τουρκία. Υπάρχει ένα πακέτο πιθανών συνεπειών που αντιμετωπίζει η Τουρκία αν συνεχίσει αυτή τη συμπεριφορά. Είμαι ο τελευταίος που θα ήθελα η Ευρώπη να κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση, όμως είναι σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα σταθεί στο πλευρό της Ελλάδας και της Κύπρου. Δεν θα εμφανιστεί διχασμένη σε αυτό το ζήτημα. Κι ελπίζω ότι αυτό που είδαμε ως πρώτο βήμα αποκλιμάκωσης θα συνεχιστεί και θα επαναληφθούν οι συνομιλίες δίχως απειλές κι επιθετική ρητορική» τόνισε με έμφαση ο πρωθυπουργός.

Ο κ.Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι συνέχιση της αποκλιμάκωσης από πλευράς Τουρκίας θα συνιστούσε η μη μονομερής αμφισβήτηση του αντικειμένου των συζητήσεων.

«Προφανώς δεν μπορείς να συνομιλήσεις εάν κάποιος αμφισβητεί μονομερώς το αντικείμενο των συζητήσεων. Αυτό είναι ξεκάθαρο, το έχουμε καταστήσει σαφές. Και, νομίζω, ότι το τελευταίο πράγμα που θέλουν αμφότερες οι χώρες είναι η πλήρης κινητοποίηση των στόλων μας, όπου πάντοτε υπάρχει ο κίνδυνος τα πράγματα να ξεφύγουν από τον έλεγχο. Αυτό που είναι σημαντικό είναι πέρα από τις πράξεις, τα λόγια, η ρητορική. Είμαι πάντα πολύ προσεκτικός όταν επιχειρηματολογώ, σε γραπτό λόγο και προφορικά. Είναι εύκολο να διεγείρεις τα πάθη όταν απευθύνεσαι στην κοινή γνώμη» είπε ο κ.Μητσοτάκης.

Σύνοδος Κορυφής 

Ο πρωθυπουργός ερωτηθείς για τις προσδοκίες από την σύνοδο κορυφής της ΕΕ, στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου, ήταν επιφυλακτικός: «Θα δούμε. Μία εβδομάδα είναι πολύς καιρός στην πολιτική, ειδικά στην ευρωπαϊκή πολιτική. Προτιμώ να προσέλθω στην Σύνοδο με μία θετική νότα παρά με μία αρνητική. Θα απόσχω από οποιαδήποτε πρόβλεψη. Αυτό που είναι ξεκάθαρο, αν δείτε και τις δηλώσεις που έχουν κάνει ο Ζοζέπ Μπορέλ, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Σαρλ Μισέλ, η Τουρκία έχει μία επιλογή: Μπορεί να συζητήσει με την Ευρώπη, εποικοδομητικά, και κατ’ επέκταση να συζητήσει και με εμάς. Ή μπορεί να επιλέξει να συνεχίσει αυτές τις μονομερείς ενέργειες -όχι μόνο εδώ, υπάρχει επίσης προβληματισμός για τα τεκταινόμενα στη Λιβύη, που απασχολεί ιδιαίτερα άλλες ευρωπαϊκές χώρες- και σε αυτή την περίπτωση θα υπάρξουν συνέπειες. Άρα οι επιλογές έχουν τεθεί ξεκάθαρα και όλοι ελπίζουμε ότι η επιλογή θα είναι η εποικοδομητική συζήτηση».

Προκλητικός ο Τσαβούσογλου

Πάντως, ο Τπυρκος ΥΠΕΞ συνεχίζει σε προκλητικούς τόνους. Χθες μιλώντας στο CNN Turk είπε πως ο Ερντογάν δήλωσε στην Μέρκελ ότι ο ελλιμενισμός του Oruc Reis για εργασίες συντήρησης δεν σημαίνει ότι έχουν τελειώσει οι επιχειρήσεις του στην Ανατολική Μεσόγειο και ότι αφού ολοκληρωθεί η συντήρηση, «θα συνεχίσουμε τις δραστηριότητές μας με αποφασιστικότητα».

Επίσης, στην ίδια συνέντευξη είπε ότι η Ελλάδα πρέπει να ανακοινώσει πως δεν αποδέχεται τον Χάρτη της Σεβίλλης, ο οποίος συχνά περιγράφεται και ως «χάρτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης» για τον καθορισμό των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στην Ανατολική Μεσόγειο.