Δραματικές εξελίξεις στα Σκόπια: Τι σημαίνει για την Αθήνα το «όχι» που εισέπραξε ο Ζάεφ

Βαρύ το κλίμα στην Βόρεια Μακεδονία μετά το «όχι» που εισέπραξε ο Ζόραν Ζάεφ για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ. Οι πολιτικές εξελίξεις κλιμακώθηκαν μέσα στο Σαββατοκύριακο και η χώρα προσφεύγει σε πρόωρες εκλογές στις 12 Απριλίου.

Η απογοήτευση είναι έκδηλη στην γειτονική χώρα, καθώς η κυβέρνηση Ζάεφ είχε καταφέρει να κάμψει έντονες αντιδράσεις από εθνικιστικά στοιχεία προκειμένου να προχωρήσει την Συμφωνία των Πρεσπών κάνοντας έναν αγώνα δρόμου. Όλοι πίστευαν ότι στον τερματισμό θα υπήρχε η ένταξη στο NATO και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θεσμοί οι οποίοι θα μπορούσαν να εγγυηθούν για την ασφάλεια της χώρας μέσα στο ασταθές περιβάλλον των Δυτικών Βαλκανίων.

Ωστόσο, παρά την στήριξη από το Βερολίνο και τις ΗΠΑ, δεν έγινε εφικτό να καμφθούν οι αντιστάσεις της Γαλλίας και του Εμανουέλ Μακρόν, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει ομοφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της περασμένης εβδομάδας και τα Σκόπια -όπως και τα Τίρνανα- δεν έλαβαν το πράσινο φως για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Όπως ήταν αναμενόμενο, στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας επικράτησε απογοήτευση, ενώ οι πολιτικοί αντίπαλοι του Ζάεφ ήταν σαν να τον περίμεναν στην γωνία…

Η κριτική τους όλο το προηγούμενο διάστημα περί υποχωρήσεων, χωρίς αρκετές εγγυήσεις, με αντάλλαγμα την ένταξη στην ΕΕ μοιάζει να δικαιώνεται και το εθνικιστικό VMRO-DPMNE παίρνει κεφάλι, θέτοντας και θέμα για την Συμφωνία των Πρεσπών, η οποία, αν και δεν μπορεί να ακυρωθεί, ωστόσο μπορεί να υπάρξουν αρρυθμίες στην εφαρμογή της.

Μάλιστα, ο Ευάγγελος Βενιζέλος έκανε την εξής παρατήρηση αναφορικά με την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών: «Ενώ προχώρησε η διαδικασία ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, με την άρνηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις επηρεάζεται νομίζω αρνητικά για την Ελλάδα η ισορροπία της Συνθήκης των Πρεσπών.

» Στο άρθρο 1 παρ. 10 της Συνθήκης προβλέπεται ότι η ‘πολιτική’ μεταβατική περίοδος για τη χρήση της συνθέτης ονομασίας στα έγγραφα που εκδίδει στο  εσωτερικό του  το αντισυμβαλλόμενο  μέρος  εξαρτάται από το άνοιγμα των κεφαλαίων των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Συνεπώς η μη έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων συνεπάγεται καθυστέρηση ως προς την πραγματική  εσωτερική χρήση του σύνθετου ονόματος. Δηλαδή καθυστέρηση ως προς την erga omnes χρήση του ονόματος».

Πέραν των θεμάτων που έχουν να κάνουν με την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, τα οποία η Αθήνα παρακολουθεί στενά, προς το συμφέρον όλων των πλευρών είναι να επικρατήσουν φωνές ήπιες, χωρίς εθνικιστικές εξάρσεις, να μην εγερθούν ξανά ζητήματα εσωτερικής συνοχής στην Βόρεια Μακεδονία, κάτι που μοιάζει δύσκολο αν στις εκλογές του Απριλίου επικρατήσει το VMRO-DPMNE.