Για πολλά μπορεί κανείς να κατηγορήσει κανείς τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά όχι για η έλλειψη εφευρετικότητας, γράφει η γερμανική εφημερίδα Die Welt.
«Επί μήνες, προσπαθεί να καταστήσει σαφές στους συμπατριώτες του πόσο καλή είναι η πατρίδα και η ευημερία τους. Έχει ενορχηστρώσει μια οικονομική άνθηση και παρεμβαίνει ειδικά στη νομισματική πολιτική της χώρας. Και επειδή, λόγω του αμείλικτου πληθωρισμού και του υψηλού ποσοστού ανεργίας, δεν είναι κάθε Τούρκος πεπεισμένος για την αύξηση της ευημερίας, τώρα διανέμει γενναιόδωρα δώρα στους ψηφοφόρους» σημειώνει η γερμανική εφημερίδα και εξηγεί:
«Μόλις δύο μήνες πριν από τις προεδρικές εκλογές, έβαλε σε εφαρμογή ένα νέο πακέτο κινήτρων. Οι συνταξιούχοι θα λάβουν σε δυο δόσεις από 1.000 λίρες (περίπου 200 ευρώ). Περίπου δώδεκα εκατομμύρια Τούρκοι σύντομα θα λάβουν δύο επιταγές ταχυδρομικώς, η πρώτη εκ των οποίων θα φτάσει μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές, οι οποίες θα διεξαχθούν στις 24 Ιουνίου, σημειώνει η γερμανική εφημερίδα.
Δεν θα είναι όμως μόνο οι συνταξιούχοι ευχαριστημένοι. Το πρόγραμμα οικονομικών κινήτρων περιλαμβάνει και άλλα οφέλη, όπως η ακύρωση φορολογικών οφειλών ή ποινών. Η Die Welt υπολογίζει ότι τα προεκλογικά δώρα θα κοστίζουν στη χώρα περίπου πέντε δισεκατομμύρια ευρώ, χρήματα που η Άγκυρα δεν έχει στην πραγματικότητα.
Το πόσο κρίσιμη είναι η κατάσταση, φαίνεται από την αντίδραση της Standard & Poor’s (S&P), η οποία λίγες ώρες μετά το ανακοινωθέν πρόγραμμα οικονομικών κινήτρων υποβάθμισε την πιστοληπτική αξιολόγηση της Τουρκίας ακόμη περισσότερο, στον λεγόμενο τομέα των «σκουπιδιών». Η επεκτατική οικονομική πολιτική του Ερντογάν κατά πάσα πιθανότητα θα υπερβεί στις 24 του Ιούνη, εν αναμονή των τοπικών εκλογών του χρόνου.
«Οι αγορές απάντησαν έγκαιρα» γράφει η Handelsblatt
Η λίρα έχασε σχεδόν το 2%, αναφέρει σε ρεπορτάζ μια άλλη γερμανική εφημερίδα, η Handelsblatt. H ισοτιμία έναντι του δολαρίου είναι 4,18 λίρες για ένα δολάριο και πέντε λίρες για ένα ευρώ. Η αγορά ομολόγων υπέστη επίσης καθίζηση. Η απόδοση των δεκαετών τουρκικών ομολόγων έφθασε στο 12,56%.
«Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και ο υψηλός πληθωρισμός θα αυξήσουν τους κινδύνους για την οικονομία» γράφει η γερμανική εφημερίδα.
«Επιπλέον, η υποτίμηση του νομίσματος αποτελεί απειλή για την οικονομική σταθερότητα. Με την πτώση της τουρκικής λίρας, θα είναι δύσκολο για τις εταιρείες να αποπληρώσουν το χρέος που έχουν σε ξένα νομίσματα. Αυτό θα έχει επίσης αρνητικό αντίκτυπο στο δημόσιο χρέος, το 40% του οποίου είναι σε άλλα νομίσματα»
«Το εξωτερικό χρέος του κράτους, των ιδιωτικών νοικοκυριών και των εταιρειών έχει αυξηθεί σχεδόν δέκα φορές τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Φτάνει τα 450 δισεκατομμύρια δολάρια, αντιπροσωπεύει πάνω από το 50% της οικονομικής παραγωγής, και η τάση αυξάνεται. Επειδή η χώρα ζει σήμερα πέρα από τις δυνατότητές της. Αυτό είναι εμφανές στο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο έφθασε σχεδόν το 6% της οικονομικής παραγωγής. Σημαντικά περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες εισάγονται από ό, τι εξάγονται» γράφει από την πλευρά της η Die Welt.
Η χώρα είναι ευάλωτη σε κραδασμούς. Η αυξανόμενη τιμή του πετρελαίου ευθύνεται επίσης για το τεράστιο έλλειμμα, το οποίο πρέπει να καλυφθεί με ξένο κεφάλαιο. Αλλά αν οι επενδυτές παραμείνουν μακριά, απειλείται μια κρίση του ισοζυγίου πληρωμών. Αυτή την εβδομάδα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προειδοποίησε επίσης για την εξάρτηση από το ξένο κεφάλαιο. «Το εξωτερικό χρέος της Τουρκίας την καθιστά ευάλωτη σε ένα σοκ», ανέφεραν οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ. Η υποτίμηση της λίρας θα μπορούσε να καταστήσει το χρέος δυσβάσταχτο.
Η S & P αναφέρει την τεταμένη σχέση της Τουρκίας με τους κυριότερους εμπορικούς εταίρους ως παράγοντα κινδύνου. Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να επιβάλουν κυρώσεις στις συστημικες τράπεζες, καθιστώντας δυσχερέστερες τις ξένες ταμειακές ροές στις οποίες στηρίζεται η χώρα. Η προεκλογική εκστρατεία του Ερντογάν στις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν μεγάλο ποσοστό των Τούρκων πολιτών θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά περαιτέρω τις σχέσεις με την Ευρώπη.
«Η χρηματοδότηση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είναι μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες μας», γράφουν οι αναλυτές της S & P. Τους τελευταίους μήνες, οι ξένοι επενδυτές έχουν ήδη αποσύρει από τα αποθεματικά τους, τα ομόλογα της Τουρκίας.