Ημέρα σημαντικών αποφάσεων και καίριων δράσεων η σημερινη, αφού αυτήν την ώρα πραγματοποιείται στο Βερολίνο η Διεθνής Διάσκεψη για την αποκλιμάκωση της πολεμικής κατάστασης στη Λιβύη και της εύρεση ειρηνικών λύσεων μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών, Φαγιέζ αλ Σάρατζ και του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος, στόχος είναι η επίτευξη εκεχειρίας μέσω ενός μηχανισμού ελέγχου και παρακολούθησης της κατάστασης που περιλαμβάνει συμμετοχή στρατιωτών από ευρωπαϊκές χώρες.
«Πυρετωδώς» εργάζονται οι ηγέτες των συμμετεχόντων κρατών, αφού στιγμές πριν την κρίσιμη Διάσκεψη, πραγματοποιήθηκαν συνάντησεις μεταξύ ορισμένων ηγετών, όπως αυτή μεταξύ του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Συνάντηση επίσης πραγματοποιήθηκε και μεταξύ της Καγκελαρίου της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, τόσο με τον αναγνωρισμένο πρωθυπουργό της Λιβής, Φαγίεζ αλ Σάρατζ όσο και με τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ.
Τα μέλη της τουρκικής αντιπροσωπείας είχε και άλλες επαφές με τον Ερντογάν να συναντά τον Φαγιέζ αλ Σάρατζ και τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου να συναντά τους υπ. Εξωτερικών ΗΠΑ και Ιταλίας, Μάικ Πομπέο και Λουίτζι ντι Μάιο.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu ο Τούρκος πρόεδρος είπε στον Ρώσο ομόλογό του ότι η διάσκεψη του Βερολίνου θα πρέπει να διασφαλίσει την κατάπαυση του πυρός και την έναρξη πολιτικής διαδικασίας για την ειρήνη στη χώρα αυτή ενώ παράλληλα επιτέθηκε στον Χαλίφα Χαφτάρ λέγοντας ότι πρέπει να μπει ένα τέλος στην επιθετική συμπεριφορά του Λίβυου στρατάρχη.
Πριν τη συνάντησή του με τον Ερντογάν ο Ρώσος πρόεδρος εξέφρασε την ελπίδα η διάσκεψη να φέρει περαιτέρω πρόοδο μετά τα πρώτα αποτελέσματα των ειρηνευτικών προσπαθειών της Μόσχας έφεραν τα πρώτα αποτελέσματα.
«Δεν χάνουμε την ελπίδα ότι ο διάλογος θα συνεχισθεί και η σύγκρουση θα επιλυθεί» σημειώνοντας ότι Ρωσία και Τουρκία έκαναν «ένα πολύ καλό βήμα» όταν κάλεσαν τις λιβυκές παρατάξεις να σταματήσουν τις μάχες.
Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, είπε ότι ο στρατιωτικός διοικητής της ανατολικής Λιβύης Χαλίφα Χάφταρ πρέπει να βάλει τέλος στην επιθετική στάση του ώστε να ανοίξει ο δρόμος για μια πολιτική διαδικασία στη Λιβύη.
«Για να εφαρμοσθούν τα άλλα στάδια της πολιτικής διαδικασίας και της λύσης, η επιθετική στάση του Χάφταρ πρέπει να τερματισθεί», δήλωσε ο Ερντογάν σε σχόλιά του που μεταδόθηκαν από την τουρκική τηλεόραση κατά την έναρξη της συνάντησής του με τον Πούτιν.
Μπαράζ διπλωματικών επαφών είχε και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο. Ο Αμερικανός υπουργός συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου και, όπως αναφέρει σε tweet του, οι δύο πλευρές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να συμφωνηθεί μια εκεχειρία και αξιόπιστος μηχανισμός ελέγχου.
Today in #Berlin, Turkish Foreign Minister Cavusoglu and I discussed the #Libyan peace process. We agreed on the need for a formal ceasefire agreement and credible monitoring mechanism. pic.twitter.com/bXxnDckLYK
— Secretary Pompeo (@SecPompeo) January 19, 2020
Met with President Sisi today and addressed the pointless and tragic death of detained U.S. citizen Moustafa Kassem in Egypt. On #Libya, President Sisi and I agreed on the urgent need for a return to a @UN-facilitated political process and a ceasefire. pic.twitter.com/xhhRxQhjwM
— Secretary Pompeo (@SecPompeo) January 19, 2020
Τι πραγματικά θέλουν οι Μεγάλες Δυνάμεις – Ειρήνη ή πετρέλαιο
Μετά το σπάσιμο της εκεχειρίας, η Ρωσία και η Τουρκία προσπάθησαν ανεπιτυχώς να κλείσουν μια νέα ειρηνευτική συμφωνία την περασμένη Δευτέρα, στην Μόσχα. Ο Σάρατζ την υπέγραψε, αλλά ο Χαφτάρ όχι.
Αμέσως μετά, ο στρατάρχης έκανε ένα βήμα, μειώνοντας την παραγωγή πετρελαίου με το κλείσιμο ενός σημαντικού για τις εξαγωγές λιμανιού, στην αυγή της Διάσκεψης του Βερολίνου που πραγματοποιείται με στόχο να τερματιστούν οι εχθροπραξίες και να κηρυχθεί διαρκής και «πλήρης» κατάπαυση του πυρός.
Το ενδεχόμενο μιας αποτυχίας ελλοχεύει τον κίνδυνο νέας ανάφλεξης στην Λιβύη, η οποία συγκεντρώνει τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στην Αφρική.
Η τελευταία κίνηση του Χαφτάρ θα μπορούσε να τινάξει στον αέρα τους υπολογισμούς των διαφόρων ξένων παικτών. Ο Σάρατζ δήλωσε σε συνέντευξη του το Σάββατο ότι ο αντίπαλός του δεν φαίνεται να είναι ακόμη έτοιμος για ειρήνη.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι τα λιμάνια της ανατολικής Λιβύης που ελέγχει η πλευρά του στρατάρχη Χάφταρ ανέστειλαν τις εξαγωγές αργού, μειώνοντας κατά 50% την παραγωγή και κλιμακώνοντας την ένταση ενόψει της Διάσκεψης του Βερολίνου.
Να θυμίσουμε ότι φυλές που έχουν συμμαχήσει με τον Χάφταρ κατηγορούν την κυβέρνηση στην Τρίπολη ότι χρησιμοποιεί τα έσοδα από το πετρέλαιο για να πληρώνει ξένους μαχητές.