Η εικόνα της πορείας της πανδημίας και των αντιδράσεων των πολιτών κάθε άλλο παρά ενθαρρύνουν για σχετικά ομαλό, σχετικά ταχύ, σχετικά αποτελεσματικό πέρασμα σε μία πιο χαλαρή κατάσταση που θα αποτελέσει και τον προθάλαμο της ανάκαμψης.

Στοιχεία πρώτο: ο συνωστισμός που επικράτησε σε εμπορικούς δρόμους όπως π.χ. στην Αθηναϊκή Ερμού προμηνύει ότι σε μία εβδομάδα έως 10 ημέρες από σήμερα θα έχουμε νέα έξαρση κρουσμάτων.

Στοιχείο δεύτερο: σύμφωνα με μία πρόχειρη καταμέτρηση που έγινε στους δρόμους αυτούς, οι 7 στους 10 είχαν την μάσκα για… διακοσμητικό στοιχείο—στο λαιμό, στο πηγούνι, ακόμη και στα μαλλιά.

Στοιχείο τρίτο: σύμφωνα με επίσημο ανακοινωθέν τα ποσοστά των εμβολιασμού είναι χαμηλά. Παραδείγματος χάριν, στις ηλικίες 85 και πάνω και 80-84 έχει εμβολιαστεί μόλις το 60%-63%. στις ηλικίες 60-64 το ποσοστό είναι ακόμη χαμηλότερο, στο 47%. Εμβόλια υπάρχουν. Οι πολίτες αρνούνται να εμβολιαστούν.

Στοιχείο τέταρτο: η πιθανότητα εμφάνισης θρόμβωσης με το astrazeneka είναι 1 στις 100.000. Η πιθανότητα να συμβεί αυτοκινητιστικό δυστύχημα είναι 1 στις 20.000. Όσοι αρνούνται το εμβόλιο θα σταματήσουν να οδηγούν;

Στοιχείο πέμπτο: σε χώρες όπου υπάρχει αίσθηση κοινής ευθύνης, υπακοή στους περιορισμούς και χρήση των μέτρων προσωπικής προστασίας (π.χ. Νέα Ζηλανδία για να  μην αναφερθούμε και πάλι στην Άπω Ανατολή) ο έλεγχος της πανδημίας είναι αποτελεσματικός και η οικονομία είναι ήδη σε ανάκαμψη.

Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι ειδικά στην Ελλάδα (α) η έννοια της προσωπικής ευθύνης είναι περίπου ανύπαρκτη, (β) η άγνοια υπερκεράζει την λογική και την επιστήμη, (γ) η τάση για ανυπακοή είναι εκτεταμένη και, (δ) το βραχυχρόνιο όφελος προπορεύεται του μακροχρόνιου.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει προσπαθήσει να ακολουθήσει έναν μετριοπαθή δρόμο ανάμεσα στην άνωθεν επιβολή και την προσωπική ελευθερία. Έχει λάβει μέτρα στήριξης της οικονομίας που ενέχουν δυνητικούς κινδύνους για το αύριο. Έχει δοκιμάσει όλα τα μέτρα που έχουν στην φαρέτρα τους οι δημοκρατίες.

Το ερώτημα είναι αν δεν έχει έρθει πια η ώρα για μεγαλύτερο κρατικό παρεμβατισμό; Διότι είναι σαφές ότι με την πορεία που έχουμε χαράξει τα προβλήματα δεν θα απαλυνθούν. Αντίθετα ενέχουν τις προϋποθέσεις για ένα χειρότερο αύριο.

Υπάρχουν τρία μέτρα που μπορεί να πάρει η κυβέρνηση και τα οποία έχουν την δυνατότητα να βελτιώσουν και το σήμερα και το αύριο. Συγκεκριμένα:

-Εφόσον διαπιστωμένα υπάρχουν άτομα που αρνούνται τον εμβολιασμό – όπως π.χ. το 40% των ηλικιών 80 και πάνω, αυτοί να χάσουν την σειρά τους. Τα εμβόλια να δοθούν στις επόμενες ηλικίες, με διαρκή και γρήγορα ανοίγματα στους νεότερους, ώστε να επιταχυνθεί η ανοσία σε μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Για να το θέσω απλά: δεν μπορεί ο πεισματάρης και ανημέρωτος ογδοντάρης να κρατά όμηρο το νέο π.χ. των 45-49 που θέλει να εμβολιαστεί. Αν και όταν αυτός ο πεισματάρης αλλάξει γνώμη να μπει στην σειρά, έχοντας χάσει την προτεραιότητα που η πολιτεία έδωσε στην ηλικία του.

-Όσοι αρνούνται την επιστήμη να χάνουν προνόμια. Έτσι, η Ελλάδα μπορεί να θεσπίσει διαβατήριο για χρήση εντός της Ελλάδος. Όσοι δεν εμβολιάζονται δεν θα έχουν το δικαίωμα να μετακινούνται από σε δήμο σε δήμο και, πολύ περισσότερο, από νομό σε νομό.

-Το Ευρωπαϊκός Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων άνοιξε τον δρόμο, με την απόφαση του ότι ο υποχρεωτικός εμβολιασμός του υγειονομικού προσωπικού δεν αντιβαίνει τις προσωπικές ελευθερίες –διότι το κοινό καλό υπερβαίνει το ατομικό. Η κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στο θέμα αυτό και να αφήσει κατά μέρος τις ευαισθησίες περί πολιτικού κόστους που δείχνουν αναβολή της υποχρέωσης για τον Σεπτέμβριο.

Ο covid-19 δεν είναι κορωνοϊός όπως της γρίπης – όπως μερικοί έχουν την συνήθεια να λένε για να δικαιολογήσουν την άλογη αδιαφορία τους ή άρνηση τους. Μεταδίδεται εύκολα και ταχύτατα με τον αέρα, δρα αστραπιαία και είναι πολύ συχνά θανατηφόρος. Επιπλέον, είναι πλέον γνωστό ότι τα εμβόλια που κάνουμε σήμερα έχουν ισχύ στην καλύτερη περίπτωση για 12 μήνες.

Θα ζήσουμε με τον covid-19 για πολλά χρόνια. Θα επαναλάβω μία λεπτομέρεια που παραβλέπεται, μολονότι αναφέρεται συχνά: στην ιστορία, ο μόνος ιός που έχει εξαφανιστεί είναι της ευλογιάς.

Στο πλαίσιο αυτό απαιτείται τόλμη, ταχύτητα και αποφασιστικότητα. Η κυβέρνηση μπορεί να υφίσταται πολιτική φθορά, αλλά το καθήκον της είναι να ξεπεράσει χωρίς χρονοτριβή τους έμμεσους και άμεσους εκβιασμούς, να αντιτάξει το δημόσιο συμφέρον  στην άκρατη ατομικότητα και να πολεμήσει με όλα τα μέσα την άγνοια, επιβάλλοντας τις αποφάσεις της όπου είναι απαραίτητο.