Ένα κρίσιμο ερώτημα – έστω και σε θεωρητικό επίπεδο – πριν οι πολίτες ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα αφορά την μορφή της διακυβέρνησης που θα είχε η χώρα με τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Θα διαφέρει, δηλαδή,  από την προηγούμενη και, αν ναι, πώς ακριβώς;

Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε την εξουσία το 2015 βρέθηκε από την πρώτη στιγμή αντιμέτωπος με σωρεία φυγόκεντρων τάσεων. Σε επίπεδο ιδεολογικό ήταν η σύγκρουση του δόγματος με την πραγματικότητα. Απόρροια της η ενίσχυση του πολιτικού βάρους ορισμένων ομάδων με επιφανέστερη την (ανακριβώς αποκαλούμενη) άκρα αριστερά με επικεφαλής την Κωνσταντοπούλου, τον Λαφαζάνη, τον Στρατούλη. Πρόβλημα ήταν η συγκατοίκηση με τους ΑΝΕΛ, που υπερκεράστηκε λόγω της δίψας για την εξουσία των δύο αρχηγών και την «εθνική» στάση του Αλέξη Τσίπρα να δώσει το υπουργείο άμυνας στον Πάνο Καμένο. Ο Γιάνης Βαρουφάκης είχε βάρος μόνο λόγω της προσωπικής του σχέσης με τον Αλέξη Τσίπρα.

Η αδήριτη οικονομική πραγματικότητα κυριολεκτικά τίναξε στον αέρα τα σχέδια του ΣΥΡΙΖΑ. Η άτακτη υποχώρηση χαρακτηρίστηκε από την διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ με την αποχώρηση 25 βουλευτών, ένα χαώδες δημοψήφισμα και την υπερίσχυση της εκτελεστικής εξουσίας απέναντι στην θέληση του λαού (το δημοψήφισμα ας μην το ξεχνάμε είχε πει ΝΑΙ στην αποχώρηση από την Ε.Ε.).

Στην διακυβέρνηση, η οικονομική πολιτική καθοριζόταν από τα μνημόνια, η κοινωνική  επίσης, εκτός από μικρά περιθώρια που δεν είχαν οικονομικό κόστος και ορθά επικεντρώθηκαν στο οικογενειακό δίκαιο και στην ισότητα των φύλων, ενώ η ανάπτυξη είχε υπουργό κατ’ όνομα μόνο. Η διακυβέρνηση επικεντρώθηκε στην χειραγώγηση της δικαιοσύνης και των ΜΜΕ, ενώ κορωνίδα της ανύπαρκτης εξωτερικής πολιτικής ήταν η ετήσια μόνο ανανέωση των βάσεων των ΗΠΑ και, με μεγάλη πίεση από Ευρώπη και ΗΠΑ, η υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών. Η νάρκη της απλής αναλογικής ήταν το «δώρο» στην χώρα και στη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Ουσιαστικά, ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην εξουσία με ένα πρόγραμμα (όποια αξία και να είχε αυτό) που υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει. ΟΙ κινήσεις του από εκεί και πέρα ήταν περιστασιακές, ευκαιριακές και εξόχως δογματικές. Όπου η οικονομική πραγματικότητα της το επέτρεπε, η κυβέρνηση λειτουργούσε και λάμβανε αποφάσεις με καθαρά ιδεολογικά κριτήρια—κυρίως ξηλώνοντας ότι είχε κάνει η …τρισκατάρατη δεξιά.   Αυτός θα είναι ο επιτάφιος της «πρώτης φορά αριστερά»: εκδίκηση όπως επιτάσσει το δόγμα της αριστεράς.

Θα ήταν λάθος να υποτιμηθεί η σημασία και επιρροή της χυδαιότητας του πολιτικού λόγου του Παύλου Πολάκη σε μία νέα διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Είναι λόγος βαθιά πολιτικός και απόλυτα ειλικρινής.  Μέσω της εγωπαθούς αυτοπεποίθησης του εκφράζει τους ουσιαστικούς στόχους του ΣΥΡΙΖΑ και το κάνει με γλώσσα που συγκινησιακά αντανακλά τα πιστεύω του. Με το πρόσχημα του πολέμου κατά του νεοφιλελευθερισμού, μία νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα επιδίωκε από την πρώτη στιγμή να ελέγξει την δικαιοσύνη και τα ΜΜΕ, να αυξήσει την ισχύ της εκτελεστικής εξουσίας, να εκμεταλλευτεί όλα τα περιθώρια που θα της αφήνει η Ε.Ε. για να εφαρμόσει μία αμιγώς λαϊκίστικη οικονομική πολιτική. Τα προγράμματα που δημοσίευσε υποδεικνύουν τα βαθύτερα πιστεύω – άσχετα αν τώρα έχουν μπει στο περιθώριο για λόγους τακτικής: τα Τέμπη και οι υποκλοπές είναι πιο πιασάρικα.

Αυτή η κυβέρνηση θα ήταν επικίνδυνη διότι απέναντι στην Ε.Ε. θα υιοθετούσε στάση αλά Ορμπάν – θα έκανε δηλαδή το δικό της ασκώντας το δικαίωμα της αρνησικυρίας όποτε θα της το επέτρεπαν οι κανόνες και αρνούμενη να εφαρμόσει το κοινοτικό δίκαιο όπου την βολεύει, γνωρίζοντας ότι η επιβολή κυρώσεων απαιτεί χρόνο και ομοφωνία. Στην ουσία θα αποτελούσε διασπαστικό στοιχείο στην ενωμένη Ευρώπη.

Η πιο επικίνδυνη επίπτωση θα μπορούσε να είναι στο μεταναστευτικό –καθώς υιοθετεί τις απόψεις Παπαδημούλη που συνάδουν εξάλλου με αυτές του Αλέξη Τσίπρα για ανοιχτά σύνορα, και στην άμυνα—όπου ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ανοιχτά εκδηλώσεις την αντίθεση του στους εξοπλισμούς που προωθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Ως προς την εξωτερική πολιτική, είναι σαφές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν στηρίζει την Ουκρανία στον πόλεμο με την Ρωσία και δεν θα συνεργαστεί με την Αμερική για την περαιτέρω στρατιωτική και στρατηγική ενσωμάτωση της χώρας στο ΝΑΤΟ και στην Δύση.

Η β΄ διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα αναπαρήγαγε, έτσι, όλες τις δυσμορφίες, τα προβλήματα, τις συγκρούσεις της πρώτης, θα τις εξήγαγε στην Ε.Ε. και θα κινδύνευε να οδηγήσει την χώρα σε μία νέα μορφή απομόνωσης.