Το φανερό και χιλιοειπωμένο έλλειμμα είναι ο συντονισμός σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης. Ο σχεδιασμός επί χάρτου δεν επαρκεί. Χρειάζονται ασκήσεις εδάφους, με διαφορετικά σενάρια. Ανεξάρτητοι παρατηρητές που θα βαθμολογούν. Συχνή επανάληψη και ετήσιος εκσυγχρονισμός με την ενσωμάτωση νέων μεθόδων και εργαλείων.
Το εξίσου φανερό αλλά λιγότερο αποδεκτό, είναι πως αποδείχθηκε πλέον χωρίς καμία αμφιβολία – και με ελάχιστες εξαιρέσεις—ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι κέντρο ανικανότητας και αδιαφάνειας. Χώρος προσωπικής ματαιοδοξίας και βολέματος ημετέρων.
Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί. Τι Καποδίστριας, τι Καλλικράτης, τι Καλλισθένης. Η ελληνική τοπική αυτοδιοίκηση είναι απόλυτα υποανάπτυκτη.
Προτάσεις της ΚΕΔΕ το 2018 είναι τόσο «στρατηγικές» που περισσότερο …πεθαίνεις. Στην ουσία παραβλέπουν το ένα τεράστιο πρόβλημα: το εξαιρετικά χαμηλό γνωσιακό και ευρύτερα ποιοτικό επίπεδο που διακρίνει την μεγάλη πλειοψηφία όσων ασχολούνται με τα κοινά στο τοπικό επίπεδο. Περισσότερο διακρίνονται για τον υψηλό βαθμό προσωπικών συγκρούσεων και αντιπαθειών και πολύ λιγότερο για την αγαστή, διαφανή και αποτελεσματική διοίκηση.
Είναι πρωταρχικά θέμα κουλτούρας—κι αυτό δεν διορθώνεται από την μία ημέρα στην άλλη. Δυστυχώς, όμως, όπως απέδειξαν η «Μήδεια» πέρυσι, οι πυρκαγιές το καλοκαίρι και η «Ελπίδα» φέτος, χρόνος δεν υπάρχει. Ο τοπικός άρχοντας τύπου Θωμάκου, Καλαφατέλη, Ρούσσου που ασχολείται με τις δημόσιες σχέσεις και τα μικροκομματικά συμφέροντα οφείλει να καταταγεί στην κατηγορία των ειδών προς αναγκαστική εξαφάνιση. Η παρουσία του υποβαθμίζει την χώρα.
Είναι σαφές ότι οδηγίες για την αντιμετώπιση κρίσεων τύπου «χιονιά» έχουν δοθεί. Είναι επίσης σαφές ότι δεν εφαρμόζονται. Το μακρύ χέρι της κεντρικής διοίκησης οφείλει να επέμβει. Ο στόχος πρέπει να είναι η πλήρης υλοποίηση της οργάνωσης για την προστασία των δημοτών, γεγονός που συνεπάγεται αφενός την εκπαίδευση των ανθρώπων που μέχρι σήμερα τυπικά, στα χαρτιά, έχουν αυτήν την ευθύνη και αφετέρου την εξασφάλιση των τεχνικών μέσων.
Μερικά πράγματα που είδαμε αυτές τις ημέρες ξεπερνούν την λογική. Δεν χρειάζεται να είσαι Αϊνστάιν για να γνωρίζεις ότι εκχιονιστικό που δεν ακολουθείται από «αλατιέρα», απλά μετατρέπει το χιόνι σε πάγο. Δεν απαιτείται να είσαι απόφοιτος του ΕΜΠ για να καταλάβεις ότι εκχιονιστικό με λεπίδα ενάμιση μέτρου δεν μπορεί να ανοίξει τους στενούς δευτερεύοντες δρόμους. Δεν είναι ανάγκη να έχεις περάσει από τεχνική σχολή για να συνειδητοποιήσεις ότι τα ελληνικά στενά πεζοδρόμια καθαρίζονται μόνο με μικρά χειροκίνητα εκχιονιστικά που εκτινάζουν το χιόνι στο πλάι.
Αρκετά μέλη της κυβέρνησης, πολλά τα μέλη της αντιπολίτευσης, σχεδόν άπαντες οι τοπικοί άρχοντες της καφενειακής καρέκλας, οφείλουν επιτέλους να καταλάβουν ότι οι αναφορές σε ακραία καιρικά φαινόμενα είναι ανακριβής. Σε σύγκριση με το παρελθόν είναι πράγματι ακραία. Με αναφορά στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής αποτελούν τη νέα κανονικότητα.
Είναι μία νέα κατάσταση που αναμφίβολα βρίσκει πολλούς απροετοίμαστους – ψυχικά και πνευματικά—ενώ ταυτόχρονα απαιτεί την επένδυση σε νέες υποδομές: εκπαίδευσης και γνώσης, οργάνωσης και προετοιμασίας, μηχανισμών και μηχανών.
Για χρόνια οι δήμοι ζητούν μεγαλύτερη ανεξαρτησία. Σε σημαντικό βαθμό πρόσθετες αρμοδιότητες τους έχουν δοθεί. Δυστυχώς απέδειξαν πως είναι ανίκανοι να τις αναλάβουν. Η κλιματική αλλαγή, η πανδημία, το νέο μοντέλο ανάπτυξης προσφέρουν στο σύγχρονο κράτος την μοναδική ευκαιρία να τεθούν τώρα οι βάσεις για την ριζική μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Είναι μία μεταρρύθμιση που ο καιρός της κοντεύει να περάσει. Η κυβέρνηση ας την αρπάξει. Μόνο κερδισμένη θα είναι.
Διαβάστε επίσης
Η σημασία της πρότασης μομφής έχει ήδη λήξει