Αντώνης Κεφαλάς
Πολλά είναι η απάντηση στον τίτλο, τόσα όσα τα αίτια της νίκης του και της ήττας των αντιπάλων του.
Ανάμεσα στα «πολλά», όμως, ίσως να ξεχωρίζουν ορισμένες εγγενείς αντινομίες που θα αντιμετωπίσει ο Τραμπ, καθώς η συνθηματολογία είναι εύκολη και παραπλανητική, αλλά η πραγματικότητα της οικονομίας και της γεωπολιτικής αμείλικτη και νομοτελειακή. Πώς θα διαμορφωθεί ενδεχομένως το τοπίο, λοιπόν;
ΟΙ μεγάλες ανατροπές θα έρθουν στον εσωτερικό τομέα – ο Τραμπ είναι αποφασισμένος να αλλάξει την όψη της Αμερικής. Σε αδρές γραμμές, θα υπάρξει πλήρης ανατροπή στο μεταναστευτικό, με απελάσεις και αυστηρούς ελέγχους στην είσοδο και στην έκδοση άδειών παραμονής.
Ας μην παραξενευτούμε αν δούμε το αντίστοιχο στρατοπέδων συγκέντρωσης στα σύνορα με το Μεξικό και αυξημένη επιτήρηση στα σύνορα με τον Καναδά. Με τις απελάσεις θα υπάρξουν δράματα προσωπικά και οικογενειακά κι εκεί θα φανεί το αυταρχικό, απάνθρωπο πρόσωπο του Τραμπ και των οπαδών του.
Δεύτερη μεγάλη αλλαγή θα είναι ο καταιγισμός διορισμών δικαστικών, σε όλα τα επίπεδα της δικαιοσύνης με στόχο να δημιουργηθεί μία ιδεολογική συντηρητική δικαστική συνέχεια που θα ελαχιστοποιεί τις ανατροπές αποφάσεων από το τοπικό, στο πολιτειακό και στην συνέχεια στο ομοσπονδιακό επίπεδο. Αυτή θα είναι «αλυσίδα» κατ’ εικόνα και κατ’ ομοίωση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Ας σημειωθεί, σχετικά, ότι οι Thomas και Alito, πυλώνες της ερμηνείας του Συντάγματος σύμφωνα με τις αρχές ίδρυσης των ΗΠΑ, ενδεχομένως σκόπιμα να παραιτηθούν, διευκολύνοντας τον Τραμπ να διορίσει πολύ νεότερους υπερσυντηρητικούς που θα διασφαλίσουν την ιδεολογικοποίηση του Ανωτάτου Δικαστηρίου για τα επόμενα 15-20 χρόνια τουλάχιστον.
Η τρίτη μεγάλη ανατροπή θα αφορά την δραστική περικοπή των μη υποχρεωτικών δαπανών – discretionary spending. Αυτό συνεπάγεται πρωταρχικά περικοπές σε βοηθήματα προς τις πιο ευάλωτες κοινωνικοοικονομικές ομάδες — κι εδώ θα προκύψει η πρώτη αντινομία μεταξύ των προσδοκιών που έχουν (λαθεμένα) δημιουργηθεί σε ομάδες που στήριξαν τον Τραμπ και της πραγματικότητας των αποφάσεων του.
Η περικοπή θα ερμηνευτεί ως δημοσιονομικός χώρος για μείωση των φόρων, που με την σειρά της θα αυξήσει το έλλειμμα και το χρέος, θα προξενήσει σύγκρουση ανάμεσα στον Τραμπ και την κεντρική τράπεζα και θα ενισχύσει τον πληθωρισμό με κίνδυνο την δημιουργία μίας τεράστιας φούσκας ξεκινώντας (και πάλι) από την στέγαση—που ήδη αντιμετωπίζει προβλήματα παρόμοια με το 2008.
Η τέταρτη ανατροπή εστιάζεται στην επιβολή δασμών και, στο σημείο αυτό, εισέρχεται στο κάδρο των αποφάσεων η εξωτερική πολιτική όπου οι εγγενείς αντινομίες της πολιτικής Τραμπ θα αναδειχθούν άμεσα. Ο εμπορικός πόλεμος μάλλον δεν μπορεί να αποκλειστεί, γεγονός (όπως γράφαμε το Σάββατο 10/11) που επίσης θα συνεισφέρει στην εμφάνιση πληθωριστικών πιέσεων και, τελικά, σε πιθανή επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης.
Είναι γενική η πεποίθηση ότι, μέσω της διακοπής της στρατιωτικής βοήθειας, ο Τραμπ θα υποχρεώσει την Ουκρανία σε συνθηκολόγηση με απώλεια εδαφών. Αυτή η πολιτική, όμως, θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την πολιτική στήριξης της Ταϊβάν, κι είναι γνωστό ότι ο Τραμπ είναι κατά της Κίνας.
Λαμβάνοντας, όμως, υπόψη, την στρατηγική του deal που τόσο θαυμάζει και πιστεύει, μία θεωρητικά πιθανή έκβαση θα είναι να σταματήσει τις προκλήσεις κατά της Κίνας με τις διελεύσεις αμερικανικών πολεμικών στα στενά της Ταϊβάν και να εξασφαλίσει την αναβολή της εισβολής της Κίνας στο νησί με αντάλλαγμα την αποδοχή της κυριαρχίας της στη Νότιο Θάλασσα της Κίνας. Οι αντιδράσεις του Βιετνάμ, του Λάος, των Φιλιππίνων, της Ιαπωνίας, ακόμη και της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας ουδόλως θα τον απασχολήσουν. Η Ουκρανία χάνει, η Κίνα κερδίζει και ο Τραμπ έχει την ησυχία του.
Αγκάθι η Ευρώπη. Σε πρώτη φάση θα την αγνοήσει ως προς τον Ρώσο-Ουκρανικό πόλεμο. Σε δεύτερη φάση θα την εκβιάσει με τους δασμούς. Και σε τρίτη θα απαιτήσει την αύξηση των αμυντικών δαπανών της—από το 2% του ΑΕΠ ίσως στο 3%, φοβερίζοντας ότι διαφορετικά θα αποσυρθεί από το ΝΑΤΟ. Κι αν δεν εκφράσει τον εκβιασμό με αυτά ακριβώς τα λόγια, θα τον αφήσει να πλανάται υποστηρίζοντας τον με πράξεις.
Απέναντι στο Ιράν θα παραμείνει άκρατα εχθρικός, αλλά θα αφήσει το Ισραήλ να κάνει την βρώμικη δουλειά. Πως θα συμβαδίσει, βέβαια, η διακοπή βοήθειας προς την Ουκρανία με την συνεχιζόμενη βοήθεια προς το Ισραήλ και την εκεί παρουσία αμερικανικών στρατευμάτων, αεροπλάνων, πλοίων είναι ένα άλλο θέμα – άλλη μία από τις αντινομίες που θα χαρακτηρίσουν την β’ τετραετία Τραμπ.
Ο Νετανιάχου θα έχει την στήριξη του, το ίδιο και ο Ερντογκάν, φτάνει να αποσύρει τους S-400. Αν το πράξει, τότε θα επαναφέρει την Τουρκία στο πρόγραμμα των F-35. Την Βόρειο Κορέα απλά θα την αγνοήσει – αφήνοντας την Ρωσία και την Κίνα να την διαχειριστούν.
Συνοψίζοντας, στον εξωτερικό τομέα ο Τραμπ θα επιδιώξει μία νέα γεωπολιτική ισορροπία θυσιάζοντας την Ευρώπη ώστε να έχει ελεύθερο χέρι στην Μέση Ανατολή και στο Ιράν και δίνοντας στην Ταϊβάν περίοδο χάριτος πριν την εισβολή της Κίνας. Κατά τα υπόλοιπα η εξωτερική πολιτική του θα στηρίζεται στον…εμπορικό πόλεμο.
Εσωτερικά, θα επιδιώξει με κάθε θυσία να επιφέρει τις αλλαγές που αναφέραμε. Επειδή ο θεσμικός έλεγχος της προεδρίας έχει χαθεί σε ομοσπονδιακό επίπεδο, η αντίσταση κατά του Τραμπ θα μεταφερθεί σε πολιτειακό επίπεδο, με αιχμή βέβαια τις πολιτείες που ελέγχουν οι δημοκρατικοί.
Αυτή θα είναι και η αρχή μίας νέα μορφής αμερικανικού εμφυλίου πολέμου. Η αντινομία και πάλι, είναι ότι το Ανώτατο Δικαστήριο με προηγούμενες αποφάσεις του που εξυπηρετούσαν στην ιδεολογία του έχει ήδη αποδυναμώσει ορισμένους ομοσπονδιακούς κανονισμούς – δίνοντας έτσι περισσότερη ισχύ στις πολιτείες. Γι’ αυτό η σύγκρουση θα είναι αναπόφευκτη, διαρκής και έντονη.
Διαβάστε επίσης
Τι πρέπει να κάνει το Μέγαρο Μαξίμου μετά την εκλογή Τραμπ – Αρθρο παρέμβαση