Πριν από καμιά δεκαετία, ένας φίλος καθηγητής σε ελληνικό πανεπιστήμιο έκλεισε ραντεβού με έναν συνάδελφό του στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης.

Πήρε το αεροπλάνο, πήγε στην Πόλη κι ετοιμάστηκε να μεταβεί στο εν λόγω Πανεπιστήμιο για να συναντήσει τον φίλο του καθηγητή στο γραφείο του. Μόλις έφτασε ο φύλακας του πανεπιστημιακού χώρου του ζήτησε ταυτότητα, επιβεβαίωσε το ραντεβού, του έδωσε κάρτα εισόδου επισκέπτη, τον συνόδευσε μέχρι το γραφείο του καθηγητή.

Ιδίοις όμμασι ο Ελληνας καθηγητής διαπίστωσε ότι στο Πανεπιστήμιο της… υποβαθμισμένης Τουρκίας επικρατούσε ησυχία, τάξη, δεν υπήρχαν ζωγραφισμένοι τοίχοι, δεν υπήρχαν πανό και αφίσες φοιτητικών συλλόγων, δεν υπήρχαν βεβαίως και καταλήψεις. Ετσι είχε συνηθίσει ο άνθρωπος στην Ψωροκώσταινα, αυτά περίμενε και στη γείτονα.

Ένα δεύτερο περιστατικό έγινε κι αυτό πριν από καμιά 15αριά χρόνια σε οικονομικό Πανεπιστήμιο της χώρας μας. Καθηγητής που δίδασκε στους φοιτητές χρηματοοικονομική μηχανική, δηλαδή πώς να βγάλουν χρήματα όταν βγουν στην αγορά, αποφάσισε να… τολμήσει να καλέσει έναν φίλο του επιχειρηματία για να μιλήσει στους φοιτητές.

Τι θα τους έλεγε ο επιχειρηματίας, ένας άνθρωπος της αγοράς δηλαδή; Τι να περιμένουν οι νέοι οικονομολόγοι στη ζούγκλα της αγοράς εργασίας και πώς να βρουν τρόπους για να βγάλουν χρήματα από τη δουλειά τους. Αυτονόητα πράγματα…

Ξεκινά τη διάλεξη ο επιχειρηματίας σε ένα κατάμεστο αμφιθέατρο αλλά αμέσως εισβάλλουν φοιτητές και εξωπανεπιστημιακοί φωνάζοντας συνθήματα και βγάζοντας πανό του στυλ «έξω οι επιχειρηματίες από τα Πανεπιστήμια».

Μόνο ξύλο δεν έφαγε ο καθηγητής και ο επισκέπτης ομιλητής διότι κάποιοι είπαν ότι έτσι… «ξεπουλιέται» το Πανεπιστήμιο. Τραγικά πράγματα.

Γιατί τα θυμήθηκα όλα αυτά; Πολύ απλό, με τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες στα Πανεπιστήμια, γεγονότα όχι πρωτόγνωρα. Εδώ και δεκαετίες στο ίδιο… μπάχαλο θεατές.

Καταλήψεις, διαλυμένες σχολές, κατεστραμμένα κτίρια, «χτισμένοι» στα γραφεία τους καθηγητές, πρυτάνεις που τρώνε ξύλο, χαμένες εξεταστικές, αιώνιοι φοιτητές.

Αλλά και υποβαθμισμένη δημόσια εκπαίδευση, υποχρηματοδοτούμενα πανεπιστήμια, πελατειακές σχέσεις καθηγητών με συλλόγους φοιτητών, ρουσφέτια και πληρωμένα πτυχία.

Και βεβαίως, μέσα σε όλο αυτό το χάλι και πολλές, διάσπαρτες κοιτίδες γνώσης, έρευνας, σκληρής δουλειάς και πανεπιστημιακής μόρφωσης, ικανότατοι και διεθνώς αναγνωρισμένοι καθηγητές, σπουδαίοι φοιτητές που διαπρέπουν σε διάφορους τομείς.

Αυτή είναι η εικόνα των ελληνικών Πανεπιστημίων, κι όποιος έχει περάσει έστω και μία ώρα σε ένα από αυτά καταλαβαίνει τι λέω. Οποιος δε έχει την τύχη να επισκεφτεί και ξένα πανεπιστήμια, δημόσια και ιδιωτικά, αντιλαμβάνεται τη χαώδη διαφορά με τα δικά μας.

Όχι τόσο σε επίπεδο γνώσεων, όχι τόσο σε επίπεδο έρευνας. Αλλά σε επίπεδο αγάπης για το πανεπιστήμιο και για τον χώρο. Από όλους…

Όταν ο φοιτητής που μπαίνει με όνειρα στο πανεπιστήμιο δεν το αγαπά, δεν το σέβεται, το φοβάται ή βλέπει όλες τις παθογένειες της κοινωνίας και εκεί, τότε έχει χαθεί το στοίχημα και η ελπίδα για να δούμε κάτι καλύτερο.

Οι ευθύνες βαραίνουν όλους. Και πολλούς από τους φοιτητές, και πολλούς από τους καθηγητές και το κράτος. Δεν ξέρω ποιος είναι ο επιμερισμός των ευθυνών, ποιος δηλαδή ευθύνεται περισσότερο για το χάλι, όμως, αυτό δεν είναι το ουσιώδες.

Το ουσιώδες είναι επιτέλους να φτιάξουμε ένα σοβαρό Πανεπιστήμιο.

Που δεν θα θεωρεί αυτονόητο να κυκλοφορούν τύποι σαν τον Νίκο Παππά τον μπασκετμπολίστα που θα πηγαίνουν να ψηφίζουν στα 33 τους επειδή θέλουν να γίνουν πολιτικοί.

Που δεν θα θεωρεί αυτονόητο να μπαίνει στο πανεπιστήμιο οποιοσδήποτε χωρίς έλεγχο λες και ο χώρος είναι μπάτε σκύλοι αλέστε.

Που δεν θα θεωρεί αυτονόητο ότι το κράτος δεν μπορεί να εφαρμόσει μια πολιτική απελευθέρωσης των πανεπιστημίων από τα βαρίδια του παρελθόντος. Που ξεκινά να φτιάξει ιδιωτικά ΑΕΙ χωρίς ακόμη να μπορεί να φτιάξει τα δημόσια.

Που οι καθηγητές δεν θα συναλλάσσονται κάτω από το τραπέζι με φοιτητές ή πολιτικούς μόνο και μόνο για να κρατήσουν το βιλαέτι τους.

Και που δεν θα χρειάζονται καταλήψεις και μπαχαλοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης για να λύνονται τα προβλήματα.

Αλλά τι τα γράφουμε; Χρόνια τώρα το ελληνικό πανεπιστήμιο έχει χάσει τον χαρακτήρα του.

Διαβάστε επίσης:

Κυριάκος Πιερρακάκης: Η παρέμβασή του στη Σύνοδο πρυτάνεων – «Ναι» από τα ΑΕΙ στην ψηφιακή εξεταστική
Εισαγγελική έρευνα για τις καταλήψεις