Ως Στρατηγικές ορίζονται οι επενδύσεις, οι οποίες, λόγω της στρατηγικής τους βαρύτητας για την εθνική ή και την τοπική οικονομία, μπορούν να επιφέρουν ποσοτικά και ποιοτικά αποτελέσματα σημαντικής έντασης

Στην μετά Covid εποχή και τελώντας σε αναμονή για την κατάρτιση του στρατηγικού πλάνου της Επιτροπής Πισσαρίδη αναφορικά με την αξιοποίηση των 32 δισ. του Ταμείου ανάκαμψης, αλλά και του συνόλου των ποσών που θα διατεθούν από την ΕΕ στην χώρα μας, καθίσταται ακόμα πιο επιτακτική η ανάγκη όχι μόνο να υλοποιηθούν ιδιωτικές επενδύσεις, αλλά και η διαδικασία ωρίμανσης και ολοκλήρωσής τους να γίνεται αξιόπιστα και με ταχύτητα, ώστε ο επενδυτής να μην είναι έρμαιο ασαφών νομικών πλαισίων και αέναων διοικητικών διαδικασιών, η δε επιδιωκούμενη χρηματοδότηση να διοχετευθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο σε επενδύσεις στρατηγικής βαρύτητας για τον τόπο.

Ο νόμος 4608/2019, επιχειρώντας να βελτιώσει το μέχρι πρόσφατα ακολουθούμενο μοντέλο υπαγωγής μίας επένδυσης στο ειδικό καθεστώς Στρατηγικών Επενδύσεων, ορίζει ως Στρατηγικές τις επενδύσεις, οι οποίες, λόγω της στρατηγικής τους βαρύτητας για την εθνική ή και την τοπική οικονομία, μπορούν να επιφέρουν ποσοτικά και ποιοτικά αποτελέσματα σημαντικής έντασης για την αύξηση της απασχόλησης, την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της χώρας, σύμφωνα με τις αρχές της κοινωνικά δίκαιης, δίχως αποκλεισμούς, ισόρροπης και αειφόρου ανάπτυξης και σύμφωνα με την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική, με κύρια χαρακτηριστικά την εξωστρέφεια, την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα, τον καθολικό σχεδιασμό, την εξοικονόμηση φυσικών πόρων στην προοπτική της κυκλικής οικονομίας και την υψηλή προστιθέμενη αξία, ιδίως σε τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων ή υπηρεσιών.

Γιατί όμως ένας επενδυτής αξίζει να υπάγει την σχεδιαζόμενη επένδυσή του στο καθεστώς των Στρατηγικών Επενδύσεων;

Μία συνοπτική καταγραφή των πλεονεκτημάτων των επενδύσεων που χαρακτηρίζονται ως στρατηγικές περιλαμβάνει οπωσδήποτε την παράκαμψη της γραφειοκρατίας, δεδομένου ότι η αδειοδοτική διαδικασία μετατοπίζεται κεντρικά και η Διοίκηση αναλαμβάνει συγκεκριμένες υποχρεώσεις αναφορικά με την πρόοδο αυτής.

Έτερο όφελος είναι η παροχή ασφάλειας δικαίου, καθώς για παράδειγμα καταρτίζεται υποχρεωτικά Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ της Διοίκησης και του φορέα επένδυσης με δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα αδειοδότησης και υλοποίησης της επένδυσης, καθώς και είναι δυνατή η κατάρτιση Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ), ειδικά για την σχεδιαζόμενη επένδυση.

Τέλος, πρέπει οπωσδήποτε να καταγραφεί η επιτάχυνση ολοκλήρωσης των απαιτούμενων ενεργειών, καθότι το νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει σύντομες προθεσμίες ολοκλήρωσης των σταδίων της σχετικής προδικασίας και διαδικασίας, διενέργεια ψηφιακής διαβούλευσης και υπαγωγή των διαφορών που ενδεχομένως θα ανακύψουν από την ερμηνεία και εφαρμογή του Μνημονίου Συνεργασίας σε Διαιτησία.

Ο νομοθέτης έχει προβλέψει επίσης την -κατόπιν σχετικού αιτήματος του επενδυτή- παροχή σειράς κινήτρων, τα οποία δίδονται σωρευτικά ή διαζευκτικά προς τον φορέα επένδυσης , με κριτήριο είτε το συνολικό ύψος του προϋπολογισμού της επένδυσης και τον αριθμό των απασχολούμενων σε αυτήν κατ΄ έτος, είτε το είδος της επένδυσης.

Τα κίνητρα αυτά αφορούν προς το παρόν σε αιτήσεις υπαγωγής, οι οποίες θα υποβληθούν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2023, αλλά και σε αιτήσεις υπαγωγής υποβληθείσες στα πλαίσια του προηγουμένως ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου του ν. 3894/2010 (Α` 204) και η αξιολόγησή τους από την Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων δεν έχει ολοκληρωθεί, έχουν δε ως εξής:

– Κίνητρα χωροθέτησης που, μεταξύ άλλων, αφορούν στην δυνατότητα κατάρτισης ΕΣΧΑΣΕ, Κίνητρο σταθεροποίησης φορολογικού συντελεστή και Κίνητρο Ταχείας Αδειοδότησης – κατά βάση εντός 45 ημερών, δίδονται σε στρατηγικές επενδύσεις προϋπολογισμού μεγαλύτερου των 100.000.000 ευρώ καθώς και σε επενδύσεις οι οποίες δημιουργούν τουλάχιστον 75 νέες ετήσιες μονάδες εργασίας και ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι μεγαλύτερος των 40.000.000

– Κίνητρο Σταθεροποίησης φορολογικού συντελεστή και άλλα Φορολογικά κίνητρα, Κίνητρο Ταχείας Αδειοδότησης -κατά βάση εντός 45 ημερών και κίνητρο Ενίσχυσης Δαπανών ως επιχορήγηση για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών δίδονται σε στρατηγικές επενδύσεις προϋπολογισμού μεγαλύτερου των 30.000.000 ευρώ οι οποίες προβλέπουν τουλάχιστον 50 νέες ετήσιες μονάδες εργασίας, και σε στρατηγικές επενδύσεις εντός Οργανωμένων Υποδοχέων Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων προϋπολογισμού μεγαλύτερου των 25.000.000 ευρώ οι οποίες προβλέπουν τουλάχιστον 50 νέες ετήσιες μονάδες εργασίας.

– Κίνητρο Σταθεροποίησης φορολογικού συντελεστή και άλλα Φορολογικά Φορολογικά κίνητρα, Κίνητρο Ταχείας Αδειοδότησης -κατά βάση εντός 45 ημερών, Κίνητρα Χωροθέτησης και κίνητρο Ενίσχυσης Δαπανών ως επιχορήγηση για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών δίδονται σε στρατηγικές επενδύσεις που πραγματοποιούνται από διακεκριμένες διεθνούς φήμης νομικές οντότητες που κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις στον κλάδο τους παγκοσμίως ή σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων ιδίως όσων προωθούν την πράσινη οικονομία, και την οικονομία χαμηλού ενεργειακού και  περιβαλλοντικού αποτυπώματος. χωρίς να ενδιαφέρει το ύψος της επένδυσης ή/και ο αριθμός των νέων ετήσιων μονάδων εργασίας καθώς και σε εμβληματικές επενδύσεις στον τομέα της βιομηχανίας και του τουρισμού οι οποίες έχουν προϋπολογισμό άνω των 200.000.000 ευρώ και δημιουργούν τουλάχιστον 200 ετήσιες μονάδες εργασίας.

– Κίνητρο Σταθεροποίησης φορολογικού συντελεστή και Κίνητρο Ταχείας Αδειοδότησης –κατά βάση εντός 45 ημερών δίδονται σε στρατηγικές επενδύσεις ταχείας αδειοδότησης οι οποίες έχουν προϋπολογισμό άνω των 20.000.000 ευρώ και προβλέπουν τουλάχιστον 30 ετήσιες μονάδες εργασίας και αυτοδίκαια, άνευ άλλων προϋποθέσεων, σε Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, και σε Ευρωπαϊκά Ενεργειακά Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI).

Πώς μπορεί μία επένδυση να χαρακτηρισθεί ως Στρατηγική;

Ο ενδιαφερόμενος επενδυτής υποβάλλει προς την «Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε.» (Enterprise Greece) αίτηση για τον χαρακτηρισμό του επενδυτικού του σχεδίου ως Στρατηγικής Επένδυσης, την ένταξή του σε μία από τις κατηγορίες  στρατηγικών επενδύσεων και τα κίνητρα που επιθυμεί να λάβει.

Ο επενδυτικός φάκελος πρέπει να εμπεριέχει:

 επιχειρηματικό σχέδιο,

 έγγραφα που πιστοποιούν τον νομικό δεσμό του επενδυτή με την γη στην οποία πρόκειται να υλοποιηθεί η προτεινόμενη επένδυση (στην περίπτωση που
επιδιώκεται λήψη του κινήτρου χωροθέτησης)

 ανάλυση του προϋπολογισμού και της δομής χρηματοδότησης τόσο κατά την περίοδο κατασκευής του επενδυτικού έργου, όσο και κατά την περίοδο λειτουργίας του, με παράλληλη παροχή επιβεβαίωσης επάρκειας κεφαλαίων,

 περιβαλλοντικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά των ακινήτων που προβλέπονται στο σχέδιο και τεκμηρίωση της χρήσης ή χρήσεων γης, του μεγέθους και της έντασης αυτών, καθώς και των όρων και περιορισμών δόμησης,

 ανέκκλητη εντολή/πληρεξουσιότητα προς το Enterprise Greece να ελέγξει τον φάκελο και να διασταυρώσει τα στοιχεία της επένδυσης,

 αποδεικτικό καταβολής μέρους της διαχειριστικής αμοιβής,

 υπεύθυνη δήλωση του φορέα της επένδυσης, περί της αλήθειας και ακρίβειας των υποβαλλόμενων εγγράφων και

 αναλυτική περιγραφή των αιτούμενων ενισχύσεων και των σχετικών δαπανών.

Το Enterprise Greece προβαίνει στην αξιολόγηση της πληρότητας των κριτηρίων και του φακέλου, της σκοπιμότητας της ένταξης της επένδυσης στη διαδικασία  Στρατηγικών Επενδύσεων και των παρεχόμενων αντισταθμιστικών ωφελειών από τον φορέα της επένδυσης, αναρτά μία επιτελική σύμ=νοψη της προτεινόμενης επένδυσης στην πλατφόρμα του και καλεί σε δεκαπενθήμερη δημόσια διαβούλευση το κοινό και τους συναρμόδιους φορείς.

Για τον χαρακτηρισμό ή μη έκαστου επενδυτικού σχεδίου ως Στρατηγικής Επένδυσης, την ένταξή του σε καθεστώς στρατηγικής επένδυσης και τα κίνητρα που πρόκειται αυτό να λάβει, αποφασίζει η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών επενδύσεων με ειδικώς αιτιολογημένη απόφαση που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως κατόπιν εισήγησης του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης.

Μέσα σε σαράντα πέντε (45) ημερολογιακές ημέρες από την δημοσίευση στο ΦΕΚ, της ανωτέρω απόφασης της Δ.Ε.Σ.Ε, ο φορέας της επένδυσης υποβάλει προς τη Γενική Διεύθυνση Στρατηγικών Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης επενδυτικό και αδειοδοτικό φάκελο που εμπεριέχει τεχνική περιγραφή του έργου, χάρτες της επενδυτικής περιοχής και ολοκληρωθείσες μελέτες σχετικά με την επένδυση και χρονοδιάγραμμα υλοποίησής της.

Μετά την υποβολή του επενδυτικού φακέλου συντάσσεται εντός εξήντα (60) ημερολογιακών ημερών Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του φορέα της επένδυσης και του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης.

Ο συνολικός χρόνος για την έκδοση όλων των απαιτούμενων αδειών για την υλοποίηση μιας Στρατηγικής Επένδυσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία (3) έτη από την ημερομηνία υπογραφής του Μνημονίου Συνεργασίας.