Ο τραπεζίτης και τρεις ξένοι επενδυτές κάθονταν στην μικρή τραπεζαρία του γραφείου του. Συζητούσαν για επενδύσεις. Τα σημειωματάρια τους ήταν ανοικτά πάνω στο τραπέζι. Αντάλλασσαν απόψεις.

Ήταν γύρω στις 10 προχθές το πρωί όταν η πόρτα άνοιξε και εμφανίστηκαν τρεις ελεγκτές της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Πριν η γραμματέας του τραπεζίτη αρθρώσει λέξη, ο επικεφαλής του κλιμακίου συστήθηκε. Ήρθαμε να «ψάξουμε» τον σκληρό δίσκο του υπολογιστή σας. Τα αρχεία σας….

Οι ξένοι επενδυτές πάγωσαν.

Κοιτάχτηκαν και με απορία ρώτησαν τον τραπεζίτη: Τι έγινε; Θα σας συλλάβουν; Όχι, έλεγχος για τις προμήθειες στις συναλλαγές είναι, τους απάντησε.

Οι επενδυτές αποχώρησαν μετά την έφοδο στο γραφείο του τραπεζίτη. Ζήτησαν όμως να μάθουν αν υπάρχει επίσημη κατηγορία εναντίον της τράπεζας, διότι στις χώρες τους για να γίνει έφοδος θα πρέπει να υπάρχει και κατηγορία…

Αυτή η συντονισμένη επιχείρηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού στις τράπεζες και στην Ελληνική Ένωση Τραπεζών προκάλεσε ερωτηματικά τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.

Το θέμα είναι ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει αυτή τη στιγμή στα χέρια της όλα τα αρχεία από τους σκληρούς δίσκους των υπολογιστών, όλων των CEOs των ελληνικών τραπεζών.

Και μάλιστα τη στιγμή που η Ελλάδα αναζητά επενδυτές σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη.

Αυτό είναι το γεγονός. Δυσάρεστο, όπως και να το διαβάσεις….

Ο ελεγχόμενος σε κάθε περίπτωση νοιώθει δέσμιος. Βέβαια σήμερα που οι τράπεζες καλούνται να «παίξουν» ρόλο στην ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας ο έλεγχος είναι απαραίτητος. Όπως απαραίτητη είναι και η συνεννόηση και η χάραξη στρατηγικής, χωρίς φοβικά σύνδρομα. Και σε καμία περίπτωση οι τράπεζες δεν πρέπει να έχουν την κοινωνία απέναντι. Αυτή εξάλλου είναι η δεξαμενή της πελατείας τους.

Έχουμε λοιπόν μία ενέργεια η ανάγνωση της οποίας είναι πολλαπλή. Ποιος κερδίζει;

Αναμφίβολα στο πεδίο των εντυπώσεων η κυβέρνηση. Η οποία στέλνει σαφές μήνυμα ότι ενδιαφέρεται για την κοινωνία. Ότι αφουγκράζεται το πρόβλημα, που εν προκειμένω ονομάζεται χρεώσεις και προμήθειες. Βέβαια η έφοδος των ελεγκτών ήταν αναμενόμενη.

Διότι είναι αλήθεια πως οι τραπεζίτες είχαν προειδοποιηθεί επανειλημμένα από τον υπουργό Επενδύσεων και Ανταγωνιστικότητας Αδωνη Γεωργιάδη για το ύψος των προμηθειών. Μάλιστα σε πρόσφατο συνέδριο για τα «κόκκινα» δάνεια είχε πει χαρακτηριστικά: Υπάρχει η αίσθηση στον κόσμο –δεν λέω ότι έχει γίνει- ότι συνεννοηθήκατε για τις χρεώσεις στις κάρτες. Πρέπει να το δούμε.

Κάποιος, λιγότερο καλοπροαίρετος θα μπορούσε να υποθέσει πως η χθεσινή έφοδος είναι κατά κάποιο τρόπο «αντιστάθμισμα» στην ψήφιση του νόμου που προβλέπει ότι τα τραπεζικά στελέχη θα διώκονται κατόπιν εγκλίσεως και όχι αυτεπαγγέλτως. Με απλά λόγια η κυβέρνηση λέει: Ψηφίσαμε το νόμο όμως δεν θα χαριστούμε στους τραπεζίτες. Θα τους ελέγχουμε διαρκώς.

Πάντως οι προειδοποιήσεις για το θέμα των χρεώσεων ήταν διαρκείς. Κυριάρχησαν και στη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τους επικεφαλής των τραπεζικών στο Μέγαρο Μαξίμου πριν από 15 μέρες.

Τι έκαναν οι τράπεζες; Ανακοίνωσαν με καθυστέρηση μίας βδομάδας ότι δεν θα χρεώνουν τις αναλήψεις μετρητών από ΑΤΜ άλλης τράπεζας σε περιοχές που δεν έχουν παρουσία. Το θέμα είναι πρέπει να επιβάλλονται χρεώσεις; Από τη στιγμή που παρέχεις υπηρεσία, θα πρέπει να την τιμολογήσεις. Το ύψος της τιμολόγησης είναι το ζητούμενο.

Διότι οι τράπεζες έχουν μπει στη στενωπό της ισχνής κερδοφορίας. Οι παραδοσιακές τραπεζικές εργασίες δεν «γεννάνε» σήμερα κέρδη.

Οι προμήθειες είναι μία λύση. Όμως υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο τιμολογώ λελογισμένα την υπηρεσία που προσφέρω και στο «χαράτσι».

Αν δηλαδή οι τράπεζες ήταν πιο προσεκτικές, δεν θα γινόταν όλο αυτό το «σόου».  Οι τράπεζες στο εξωτερικό επιβάλλουν χρεώσεις στις συναλλαγές εδώ και χρόνια. Τώρα που οι υπηρεσίες fintech κερδίζουν έδαφος για λόγους ανταγωνισμού οι χρεώσεις από τις ευρωπαϊκές τράπεζες μειώνονται.

Στην Ελλάδα προ κρίσης οι τράπεζες είχαν έσοδα. Οι χρεώσεις ήταν χαμηλές. Τώρα που τα έσοδα είναι στο ναδίρ οι τράπεζες είδαν στις προμήθειες την εύκολη λύση για την ενίσχυση της κερδοφορίας τους. Μόνο που το έκαναν «άγαρμπα».

Και σε κακό timing. Διότι την ώρα που η κυβέρνηση ανακοίνωνε πως το 30% του αφορολόγητου θα «κτίζεται» με ηλεκτρονικές πληρωμές, οι τράπεζες αυτές τις υπηρεσίες τις τιμολογούσαν ακριβά…

Οι τραπεζίτες λοιπόν είχαν προειδοποιηθεί. Αν υπήρχαν αρχεία και στοιχεία στους σκληρούς δίσκους των υπολογιστών τους, που να πιστοποιούν εναρμονισμένες πρακτικές θα το δείξει η διασταύρωση των στοιχείων.

Θα επιβληθούν πρόστιμα; Είναι πολύ νωρίς να το πει κάποιος. Θα πρέπει τα στοιχεία να ελεγχθούν και να προκύπτει ότι υπήρξε συνεννόηση…. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι μία ανεξάρτητη αρχή, επεμβαίνει εκεί που θεωρεί ότι είναι απαραίτητο.

Όμως όλο αυτό το σόου -γιατί είπαμε υπήρχε η σύσταση οι χρεώσεις να διατηρηθούν ως είχαν και να μην υπάρξουν αυξήσεις- ήταν μάλλον για το θεαθήναι. Ενδεχομένως να έχει και συνέχεια….

Δηλαδή είναι πιθανό η Επιτροπή Ανταγωνισμού να ανακοινώσει ασφαλιστικά μέτρα -να ορίσει δηλαδή ένα πλαίσιο εντός του οποίου θα πρέπει να κινούνται οι τράπεζες σε επίπεδο χρεώσεων. Ενέργεια που δείχνει τη βούληση του κράτους να έχει τον έλεγχο.

Σε κάθε περίπτωση απαιτείται ισορροπία και όχι κινήσεις εντυπωσιασμού.