Αποκαλυπτικό ρεπορτάζ, αρθρογραφία και άμεση ενημέρωση, με όλα τα τελευταία νέα και ειδήσεις για την Οικονομία, τις Επιχειρήσεις, το Χρηματιστήριο, το Bitcoin, τις πολιτικές εξελίξεις και τον πολιτισμό
Άρθρα

Παραπέτασμα καπνού η επιστολή του Πρωθυπουργού στην ΕΕ για τα υπερκέρδη των πολυεθνικών

Ηρακλής Ρούπας, Οικονομολόγος

Ηρακλής Ρούπας, Οικονομολόγος

Προσπαθώ να μην εκπλήσσομαι με την ευρηματικότητα των πολιτικών στην επικοινωνία. Ειδικά των υπουργών. Ακόμα δε περισσότερο υπουργών παραγωγικών υπουργείων που προσπαθούν να δικαιολογήσουν, είτε αυτά που δεν δικαιολογούνται, είτε αυτά που έπρεπε να είχαν δικαιολογηθεί χρόνια πριν και για κάποιους λόγους απέτυχαν.

Ειλικρινά δεν θα ήθελα να έχω την «δουλειά» τους σήμερα. Μα όταν το «καλάθι» των προβλημάτων συγκεκριμένων τομέων παραμένει άλυτο, ή οι πολιτικές αναφορές γίνονται μόνον με «ταμπελάκια», τότε είναι καιρός αυτή η «κακοδαιμονία» να γιατρευτεί με «ξόρκια» δυναμικών παρεμβάσεων.

Σκληρό θα μου πείτε. Ίσως. Σκληρή όμως είναι η καθημερινότητα των πολιτών λόγω ακρίβειας, αλλά και μοιρολατρικής προσέγγισης αδυναμίας της κυβέρνησης ως προς την επίλυση του προβλήματος αυτού της οικονομίας και της κοινωνίας.

Αυτή η λανθασμένη και φοβική, ως προς τα μεγάλα συμφέροντα, πολική μας κατατάσσει ως «πρωτοπόρους» της ακρίβειας στην Ε.Ε.. Αδιάψευστος μάρτυρας η Eurostat που κατέγραψε το γεγονός ότι οι ανατιμήσεις στην Ελλάδα τρέχουν με πολλαπλάσια ταχύτητα σε σχέση με άλλες χώρες της ευρωζώνης.

Δοκιμάσθηκαν διάφορες προσεγγίσεις από «καρτελάκια» σε «καλάθια». Ακόμα και «πρόστιμα» .Ετσι για να δοθεί ένα επιθετικός τόνος στην όλη πολιτική αδυναμία. Ακούσθηκαν πολύ ρηχές δικαιολογίες με κυριότερη ότι η κρίση είναι εισαγόμενη.

Κύριο αφήγημα της κυβέρνησης για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δόθηκαν δικαιολογίες που όμως δεν πείθουν. Δεν είναι δυνατόν μετά από πέντε χρόνια διακυβέρνησης να αναδείξουν πλέον μία επιτυχημένη βάση προπαγάνδας.

Η «πρωτοπορία» μας αυτή ίσως να έδωσε λαβή στους Financial Times σε πρόσφατο άρθρο τους να προφητεύσουν πως σύντομα η Ελλάδα είναι δυνατόν να αναλάβει τα σκήπτρα της φτώχιας από την Βουλγαρία.

Πως να μην «κινδυνεύουμε» όμως, με την τελευταία θέση, όταν σε βασικά αγαθά η Ελλάδα κατέχει την δεύτερη θέση στον πληθωρισμό βασικών αγαθών όπως τα αυγά, τα λαχανικά, το λάδι και το αρνίσιο κρέας;

Μετά από πέντε χρόνια λοιπόν, οι κύριος Σκρέκας – ένας ειλικρινά φιλότιμος υπουργός Ανάπτυξης- συνειδητοποίησε πως η ακρίβεια προκύπτει εξαιτίας αθέμιτων πρακτικών πολυεθνικών εταιριών.

Κάτι μου θυμίζει αυτό. Είτε ο υπουργός – μάλλον καθυστερημένα από κυβερνητικής πλευράς – ανακάλυψε πρακτικές που γίνονται εδώ και δεκαετίες. Πρακτικές όμως που ευδοκιμούν κυρίως σε χώρες που στερούνται σκληρών και αποτελεσματικών πρακτικών ελέγχου και επιβολής.

Είτε αποφάσισε να «παίξει» το χαρτί της επανάστασης κατά του πολυεθνικού κεφαλαίου, μήπως αγγίξει ευαίσθητες αριστερές χορδές των νοικοκυριών εκείνων που με έναν βασικό μισθό μάλλον δεν μπορούν να καλύψουν ενοίκιο και διατροφή τον ίδιο μήνα.

Ας είναι όμως. Από την απάθεια και αδυναμία, ας ταραχθούν λίγο τα νερά με μικρή δόση «επαναστατικής» ρητορικής από μία κεντροδεξιά κυβέρνηση. «Ο καιρός έχει γυρίσματα» λέει ο σοφός λαός άλλωστε. Αυτός είναι και ο λόγος που ο πρωθυπουργός «αγκάλιασε» αυτό το νέο αφήγημα γυρίζοντας σελίδα σε σχέση με την εισαγόμενη ακρίβεια.

Ανακάλυψε η κυβέρνηση τις «κακές» πολυεθνικές! Αναμένεται επιστολή του Πρωθυπουργού στην Κομισιόν με την οποία θα ζητήσει παρέμβαση για την διαφορετική τιμολόγηση προϊόντων πολυεθνικών σε χώρες της Ε.Ε..

Ως απλός πολίτης διερωτώμαι. Έπρεπε το βρεφικό γάλα να εκτιναχθεί σε προκλητικά επίπεδα για να ευαισθητοποιηθεί το κυβερνητικό επιτελείο; Λίγο αργά δεν μας ευαισθητοποίησαν οι «γνωστές» πρακτικές των πολυεθνικών εταιριών;

Μήπως όμως, η επικοινωνιακής επινόηση ανάδειξης των κακών αυτών εταιριών, έχει ως στόχο να αμβλύνει την κριτική, ή να αποφύγει την σκληρή ρυθμιστική επιβολή στις εγχώριες αλυσίδες τροφίμων που είναι εκείνες που επί της ουσίας δηλώνουν «υπερκέρδη»;

Βέβαια θα υπάρξει ο αντίλογος ότι «επιβλήθηκαν πρόστιμα». Μάλιστα! Ούτε να το σχολιάσει κανείς δεν αξίζει. Υπάρχει πάλι η νομικίστικη δικαιολογία ότι ο νόμος δεν δίνει δυνατότητα επιβολής μεγαλύτερων προστίμων. Μετά από πέντε χρόνια διακυβέρνησης όμως νομίζω πως ο πολίτης έχει την απαίτηση ο νόμος ή οι νόμοι να έχουν αλλάξει για να τον προστατεύσουν.

Αντ’ αυτού οι αλυσίδες ισχυροποίησαν την θέση τους δημιουργώντας μία άκρως ελεγχόμενη ολιγοπωλιακή αγορά. Η ηθική ή ανήθική λειτουργική διάσταση της οποίας έγκειται στο γεγονός ότι αφορά είδη πρώτης ανάγκης.

Έγκειται στο γεγονός ότι οι δυνατότητα επιλογής των πολιτών είναι σχεδόν ανύπαρκτη.

«Δεν φοβόμαστε τίποτα» ανέφερε ο κύριο Σκρέκας στην συνέντευξή του ως «μαχητής» και «τιμωρός» – με τα βαριά πρόστιμα – των πολυεθνικών. «Δεν παίρνουμε κανένα μέτρο πίσω» ανέφερε επίσης.

Μα γιατί να τα πάρει πίσω αφού δεν φαίνεται να ενοχλούν; «Θα επιδιωχθεί μέσα από συμμαχίες με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα η προώθηση ενιαίας νομοθεσίας» εξήγγειλε.

Όταν η χώρα μας κατατάσσεται ως μία από τις ακριβότερες σε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης, η μετά από πέντε χρόνια ενεργοποίηση φαντάζει μάλλον ως σκηνοθετημένη. Φιλοδοξεί η κυβέρνηση να «βάλει τέλος στην παγίδα τιμών των πολυεθνικών».

Μαγική λέξη η φιλοδοξία. Σηματοδοτεί όμως την πιθανότητα αποτυχίας μέσα από σαφή προσπάθεια της κυβέρνησης να απενοχοποίησει τα εγχώρια super marketς από την δράση τους για την καρτελοποίηση της αγοράς.

Ειδικά αν λάβουμε υπόψη την διαφορά αμοιβών στις περισσότερες χώρες που φαινομενικά εμφανίζουν υψηλό κόστος διαβίωσης, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η εγχώριες επιχειρήσεις – όχι οι πολυεθνικές- είχαν την μεγαλύτερη αύξηση πραγματικών κερδών στην Ευρώπη το 2023!

Ας σταματήσει να εθελοτυφλεί το κυβερνητικό επιτελείο και ας αποδεχθεί τελικά ότι το πρόβλημα γεννάται από τις ελληνικές αλυσίδες τροφίμων. Το υψηλό κόστος προϊόντων πολυεθνικών είναι απλά μία μικρή συγκριτικά προσθήκη στις υφιστάμενες στρεβλότητες της αγοράς.

Στρεβλότητες που – έστω και καθυστερημένα – εντοπίσθηκαν από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Για κάποιο λόγο όμως πέραν των προστίμων δεν επιδιώχθηκαν ριζικές και ίσως «επαναστατικές» για την εγχώρια λογική αλλαγές στον τρόπο επιβολής της δίκαιης για την αγορά και τον καταναλωτή ισορροπίας της αγοράς.

Αξίζει να ανατρέξουμε στο πως αντιμετωπίζονται στις ΗΠΑ περιπτώσεις αθέμιτης συγκέντρωσης παραπέμποντας στην πρώτη μεγάλη περίπτωση στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών και το διάσπαση που επιβλήθηκε το 1984 από τις ελεγκτικές και ρυθμιστικές αρχές στην ΑΤ&Τ.

Παρά τις προσπάθειες αποπροσανατολισμού η μόνη αλήθεια είναι ότι ο «πληθωρισμός της απληστίας» έχει αμιγώς ελληνικά χαρακτηριστικά. Δεν είναι εισαγόμενος. Η λύση στο πρόβλημα δεν είναι τα πρόστιμα. Τέτοια μέτρα αποτελούν χάδι στα υπερκέρδη.

Ένα από τα σοβαρότερα κοινωνικά προβλήματα δεν αντιμετωπίζεται μέσα από την επίσημη γραφειοκρατία.

Απαιτούνται μέτρα που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί στην χώρα μας. Απαιτείται αυστηροποίηση της νομοθεσίας και η παροχή ευρύτερων εξουσιών στην Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Η λύση είναι η επιβαλλόμενη διάσπαση των αλυσίδων τροφίμων από την Επιτροπή Ανταγωνισμού σε μικρότερες εταιρίες με βάση σαφώς προσδιορισμένο γεωγραφικό χώρο λειτουργίας και κατά την διάσπαση σαφώς οριοθετημένο το ποσοστό της νέας εταιρίας στο σύνολο της αγοράς.

Αντί λοιπόν ο κύριος Πρωθυπουργός – ως νέος Δον Κιχώτης βαδίζοντας ενάντια στους ανεμόμυλους των πολυεθνικών – να στέλνει ανούσιες επιστολές αποποίησης ευθύνης, θα ήταν ποιο πατριωτικό να στείλει ό ίδιος επιστολή προειδοποίησης προς τα εγχώρια καρτέλ τροφίμων προαναγγέλλοντας την διάσπαση των εταιριών τους.

Διαβάστε επίσης:

Οι γεωπολιτικές διαστάσεις της πολιτικής Ντράβκοβα-Μιτσκόσκι

Πειραιώς: Γιατί είναι τώρα το απόλυτο Play

Πτώχευση και απαλλαγή από τις οφειλές: Τι ισχύει με το νέο νόμο