Αν δεν υπάρχει ο Αλέξης Τσίπρας, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχει. Αυτή ήταν πάντα και είναι και σήμερα η πραγματικότητα.

Χωρίς τον Αλέξη και το 3% θα ήταν άθλος. Ο πρόεδρος το γνωρίζει και γι’ αυτό δεν τον προβληματίζουν τα εσωκομματικά παιγνίδια και οι προσωπικοί διαπληκτισμοί. Σε προσωπικό επίπεδο.

Το θέμα της εξουσίας είναι άλλο.

Το 2015, με τους πολίτες τρελαμένους από την φτώχεια που έφεραν τα μνημόνια, την  κοινωνία απογοητευμένη από τις διαρθρωτικές αδυναμίες της διοίκησης και της οικονομίας, το πολιτικό σύστημα αδυνατισμένο από την έλλειψη σταθερότητας και την πολιορκία του πεζοδρομίου, οι ψηφοφόροι στράφηκαν προς την μία και έσχατη ελπίδα: σ’ ένα μέλλον που προσδιοριζόταν από το σύνθημα «με ένα νόμο και ένα άρθρο» σε συνδυασμό με το άσπιλο παρελθόν του κόμματος.

Αν η απειρία και η ιδεολογία δεν οδήγησαν την χώρα σε μεγαλύτερες περιπέτειες, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε συγκυβερνήτη. Όχι τους ΑΝΕΛ. Τα μνημόνια. Το καλοκαίρι του 2015 το κόμμα της ελληνικής αριστεράς υποχρεώθηκε σε ταπεινό συμβιβασμό που μεταφράστηκε στην κακής-κακώς εφαρμογή των μνημονίων. Ακόμη και έτσι ήταν γλυκιά η εξουσία.

Αυτή η επιτυχία οδήγησε και στην απώλεια της εξουσίας. Η θετική πλευρά των μνημονίων έφερε ανακούφιση. Και τα λάθη του ΣΥΡΙΖΑ απογοήτευση. Είχαν, εξάλλου, καλλιεργηθεί υπέρμετρες, μη ρεαλιστικές προσδοκίες που δεν εκπληρώθηκαν. Η στροφή προς την σιγουριά της Νέας Δημοκρατίας και το νέο αρχηγό της ήταν σχεδόν νομοτελειακή.

Εκτός εξουσίας άρχισαν τα πανηγύρια και τα καμπανάκια. Αμφιβάλω αν είναι ξεκάθαρο το …φυλετικό τοπίο. Έχουμε τους «53+», τους Προεδρικούς, την Κίνηση Μελών, την Γέφυρα, τη ΡΕΝΕ και κάποιους σκόρπιους. Η κάθε πλευρά καταθέτει τις προτάσεις της και έχει ο Θεός. Δηλαδή ο Αλέξης Τσίπρας.

Με αυτές τις συνθήκες δύσκολα κερδίζεται η εξουσία.

Υπάρχουν, βέβαια, και τον ΣΥΡΙΖΑ οι υποστηρικτές της θεωρίας του ώριμου φρούτου. Στην Ελλάδα αυτό ισχύει. Πλην, όμως, με συνθήκες πανδημίας και ύφεσης, οι πολίτες δύσκολα αλλάζουν θέση. Όσοι θεωρούν το αντίθετο υποτιμούν τον υποθάλπτοντα συντηρητισμό της ελληνικής κοινωνίας.

Υπάρχει, βέβαια, και το κομματικό DNA. Δεν είναι λίγοι οι κομματικοί παράγοντες, και είναι πολλοί οι οπαδοί, που πιστεύουν ότι η εξουσία θα κατακτηθεί και πάλι με το πεζοδρόμιο. Και από την στιγμή που άρμα των θανάτων από την πανδημία δεν αποδίδει, η στροφή στην παιδεία ήταν αναπόφευκτη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μείνει χωρίς όπλα. Δεν έχει εναλλακτικό σχέδιο η λόγο να αρθρώσει. Η πίεση για περισσότερα μέτρα ανακούφισης του πληθυσμού βρίσκει περιορισμένη απήχηση. Οι πολίτες έχουν πλέον μάθει ότι «λεφτά δεν υπάρχουν». Γκρίνια υπάρχει, αλλά αυτό είναι έτσι κι αλλιώς εθνικό χαρακτηριστικό.

Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση προσφέρεται ως εύκολη λύση: συσπειρώνει το κόμμα γύρω από το δικό του DNA, περιορίζει τις εσωκομματικές διαμάχες, εξασθενεί τα συντροφικά μαχαιρώματα.

Αν η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη, το εγχείρημα του ΣYΡΙΖΑ θα αποτύχει. Εξάλλου, ελπίζεται ότι οι αντιδράσεις είχαν προβλεφθεί. Ότι υπάρχει προετοιμασία.  Ότι υπάρχει, δηλαδή, τουλάχιστον plan A—αν όχι και plan B.

Ο κίνδυνος για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ακριβώς αυτός. Αν η μεταρρύθμιση περάσει και εφαρμοστεί (όχι σαν άλλες που έμειναν στα χαρτιά), τότε το κόμμα θα μείνει γυμνό.

Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι μετά τις εκλογές απέφυγε την αυτοκριτική. Η εγκατάλειψη μίας πάγιας διαλεκτικής διαδικασίας – οπότε και η ιδεολογική απόκλιση—έχει αφήσει το κόμμα χωρίς καθαρό ιδεολογικό πρόσημο. Το «Προοδευτικές Δυνάμεις» είναι τόσο αδύνατο επικοινωνιακά και τόσο αδειανό ουσιαστικά ώστε να μην υπάρχει. Ακόμη χειρότερο, το έχει αφήσει χωρίς ξεκάθαρο δρόμο για την επαναφορά στην εξουσία.

Η εκλογική ήττα του 2019 δεν χρησίμευσε ως κάθαρση– οπότε η κάθαρση θα έφερνε την ανανέωση. Ο Πολλάκης το διαπίστωσε και έβγαλε το δικό του απόφθεγμα. Δεν έχει σημασία αν είναι σωστό ή λάθος. Σημασία έχει ότι κατάλαβε και διαλάλησε το μεγάλο λάθος που έχει γίνει: την έλλειψη ανοιχτής αυτοκριτικής.

Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κάνει την αυτοκριτική του, οι φυλές θα πολλαπλασιάζονται, η πολυφωνία θα κορυφώνεται και η εξουσία θα απομακρύνεται. Πόσο θα αντέξει ο Αλέξης ως συγκολλητική ουσία; Εξάλλου, με τι εχέγγυα θα διαχειριστεί ο κατακερματισμένος ΣΥΡΙΖΑ την εξουσία, στην σημερινή εποχή όπου απαιτείται γνώση, συμμόρφωση με την επιστήμη και παγκόσμια λογική; Με την καταδίκη της αριστείας του απερίγραπτου, οπισθοδρομικού Γιαβρόγλου;

Δυστυχώς, η πολιτική σταθερότητα απαιτεί αντιπολίτευση. Και οι παγκόσμιες προκλήσεις απαιτούν σοβαρότητα, ταχύτητα και ευελιξία: στο μυαλό και στις πράξεις. Αν ο Αλέξης Τσίπρας έχει κατά νου το εθνικό συμφέρον, θα φτιάξει ένα σύγχρονο κόμμα.

Αλλά και να παίζει η Νέα Δημοκρατία σε αδειανό γήπεδο δεν μας χαλάει και τόσο!