Η αλήθεια είναι ότι έχει δίκιο ο κ Τσίπρας, όταν λέει ότι δύο μεγάλες κρίσεις ταυτόχρονα-οικονομική και προσφυγικό- είναι εξαιρετικά δύσκολο να τις αντιμετωπίσει μια χώρα. Πολύ δε περισσότερο, που η ταυτότητα και των δύο κρίσεων παραπέμπει σε βάθος χρόνου στο ιδιαίτερα κρίσιμο στοιχείο της όποιας διαχείρισής τους. Μόνο, που οι πρωθυπουργοί- οι εκάστοτε- δεν βρίσκονται στη συγκεκριμένη θέση στην πολιτική πυραμίδα για να κάνουν λογικές ή λογικοφανείς διαπιστώσεις. Ακόμα κι όταν οι συγκεκριμένες διαπιστώσεις τους δεν απευθύνονται στο εγχώριο ακροατήριο, αλλά το υπερβαίνουν. Το ενδιαφέρον στοιχείο όμως της διαπίστωσης του κ. Τσίπρα είναι ότι, για πρώτη φορά εμφανίζεται να αναιρεί ένα αφήγημα, που κυριάρχησε ως δομικό στοιχείο της πολιτικής παρουσίας της κυβέρνησης του:
Την ψευδαίσθηση δηλαδή, ότι το προσωπικό πολιτικό κεφάλαιό του και η κοινωνική αποδοχή της κυβέρνησης του, θα ήταν ικανά να λυγίσουν ευρωπαϊκούς θεσμούς και ηγεσίες κι άρα τα πολλά κι ανέφικτα, που υποσχέθηκε θα μπορούσαν να γίνουν πράξη. Η διαπίστωσή του συνιστά και μια παραδοχή, που αξίζει τον κόπο, κυρίως στο εσωτερικό της κυβέρνησης, να τεθεί ως άσκηση εργασίας:
Πόσες αλήθεια κρίσεις-πραγματικές ή κατασκευασμένες- μέτωπα μικρά ή μεγάλα μπορεί να αντέξει μια κοινωνία; Πόση τοξικότητα στην εκφορά του πολιτικού λόγου μπορεί να αφομοιώσει ένα κουρασμένο πολιτικό σύστημα μια κοινωνία σχεδόν αποχαυνωμένη, που πολλά και σοβαρά ζητήματα δεν έχει ακόμα καταφέρει να επιλύσει στο εσωτερικό της;
Σε μια περίοδο αλλαγών και αναδιατάξεων στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, πολλαπλών προκλήσεων στο ευρύτερο γεωπολιτικό περιβάλλον, η κυβέρνηση πορεύεται στη βάση της πλέον εκκωφαντικής αυτοδιάψευσης στο πολιτικό σκηνικό της χώρας, τα τελευταία χρόνια. Τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων μπορεί να μην είναι αποδεικτικά, είναι απολύτως ενδεικτικά όμως των ανατροπών, που συντελούνται και των τάσεων, που διαμορφώνονται στην ελληνική κοινωνία με στόχο την ανίχνευση πορείας.
Είναι σχεδόν κοινότοπο να ειπωθεί ότι, το φάντασμα του 2015, η βαριά σκιά πάνω από τη χώρα επανέρχεται. Η αξιολόγηση δεν κλείνει στον εύλογο και αναγκαίο χρόνο, το προσφυγικό είναι εδώ, οι απειλές για έξοδο από τη Σένγκεν μπορεί να μην είναι πλέον τόσο ευθείς, αλλά φαίνεται να μπορούν να επιβληθούν de facto και ο κίνδυνος να συνεχίσουν να πνίγονται άνθρωποι στη θάλασσα, είναι εφιαλτικός.
Ναι, πρόκειται για τη μεγαλύτερη αυτοδιάψευση των τελευταίων χρόνων. Πρόκειται, επί της ουσίας, για μια βαριά πολιτική ήττα στο αφήγημα ότι, τις κρίσεις τις δημιουργούν οι άλλοι. Εκείνοι που συμβιβάζονται, οι «πρόθυμοι» οι «Μερκελιστές».
Στο αφήγημα, που έλεγε ότι, αρκούσε η αλλαγή στην κυβερνητική εξουσία, για να τελειώσει η κρίση και να υποταχθούν οι εταίροι στο πολιτικό κεφάλαιο της νέας κυβέρνησης. Για πολιτική ήττα πρόκειται κι αυτό ακόμα δεν το έχουν ανιχνεύσει οι δημοσκοπήσεις και δεν το έχει αφομοιώσει και «η διαπλοκή». Τουλάχιστον υπάρχει ακόμα η Μέρκελ.