Πολλά είναι τα άρθρα που γράφονται για τον ξεσηκωμό των φοιτητών στις ΗΠΑ και πολλές οι αναφορές στον Μάη του 1968. Ο Μάϊος του 2024 δεν έχει βέβαια καμία σχέση με τις καταλήψεις και συγκρούσεις που έγιναν πριν από 56 χρόνια, τα αίτια είναι τελείως διαφορετικά, οι επιπτώσεις αποκλίνουσες. 

Ο Μάιος του 1968  ήταν η αρχή της κορύφωσης ενός κύματος διαμαρτυρίας κατά ενός πολέμου. Με την ήττα στην μάχη του Bien Dien Phu οι Γάλλοι συνειδητοποίησαν την παγίδα και αποχώρησαν τάχιστα.

Η θεωρία των ντόμινο οδήγησε στην σταδιακά αυξανόμενη εμπλοκή των ΗΠΑ. Η δική τους ήττα προήλθε από δύο παράγοντες: στο έδαφος η στρατιωτική μηχανή της Αμερικής δεν μπόρεσε να προσαρμοστεί στις συνθήκες ανταρτοπόλεμου στην ζούγκλα.

Στην κοινωνία η εικόνα των εκατοντάδων μαύρων σάκων με τους νεκρούς που κατέβαιναν από τα μεταγωγική ήταν ακατανόητη και ηθικά απαράδεκτη.

Στην δεκαετία του 1960, η αμερικανική κοινωνία γνώριζε μία πρωτόγνωρή εποχή ανάπτυξης και πάντως είχε κουραστεί από τους δύο πολέμους τον Παγκόσμιο και της Κορέας. Ένας τρίτος συνάντησε σχεδόν καθολική αντίδραση. 

Σήμερα, το 2024, η σύγκρουση «παίζεται» σε άλλο πλαίσιο. Τα πανεπιστήμια είναι χώρος πρώτα και πάνω απ’ όλα αμφισβήτησης. Αυτό είναι το ηθικό χαρακτηριστικό τους.

Η ελευθερία του λόγου έρχεται ως επακόλουθο του ηθικού δικαιώματος – είναι αναγκαία προκειμένου να εκφραστεί το δικαίωμα. Ένα από τα προβλήματα είναι η σύγχυση που επικρατεί ανάμεσα στα δύο: το ηθικό δικαίωμα της αμφισβήτησης και την ελευθερία του λόγου.

Η ελευθερία του λόγου είναι κατοχυρωμένο συνταγματικό δικαίωμα– τουλάχιστον στις ΗΠΑ.

Η περιστασιακή φραστική βία ερμηνεύτηκε ως κατάχρηση από ορισμένους ελίτ πολιτικούς συντηρητικούς κύκλους αλλά και από υπέρμαχους της πολυπολιτισμικότητας και συμπερίληψης.  Δημιουργήθηκαν έτσι αντιδράσεις που σταδιακά εκτράπηκαν στην εξάπλωση και εγκαθίδρυση του κινήματος του ορθού πολιτικού λόγου.

Από την φύση του, η πολιτική ορθότητα συνεπάγεται αυθαιρεσία, οπότε νομοτελειακά αυταρχισμό: γιατί η λέξη «κοντός» δεν είναι πολιτικά αποδεκτή και η λέξη «ψηλός» είναι;

Στις ΗΠΑ, σήμερα, η σύγκρουση  είναι μεταξύ της δημοκρατίας και του αυταρχισμού, και γι’ αυτό κάθε σύγκριση με τις διαμαρτυρίες, βίαιες ή και ειρηνικές, κατά του πολέμου στο Βιετνάμ δεν στέκει.

Μπορεί και τότε οι κήνσορες να είχαν διαμορφώσει ένα σκηνικό μάχης ανάμεσα στην ελευθερία της Δύσης και της καταπίεσης της κομμουνισμού, αλλά η μάχη που δόθηκε στις ΗΠΑ αφορούσε μία κοινωνία που κάθε βράδυ έβλεπε τον πόλεμο στις οθόνες της τηλεόρασης της και αποφάσισε να τον σταματήσει. 

Όταν σε αμερικανικό πανεπιστήμιο φοιτητές που υποστηρίζουν τους Παλαιστίνιους απαγορεύουν την είσοδο σε Εβραία φοιτήτρια, αυτή είναι σύγκρουση ανάμεσα στην δημοκρατία και τον αυταρχισμό, ουσιαστικά μία σύγκρουση πολιτισμών.  

Όσον αφορά την χώρα μας, όλα αυτά είναι γνώριμα. Πολιτισμική είναι η σύγκρουση ανάμεσα στους φοιτητές που δεν θέλουν τριτοβάθμια ιδιωτική παιδεία κι αυτούς που την θέλουν. Ανάμεσα σ’ αυτούς που θέλουν να εκφράσουν την άποψη τους κι αυτούς που θέλουν να απαγορεύσουν την έκφραση απλά επειδή διαφωνούν με αυτήν. 

Είμασταν μπροστά – ακόμη και στην εμπλοκή μη πανεπιστημιακών φοιτητών, όπως αποδείχθηκε με την κατάληψη του κτιρίου Hamilton.

Από την εποχή του Εμφυλίου η χώρα μας βρίσκεται στο προπύργιο της σύγκρουσης πολιτισμών.

Η σύγκρουση τώρα εξαπλώνεται.

Διαβάστε επίσης: 

O Κασσελάκης πουλά τον εαυτό του με τον ΣΥΡΙΖΑ στα αζήτητα

Η διολίσθηση των ΗΠΑ προς τον διχασμό και η επίπτωση στην Ελλάδα

Μερικοί στην κυβέρνηση χρειάζονται μαθήματα πολιτικής οικονομίας