Όσο η χώρα μας ήταν στο οικονομικό καναβάτσο, η στρατηγική της σημασία ήταν αναπόφευκτα περιορισμένη. Αντικειμενικά ήταν σημαντική. Η οικονομική κατάρρευση και η πολιτική αστάθεια την υπονόμευαν.

Όλα άλλαξαν το 2019. Η ταχύτητα της αλλαγής ήταν η απόδειξη της αντικειμενικής στρατηγικής σημασίας της Ελλάδος – όπως και της μορφής των προβλημάτων που δημιούργησε η σκοτεινή και χαμένη δεκαετία του 2010.

Ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας έφερε την Ελλάδα ακόμη περισσότερο στο κέντρο της παράστασης. Ο συνδυασμός της γεωγραφικής θέσης, της οικονομικής ανάκαμψης, της πολιτικής στροφής ήταν ο κρίσιμος παράγων. Η δυστροπία της Τουρκίας έκανε την ελληνική στρατηγική αναβάθμιση αναπόφευκτη. Ακόμη περισσότερο, η φύση της εξωτερικής μας πολιτικής μας (έμφαση στα Ευρωπαϊκά σύνορα, ταύτιση σε μεγάλο βαθμό με τις στρατηγικές επιδιώξεις των ΗΠΑ, σκληρή στάση στο μεταναστευτικό) παγίωσαν την ελληνική θέση,

Η ανατροπή του Ασσάντ και αλλάζει και δεν αλλάζει την εικόνα. Από την μία πλευρά αναβαθμίζεται ο ρόλος της Τουρκίας ως στρατηγικός εταίρος του ΝΑΤΟ – γεγονός όχι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό για εμάς. Από την άλλη, οι Οθωμανικές βλέψεις του Ερντογάν ανησυχούν την Δύση (την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ και το Η.Β.) Πολλοί, δε, φοβούνται την τάση του Τραμπ να στηρίζει δικτάτορες.

Υπάρχει, όμως, η άλλη πλευρά του νομίσματος κι αυτή φέρει την εικόνα του Ισραήλ. Κατ’ αρχάς αν οι ΗΠΑ φτάσουν στο σημείο να πρέπει να διαλέξουν ανάμεσα στην Τουρκία και το Ισραήλ, η επιλογή είναι καθαρά υπέρ του δεύτερου. Και το Ισραήλ δεν θα δεχτεί την κυριαρχία της Τουρκίας στην Συρία – για όλους τους λόγους που δεν την έχει ποτέ δεχτεί ως τώρα. Το Ισραήλ δεν θα ικανοποιηθεί μόνο με την κατάληψη των υψιπέδων του Γκολάν. Θα επιδιώξει και θα έχει επιρροή στις εξελίξεις και θα λειτουργήσει ως κυματοθραύστης κατά του Τουρκικού επεκτατισμού.

Κατά δεύτερο λόγο, η Σαουδική Αραβία δείχνει έτοιμη να μπει ξανά στο παιγνίδι. Ο Σλαμάν έχει δαπανήσει αμύθητα ποσά για να φέρει στην χώρα του την μορφή του εκσυγχρονισμού που αυτός πιστεύει και πίσω δεν μπορεί να κάνει. Βασική προϋπόθεση για την πιθανή επιτυχία του είναι η πολιτική σταθερότητα της περιοχής κι αυτή «περνά» υποχρεωτικά από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.

Για την Ελλάδα, ο δρόμος είναι μάλλον σαφής – τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα. Τηλεγραφικά, απαιτείται η σοβαρή ενίσχυση των σχέσεων με το Ισραήλ και την Αίγυπτο (από κοντά και η Κύπρος που θα έχει τον πρώτο λόγο σ’ ένα πιθανό Συριακό-Τουρκικό μνημόνιο για ΑΟΖ) νέα ανοίγματα προς τη Σαουδική Αραβία (που τείνουμε μερικές φορές να υποβαθμίζουμε) και παγίωση-επέκταση των σχέσεων μας με τις ΗΠΑ.

Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι δεν πρέπει να συνεχιστεί και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση γ προσπάθεια που έχει αναλάβει ο Κυριάκος Μητσοτάκης για την αναβάθμιση της ευρωπαϊκής αμυντικής ισχύος. Αυτός οφείλει πράγματι να αποτελεί έναν τρίτο πυλώνα ελληνικής εξωτερικής πολιτικής (μαζί με τον πυλώνα Αίγυπτο-Ισραήλ-Σαουδική Αραβία) και αυτόν με τις ΗΠΑ.

Στο παρελθόν μιλούσαμε θεωρητικά για πολύμορφη ελληνική εξωτερική πολιτική. Αόριστα λόγια και φρούδες ελπίδες.

Σήμερα, η πραγματικότητα μας προσφέρει νέες μοναδικές ευκαιρίες.

Διαβάστε επίσης:

Τεχνητή Νοημοσύνη, κλιματική κρίση, σύγκρουση αυτοκρατοριών

Το 2025 η χώρα χρειάζεται ένα υπερυπουργείο κλιματικής κρίσης

Το ΠΑΣΟΚ στα κάγκελα, οι άλλοι σε αμηχανία και η Ν.Δ. αναζητά όραμα