Ένας αριθμός βουλευτών της Ν.Δ. εξέφρασε την άποψη του πως οι αυξήσεις αμοιβής που δόθηκαν στους ενόπλους οφείλουν να δοθούν και στους άλλους τρεις κλάδους της πολιτικής προστασίας. 

Το μόνο ουσιαστικό ερώτημα είναι η πιθανή σύγκρουση μεταξύ της ηθικής επιταγής (μέρος και μάλιστα σημαντικό της άμυνας της χώρας είναι και οι λιμενικοί, οι αστυνόμοι, οι πυροσβέστες) και του δημοσιονομικού κόστους. Δικαιολογημένα, θα υποστήριζα, οι βουλευτές θεωρούν ότι τα δημοσιονομικά περιθώρια υπάρχουν (έστω με δυσκολία), έτσι κι αλλιώς, όμως, η ηθική αξία θα όφειλε υπερτερεί της δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Αμέσως μόλις εκδηλώθηκε η πρωτοβουλία άρχισαν τα τύμπανα για διαφωνίες μέσα στο κόμμα, εσωκομματική αντιπολίτευση στον Κυριάκο Μητσοτάκη, διασπάσεις, διχασμούς —μόνο για επανάσταση δεν έγινε λόγος.

Η ίδια αντιδραστική ερμηνεία εκτυλίσσεται και στα άλλα κόμματα. Δεν αναφέρομαι παρά μόνο οριακά στο διαρκές ξεκατίνιασμα του ΣΥΡΙΖΑ  αλλά, πρωταρχικά, στις διαφορετικές απόψεις που εκφράζονται κυρίως στο ΠΑΣΟΚ. Όπως φαίνεται, σε πολλές γωνιές και πλατείες της κοινωνίας (σε μεγάλο βαθμό στα ΜΜΕ) επικρατεί η άποψη ότι οι βουλευτές παίζουν  τον ρόλο των αμνών. Δεν έχουν άποψη – μόνο την κομματική οφείλουν να ασπάζονται και να διαφημίζουν.

Το πρόβλημα είναι βαθύ –με πολλές προεκτάσεις. Ως εξέλιξη της Αθηναϊκής άμεσης δημοκρατίας, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία υποτίθεται ότι αποτελεί την αποτελεσματικό διαμεσολαβητικό κρίκο μεταξύ των πολιτών που δεν μπορούν να συμμετάσχουν στην δημοκρατική διαδικασία παρά μόνο κάθε τέσσερα χρόνια (έμμεσα μέσω της ψήφου) και της εκτελεστικής που λαμβάνει τις αποφάσεις και νομοθετεί—θεωρητικά πάντα κατ’ επιταγή της λαϊκής εντολής.

Το σύστημα, όμως, έχει ουσιαστικά σταματήσει να λειτουργεί εδώ και πολλές δεκαετίες—θύμα της εντυπωσιακής ανόδου της εκτελεστικής εξουσίας και της εγκαθίδρυσης του θεσμού της απόλυτης κομματικής πειθαρχίας. Το ερώτημα που τίθεται και που αφορά άμεσα την λειτουργία της δημοκρατίας είναι αν θέλουμε ενεργούς εκπροσώπους των πολιτών που ακούνε τα μηνύματα της κοινωνίας, τα μεταφέρουν στην εκτελεστική εξουσία και νομιμοποιούνται να επιδιώκουν την ικανοποίηση τους, ή βουλευτές άλαλους που τυφλά στηρίζουν την εκτελεστική εξουσία, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους τι τους λένε οι πολίτες;

Αποτελεί κοινοτυπία η διαπίστωση πως η δημοκρατία είναι ένα ατελές πολίτευμα. Το θέμα είναι να μην την υποβαθμίζουμε περαιτέρω – οπότε ανοίγουμε διάπλατα τις πόρτες  στους εχθρούς της. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στα τελευταία χρόνια η έμφαση στις ατέλειες των δημοκρατικών καθεστώτων  και η αμφισβήτηση τους είναι άμεσα συνδεδεμένες με την διαρκή – σχεδόν ανεξέλεγκτη—άνοδο της ισχύος της εκτελεστικής εξουσίας και της υποβάθμισης του ρόλου και της ισχύος του βουλευτικού αξιώματος.

Στο ίδιο πλαίσιο, δεν είναι τυχαία η νέα έμφαση που πρακτικά δίνεται στην άμεση συμμετοχή των πολιτών στην διαδικασία λήψης αποφάσεων μέσω του σχεδιασμού, ανάπτυξης και εφαρμογής «εργαλείων συμμετοχικής δημοκρατίας» — ιδιαίτερα από την ίδια την Ε.Ε., τις Σκανδιναβικές χώρες και την Γαλλία.

Στον ακαδημαϊκό κόσμο, που κατά κανόνα πρωτοστατεί σε πρωτοβουλίες αυτής της μορφής, το θέμα δεν είναι η μείωση της εκτελεστικής εξουσίας (εξελίξεις όπως η κλιματική κρίση το καθιστούν δυσχερές έως και απαγορευτικό) αλλά η ενίσχυση της ισχύος των αντιπροσώπων του λαού, με την λογική πως δεν πρόκειται για παιγνίδι με μηδέν πηλίκο αλλά για την συνολική επέκταση της λειτουργίας της δημοκρατίας και των θεσμών της, με νέες μεθόδους και νέα όπλα ώστε να καταστεί πιο ανθεκτική στις επιθέσεις, πιο αντιπροσωπευτική της θέλησης των πολιτών, πιο αποτελεσματική στην επίλυση προβλημάτων.

Για ποιο λόγο να μην μπορούν, π.χ.,  οι Δημήτρης Αβραμόπουλος, Ζέττα Μακρή, Θεόδωρος Καράογλου, Θεόφιλος Λεονταρίδης, Χρήστος Δερμεντζόπουλοτης κλπ.  να εκφράσουν χωρίς φόβο αλλά με πάθος αυτό που πιστεύουν –και που μπορεί να τυγχάνει της στήριξης της κοινωνικής πλειοψηφίας–  χωρίς να κατηγορηθούν για υπονόμευση του κόμματος και της ηγεσίας του; Γιατί να μην μπορεί να πει την γνώμη της η Κατερίνα Μπατζελή, χωρίς να καταλήγει σε παραπομπή στην Επιτροπή Δεοντολογίας; Ακόμη και μέσα στον κατασπαραγμένο ΣΥΡΙΖΑ, γιατί να μην μπορεί να εκφράσει την διαφωνία του ο Πολλάκης χωρίς να ξεσηκωθούν οι πέτρες (άλλο η υβριστική φρασεολογία του και άλλο η έκφραση γνώμης). Αν δεν συζητηθεί ανοιχτά το θέμα του πολιτικού προσανατολισμού του κόμματος σε αντιπαράθεση με ΠΑΣΟΚ και Νέα Αριστερά, τότε τι θα συζητηθεί; Η… πυξίδα;

Στην σύγχρονη ελληνική φιλελεύθερη δημοκρατία έμμεσα ή άμεσα θέλουμε βουλευτές είτε απόλυτα πειθήνιους είτε ριζικούς επαναστάτες. Δημοκρατία, όμως, είναι η ελεύθερη έκφραση γνώμης – και δεν αναφέρομαι ούτε σε φραστικές ακρότητες, ούτε σε προσωπικές επιθέσεις, ούτε σε woke culture). Η σιωπή των βουλευτών-αμνών που επικρατεί στερεί την όποια δημοκρατικά εκλεγμένη κομματική ηγεσία από την ουσιαστική και δυναμική σχέση της με την κοινωνία – σχέση που δεν αντικαθίσταται από τις δημοσκοπήσεις ,ούτε κατά διάνοια. Η αποκατάστασή της σχέσης και η αναβάθμιση του ρόλου των αντιπροσώπων του λαού στην ουσία που περιγράφει και υπονοεί η ονομασία τους, αποτελεί πλέον αναγκαία προϋπόθεση επιβίωσης της φιλελεύθερης δημοκρατίας.

Διαβάστε επίσης

Επικίνδυνος ο εφησυχασμός: Νέοι κίνδυνοι, νέες αμυντικές δαπάνες, νέα βάρη για την Ελλάδα