Δεν ισχυρίζομαι ότι ξαφνικά εξέλιπε η κομματικοποίηση. Υποστηρίζω, όμως, ότι μπορεί να δούμε εκπλήξεις, καθώς οι πολίτες θα επιδιώξουν να επιλέξουν εκείνους που — ορθά ή λαθεμένα —θεωρούν ικανούς.
Το πρόβλημα της αποτελεσματικής διαχείρισης τόσο της κανονικότητας όσο και των αναπάντεχων γεγονότων ήταν πάντα το μεγάλο θέμα του ελληνικού κράτους. Είναι ελάχιστες, αν υπάρχουν, οι φάσεις όπου η χώρα χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη μία στιβαρής δημόσιας διοίκησης – πάντως όχι στην περίοδο της μεταπολίτευσης.
Η παρούσα κυβέρνηση κέρδισε την εμπιστοσύνη μεγάλου μέρους της κοινωνίας διότι τα κατάφερε σε μία από τις πιο δύσκολες και επίφοβες περιπτώσεις: πρώτα με την πανδημία του covid και, στην συνέχεια, με το μεταναστευτικό και την πολεμοχαρή Τουρκία.
Ταυτόχρονα, και με την βοήθεια της Ε.Ε., κατάφερε επίσης να κρατήσει την οικονομία όρθια — πολύ περισσότερο να διατηρήσει τον υψηλό ρυθμό ανάπτυξης.
Όλα αυτά συνέβησαν παρά την άθλια δημόσια διοίκηση. Τα γεγονότα, όμως, αλλάζουν ριζικά την κατάσταση.
Τρεις είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν:
• Η αναποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης έφτασε σε σημείο που σχεδόν κανένας πολίτης δεν την ανέχεται πλέον. Από εδώ και μπρος θα βλέπουμε τους πολίτες να μεταμορφώνονται σε ακτιβιστές και να επιβάλλουν την θέληση τους στους κυβερνώντες σε όλα τα επίπεδα. Η κίνηση πολιτών για τις ανοιχτές ακτές δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου της λαϊκής διαμαρτυρίας που θα ξεσπά ολοένα πιο συχνά, ολοένα πιο έντονα.
• Η πληροφόρηση διαχέεται αμέσως και μέσα σε ελάχιστο χρόνο. Ταυτόχρονα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την μεγεθύνουν – ίσως και πέρα από τις πραγματικές διαστάσεις της. Δεν υποτιμώ τα απάνθρωπα χάλια της κλινικής στο νοσοκομείο της Αγ. Όλγας, αλλά τα ΜΜΕ είναι αυτά που δεν άφηναν περιθώριο στο κράτος να μην αντιδράσει άμεσα, αντικατοπτρίζοντας την λαϊκή θέληση.
• Τα αναπάντεχα γεγονότα θα επιβάλλουν την ανάγκη μίας άμεσα αποτελεσματικής, ευέλικτης και με φαντασία δημόσιας διοίκησης. Γράφεται ότι οι αποζημιώσεις που εξαγγέλλει η κυβέρνηση καθυστερούν τραγικά. Δεν έχω άμεση γνώση. Μπορώ, όμως, με βεβαιότητα να πω ότι είναι πολύ κοντά η στιγμή όπου η αρνητική αντίδραση του κόσμου θα είναι καθοριστική.
Η νέα λαϊκή «κίνηση» θα είναι πολιτικά άχρωμη. Ουδόλως ενδιαφέρεται πλέον ο πολίτης αν τα χρήματα που ορθά δικαιούται έχουν χρώμα μπλε, ροζ, ή πράσινο, ή κόκκινο. Τα χρήματα θέλει για να ξαναχτίσει την ζωή του. Η καθυστέρηση του γραφειοκρατικού πλέγματος του κράτους (σε τρία επίπεδα: κεντρικό, περιφερειακό, τοπικό) των τραπεζών και των δικαστηρίων δεν τον αφήνουν αδιάφορο: έξαλλο τον κάνουν.
Είναι σαφές ότι αναφέρομαι σε άλλη μορφή λαϊκής αντίδρασης – διόλου στην αχαλίνωτη υποσχεσιολογία με την οποία μας έπνιξε ο ΣΥΡΙΖΑ –και άλλοι πριν από αυτόν. Είναι η πηγαία αντίδραση της μάζας που δεν αντέχει άλλο την κοροϊδία. Ότι θα βρει και κομματική έκφραση, θα βρει. Αλλά, ας προσέξουν οι όποιοι κυβερνώντες δύο παράγοντες:
• Την αποχή από τις εκλογές – σημείο ότι η φιλελεύθερη δημοκρατία κινδυνεύει.
• Το βουβό πλήθος που κανένας δεν γνωρίζει προς τα που θα στραφεί.
Η παρούσα κυβέρνηση καλείται και πάλι να διαχειριστεί εξαιρετικά επικίνδυνες, επίφοβες, σχεδόν ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Στην διαδικασία αυτή θα «καούν» άτομα, θα αμφισβητηθούν θεσμοί, θα υπερκεραστούν διαδικασίες. Σε μία αληθινά ανθρώπινη στιγμή ο πρωθυπουργός είπε μία μεγάλη αλήθεια: ότι οι 100 τελευταίες ημέρες του φάνηκαν σαν 1000! Θα χρειαστεί μεγάλο σθένος, απύθμενη αποφασιστικότητα και αυστηρότατη κρίση προκειμένου να ανταπεξέλθει.
Ο ρόλος του γίνεται ακόμη πιο δύσκολος, καθώς η γεωπολιτική σύγκρουση έχει αρχίσει να ξεπερνά τα όρια της μετριοπάθειας, η διαχείριση της οικονομίας θα απαιτήσει πολλές αλλαγές στο μοντέλο που έχει ακολουθηθεί (και προς θεού, ας σταματήσουμε να θεωρούμε ότι η εξωστρέφεια γιατρεύει τα πάντα) και ο κλασσικός λαϊκισμός — που τώρα επάξια εκφράζει το τρίδυμο Κασσελάκης – Πολάκης – Παππάς — θα εξακολουθεί να παίζει με τις τύχες της κοινωνίες μέσω διακηρύξεων και έξυπνων μονοθεματικών Twitter (νυν Χ).
Ο δρόμος θα είναι γεμάτος παγίδες — πολλές γνωστές, ακόμη περισσότερες άγνωστες.
Η παιδεία, η σωστή πληροφόρηση, η εγκυρότητα και επικαιρότητα των παρεμβάσεων, η αλήθεια, είναι τα μόνα όπλα που μπορεί να χρησιμοποιήσει μία δημοκρατία.
Μετά τον πρωθυπουργό, οι Πιερρακάκης, Χρυσοχοΐδης, Φλωρίδης και Οικονόμου φέρουν το βάρος της ευθύνης για να σταθεί αυτή η κοινωνία όρθια μπροστά στην λαίλαπα που είναι ήδη εδώ.
Διαβάστε επίσης:
Ανταποκρίνεται το σχέδιο του προϋπολογισμού στην κλιματική κρίση;
Επιχείρηση: «Τελειώστε τον Κασσελάκη» – Τι κρύβει η κατά μέτωπο επίθεση από το Μαξίμου
Ο ανθρώπινος ηγέτης στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης
Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
- Μετά το Κατάρ και το Κουβέιτ αλλάζει τον επικεφαλής του κρατικού fund του 1 τρισ. δολαρίων
- Μπογδάνος για Λατινοπούλου: Θα κάνει την έκπληκτη όταν επιβεβαιωθεί η κατηγορία για πλαστές υπογραφές
- «Έπεσαν» οι ιστοσελίδες ΕΛΑΣ, ΕΥΠ και ΑΑΔΕ – Ερευνάται η πιθανότητα κυβερνοεπίθεσης
- Μητσοτάκης – Μπρυκνέρ: Ένα Debate που θα συζητηθεί – Μίλησαν για ΗΠΑ, Ουκρανία, woke, μετανάστευση
